Altan Öymen, Alev Coşkun’un ‘CHP 101 yaşında’ yazısı üzerine Cumhuriyet’e yazdı

ALTAN ÖYMEN 

(ESKİ CHP Genel başkanı)

Cumhuriyet Halk Partisi’nin üç kuruluş yıldönümü var.

Biri, Sivas Kongresi’nin açılış günüdür: 4 Eylül 1919.

Biri, Ankara’da “Halk Fırkası” adıyla İçişleri Bakanlığı’na resmen “kuruluş bildirisi” yaptığı gün: 9 Eylül 1923.

Biri de şu: Şimdi unutulmuş gibi ama onu da hatırlamak gerekir: 1980 darbesi döneminde önce fiilen sonra da resmen kapatılmasından 12 yıl sonra, yeniden açıldığı gün: Gene bir 9 Eylül günü... 9 Eylül 1992.

Üçü de sadece CHP’nin değil, Cumhuriyet ve demokrasi birikimimizin en önemli günlerindendir.

Alev Coşkun’un da belirttiği gibi Sivas Kongresi de öyledir. 4 Eylül 1919 günü, Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk Cemiyeti’nin faaliyete başladığı gündür. Cumhuriyet Halk Partisi, o cemiyetin devamı sayılır. Zaten, başta Atatürk -o zamanki adıyla Mustafa Kemal Paşa- olmak üzere yöneticilerinin çoğu aynı kişilerdir. Hedefi ve ilkeleri de öyledir.

Sivas’ta seçilen -Atatürk’ün başkanlığındaki- Heyet-i Temsiliye, kısa bir süre içinde, büyük kısmı işgal altındaki ülkenin gerçek temsilcisi haline gelmiş, İstanbul Meclisi’nin kapatılmasından sonra da Ankara’daki Büyük Millet Meclisi’nin kurucusu olmuştur. Yurt çapında yapılan seçimler sonucunda da Meclis’teki çoğunluğu oluşturmuştur. Meclis, ordularının başkomutanlığına -aynı zamanda Meclis başkanlığına-  seçtiği Atatürk’ün yönetiminde ülkeyi işgalden kurtaran zaferleri kazanmıştır. Lozan’da barış sürecini başlatmıştır. Yeni Türkiye’yi kurma adımlarını atmıştır. O başlangıç döneminde de “Halk Fırkası” adındaki partinin kuruluş sürecini başlatmıştır. CHP’nin “Halk Fırkası” adıyla kuruluşu, Ankara’daki İçişleri Bakanlığı’na yapılan bir bildirim yoluyla 9 Eylül 1923 günü tamamlanmıştır.

Sonrasını daha iyi hatırlarız: “Halk Fırkası”nın çoğunlukta bulunduğu Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 29 Ekim’de Cumhuriyeti ilan edişini ve yeni “Türkiye’yi”, hızla kalkındırma ve çağdaş bir ülke haline getirmeye başlaması...

1945’te İkinci Dünya Savaşı’nın bitişiyle birlikte de demokratikleşme dönemini başlatması...

Gene 9 Eylül’de “üçüncü kuruluş günü” diyebileceğimiz 9 Eylül 1992 günü de demokrasimizin başına gelen “kazalar”dan birinin sonucudur.

Ama onu daha sonraya bırakalım. Eylülün o iki gününde kalalım: 4 Eylül 1919 ile 9 Eylül 1923’ün...

Evet, CHP’nin 100 yıllık tarihinde o iki gün var ki ikisi de çok önemli... İkisi de kuruluş günü olarak kutlanabilir. 

Ama bence, bunlardan birini seçip ötekini elemeye gerek yok. İkisi de aynı hafta içinde kutlanabilir. O hafta, yani 4 Eylül ile 9 Eylül’ü içine alan haftada o, ikisini de kapsayacak bir etkinlik programı hazırlanıp uygulanabilir. 

Tarihimizde Kurtuluş Savaşı yılları ile Cumhuriyetimizin ilk yılları içinde geçen ve CHP ile birlikte tüm milletimizi ilgilendiren o kadar çok olay var ki ve bunlar, yaşadığımız dönemde de giderek o kadar çok güncelleşiyorlar ki, öyle bir “hafta”yı dolduracak etkinlik konuları saymakla bitmez. Asıl, akla gelen konuları o haftaya sığdırmak zor olabilir.