AKP’nin ‘yerel’de ince hesapları

AKP’nin önümüzdeki günlerde gündeme getirmeyi planladığı yerel yönetim yasa taslağında, şu düzenlemeler yer alıyor:

- Borçlanmada sınırı aşan belediye başkanı ve meclis üyelerine para cezası: Sayıştay tarafından yapılacak mali denetimlerde yasal sınırından fazla borçlanma yapıldığının tespiti halinde sorumluluğu bulunan belediye başkanı ile kararı veren belediye meclisi üyelerinin her biri hakkında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yasal sınırı aşan miktarın yüzde 10’u oranında idari para cezası verilecek. Ankara ve İstanbul Büyükşehir belediyeleri başta olmak üzere CHP’li büyükşehir belediye başkanları, kamu bankalarının kredi taleplerine olumsuz yanıt vermesi üzerine yabancı banka ve finans kuruluşlarından kredi alınması için girişimlerde bulunmuş, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da “Kredi bulmak senin işin. Madem ki horona girdin, işi yapacaksın. Borçlanma noktasında yine meclis belli sorumlulukları alamaz” demişti.

- Büyükşehir ilçelerine yeni düzenleme: Büyükşehirlerde ilçeler merkez ve taşra ilçeleri olarak yeniden tanımlanıyor. Buna göre “büyükşehir merkez”, “büyükşehir ilçe” ve “ilçe belediyesi” olarak 3 kategori getirilecek. Yolcu ve yük terminalleri yapma, otopark yapma, işletme ve işlettirme ve ruhsat verme yetkisi ile mezarlık hizmetleri, toptancı hali ve mezbaha yapma yetkisi ilçe belediyelerine verilecek.

- Büyükşehir istediği ilçenin hizmetini yapabilecek: Büyükşehir ve ilçe belediyeleri, yürüttükleri hizmetlerden belediye başkanlarının teklifi üzerine belediye meclislerince karşılıklı olarak kabul edilenleri, seçim dönemini takip eden 3 ayı geçmeyecek şekilde bedelli ile veya bedelsiz olarak birbirlerine devredebilecek veya bu hizmetleri birlikte yapabilecek. Bu düzenlemeyle AKP’nin meclislerinde çoğunlukta olduğu büyükşehirlerde kendi partilerinden olan ilçe belediyelerinin her türlü yükünü alacağı yorumu yapılıyor.

- Büyükşehir payının dağıtımında yeni hesap: Büyükşehir belediyelerinin genel bütçe gelirlerinde payı azaltılıyor. Büyükşehirlerin vergi gelirlerinden aktarılan payın hesaplanmasında vergi iadesi tutarları indirilirken, ilçe belediye paylarından ayrılan oran da yüzde 30’dan yüzde 20’ye düşürülüyor. Genel bütçeden ayrılacak payın doğrudan büyükşehirlere gönderilecek oranı yüzde 60’tan yüzde 40’a düşürülürken; kalan yüzde 60’lık bölümün yüzde 90’ı da nüfus, yüzde 10’u da yüzölçümüne göre dağıtılacak. 

- Belediye şirketlerine de denetim: Belediye meclislerinin denetim komisyonları, belediye şirketlerini de denetleyecek.

- Belediye başkanı yakınlarına iş yasağı: Belediye başkanları, eş ve dördüncü dereye kadar kan ve sıhri hısımları, KPSS hariç olmak üzere belediyede, bağlı kuruluşlarında veya belediye şirketlerinde istihdam edemeyecek, göreve geldiği tarihte çalışmakta olanları yönetici statüsündeki görevlere getiremeyecek. Belediye başkanı ve meclis üyeleri birden fazla belediye şirketinde görev almaları halinde yalnızca birinden ücret alabilecek.