Anayasa'dan Ata'yı silecekler
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Uçum, yeni anayasada Atatürk’ün ‘kurucu’ sıfatıyla yer alacağını, Atatürk ideolojisine atıfta bulunan maddelerin çıkarılacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, aralık ayında Meclis’e gelmesi planlanan yeni anayasada Mustafa Kemal Atatürk’ün sadece ‘kurucu’ sıfatıyla yer alacağını belirterek, Atatürk ideolojisine atıfta bulunan maddelerin çıkarılacağını söyledi.
Bloomberg TV’ye açıklamalarda bulunan Uçum, 2016’nın büyük kısmının yeni anayasa üzerine çalışmalara harcanacağını, yeni anayasanın da aralık ayında Meclis’e geleceğini söyledi.
1982 Anayasası’nda yer alan Atatürk ilke ve inkılapları ile Atatürk milliyetçiliği gibi ifadelerin, hazırlanan yeni anayasada olmayacağını ifade etti. Uçum, anayasa taslağında öne çıkan görüşün belirli bir ideolojiye atıfta bulunulmaması yönünde olduğunu söyledi. Mustafa Kemal Atatürk ideolojisine atıfta bulunan yerlerin çıkarılacağını ifade eden Uçum şunları söyledi:
Erdoğan referandum istiyor
“Yeni anayasanın giriş kısmında Mustafa Kemal Atatürk’ün Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri olduğunun belirtilmesinin daha uygun olacağı düşünüldü.” Uçum, yeni anayasanın madde sayısı olarak azaltılarak sadeleştirilmek istendiğini belirterek, “50 ülke araştırıldı. Anayasa modeli Güney Afrika ve İzlanda modellerinden ilham alınarak hazırlanacak. Anayasanın iskeleti haziran sonu ya da temmuz başına kadar hazır olur. Sonrasında da kamuoyunun görüşüne sunulacak” diye konuştu. Seçim sisteminde de değişikliğe gidileceğini söyleyen Uçum, Erdoğan’ın, anayasa için referanduma gidilmesini bir zorunluluk olarak gördüğünü ifade etti. Uçum, yeni anayasanın yerel yönetimlerin güçlerini artıracağını ancak bölgesel otonomi taleplerini kabul etmeyeceğini söyledi.
Atatürk’e atıf yapılan maddeler
1982 Anayasası’nda Atatürk’e atıf yapılan maddeler arasında anayasanın “değiştirilemez ve değiştirilmesi teklif edilemez” maddelerinden biri olan 2. madde de yer alıyor. Anayasanın 2. maddesi şöyle: “Türkiye Cumhuriyeti, toplumun huzuru, millî dayanışma ve adalet anlayışı içinde, insan haklarına saygılı, Atatürk milliyetçiliğine bağlı, başlangıçta belirtilen temel ilkelere dayanan, demokratik, laik ve sosyal bir hukuk devletidir.” Anayasanın eğitim hakkını düzenleyen 42. maddesi ve gençlerin yetiştirilmesiyle ilgili 58. maddelerinde de Atatürk’e atıf yapılarak, “Atatürk ilkeleri ve inkılapları doğrultusunda” denilirken, TBMM üyelerinin yeminiyle ilgili 81. madde ve Cumhurbaşkanı’nın yeminiyle ilgili 103. madde de “demokratik ve laik Cumhuriyete ve Atatürk ilke ve inkılaplarına bağlı kalacağıma” ibareleri bulunuyor. Ayrıca Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu’nun kuruluşunu düzenleyen 134. madde de “Atatürkçü düşünceyi, Atatürk ilke ve inkılâplarını, Türk kültürünü, Türk tarihini ve Türk dilini bilimsel yoldan araştırmak, tanıtmak ve yaymak ve yayınlar yapmak amacıyla” deniliyor.
GÜNAY AFRİKA MODELİ En demokratik ve katılımcı anayasa Son yılların en demokratik ve katılımcı anayasa yapım yöntemi olarak biliniyor. 1997’de Güney Afrika Anayasası’nın hazırlanma sürecinde, halkın anayasanın içeriğine dair görüşlerini alabilmek amacıyla bir dizi yöntem uygulandı. Anayasanın halk açısından çok önemli bir fırsat olduğunu bildiren çarpıcı sloganlarla reklam kampanyası başlatıldı. Çalışmaları hakkında halkın birinci elden bilgi edinmesi için, Kurucu Meclis üyelerinin katıldığı sempozyumlar düzenlendi. Yerel yönetimler ve sivil toplum örgütleri seferber edilerek atölye çalışmaları yapıldı. Özellikle kırsal kesime yönelik ‘anayasal eğitim programı’ geliştirildi. Vatandaşlardan 2 milyona yakın dilekçe toplandı, bunlardan yaklaşık 10 bin öneri dikkate alındı. Halkın süreçten haberdar olması için haftalık bir resmi bülten çıkarıldı. Radyo ve televizyon programlarına katılan Kurucu Meclis üyeleriyle sorulu-cevaplı tartışmalar yapıldı. Vatandaşlar için anayasa telefon hattı ve bir web sitesi oluşturuldu.
İZLANDA MODELİ Halkla birlikte yeni anayasa hazırlandı İzlanda anayasının hazırlanış süreci de katılımcı demokrasinin önemli bir örneğidir. İzlanda halkı 1944’ten kalan anayasalarını neredeyse hep beraber değiştirebilme şansına sahip oldu. 522 gönüllü aday arasında yapılan seçimle Anayasa Komisyonu’nu oluşturacak 25 kişi seçildi. Komisyonun görevi, daha önceden adanın farklı bölgelerinden rastgele seçilmiş, 18 yaşından büyük 950 kişinin talep ve ihtiyaçları temel alınarak hazırlanan 700 sayfalık araştırmayı değerlendirmek, yasa formuna sokmak ve geniş katılımlı olarak yurttaşların yorumuna açmaktı. Anayasa yapım sürecinde internet ve sosyal medya önemli bir rol oynadı. Komisyon Facebook, Twitter, Youtube ve diğer sosyal paylaşım siteleri üzerinden yeni anayasayı halkın yorumuna açtı ve maddeler eleştirilere göre yeniden şekillendi. Parlamentoda taslak üzerinde yapılacak çalışmalardan sonra, halkın içeriğini hazırladığı metin referanduma sunuldu. İzlanda halkı anayasasının maddelerinin oluşturulmasından, onayına kadar her sürece katıldı. |
En Çok Okunan Haberler
- Rus basını yazdı: Esad ailesini Rusya'da neler bekliyor?
- Esad'a ikinci darbe
- Türkiye'nin 'konumu' hakkında açıklama
- İmamoğlu'ndan Erdoğan'a sert çıkış!
- Çanakkale'de korkutan deprem!
- Naci Görür'den korkutan uyarı
- Kalın Colani'nin yolcusu!
- Kurum, şişeyi elinin tersiyle fırlattı
- 6 asker şehit olmuştu
- Erdoğan'a kendi sözleriyle yanıt verdi