Batı’da ‘tek taraflı operasyon’ kaygısı

Erdoğan’ın çıkışı, ay sonunda BM Genel Kurulu için gideceği New York’ta ABD Başkanı Donald Trump’la yapacağı görüşme öncesi ABD üzerindeki baskıyı artırma çabası olarak yorumlansa da Batılı diplomatlar, Türkiye’nin, Fırat’ın doğusuna tek taraflı operasyon olasılığını dışlamıyor. Hem Türkiye hem de ABD ile temas halinde olan Batılı diplomatlar, Türkiye’nin tek taraflı operasyonundan “IŞİD’in yeniden canlanabileceği” gerekçesiyle duydukları endişeyi Ankara’ya aktarıyor. Erdoğan’ın geçtiğimiz hafta yaptığı “kapıları açarız” çıkışı Avrupa ülkeleri üzerinde etkili olurken Batılı diplomatların Suriye konusunda Ankara ile Washington’un aralarını bulma çabası sürüyor.

Baskıyı artırma çabası
Erdoğan’ın güvenli bölge için vurguladığı eylül ayının sonunda ABD’nin New York kentinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulu toplantıları yapılacak. Erdoğan’ın New York’ta ABD Başkanı Trump ile görüşmesi ve görüşmede öncelikli olarak Suriye’de güvenli bölge kurulması meselesinin ele alınması bekleniyor. Erdoğan’ın ortak devriye yapılmasına karşın güvenli bölgeye yönelik ABD’ye güvensizlik duyduğunu açıklamasının, Trump ile yapacağı görüşme öncesi Washington üzerindeki baskıyı artırma hedefi taşıdığı belirtiliyor.

Operasyon olasılığı
Buna karşın ABD ile yakın ilişkileri bulunan bazı Avrupa ülkelerinden diplomatlar, Türkiye’nin Fırat’ın doğusuna tek taraflı operasyon yapma olasılığını dışlamıyor. Batılı diplomatlar, Türkiye’nin tek taraflı operasyon yapma olasılığını dillendirirken bu operasyona “IŞİD’in yeniden canlanabileceği” gerekçesiyle karşı olduklarını Ankara’ya yakın zamanda aktardı. Buna karşın bu kaygı, Ankara tarafından paylaşılmıyor.

Erdoğan’ın geçen hafta gündeme getirdiği ve önceki gün yinelediği göçmen çıkışının da özellikle Avrupa ülkeleri üzerinde etkili olduğu biliniyor. Türkiye’nin sınır kontrollerini gevşetmesi durumunda Yunanistan başta olmak üzere Avrupa ülkelerine 2015’tekine benzer göçmen akışı olacağı için Avrupa ülkeleri, Suriye’de Türkiye ile ABD’nin “köprüleri atmaması gerektiği” görüşüyle Washington ve Ankara ile temaslarda bulunuyor. Avrupa ülkelerinin bu çabalarına karşın Türkiye’nin Suriye konusunda yakın dönemde atacağı adımlardaki temel belirleyici unsuru Erdoğan’ın Trump ile yapacağı görüşme oluşturacak. 16 Eylül’de Ankara’da yapılacak olan Türkiye-Rusya-İran üçlü liderler zirvesinde ise temel gündem maddesi de İdlib olacak.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Fırat’ın doğusunda güvenli bölge kurulması çalışmaları kapsamında ilk müşterek kara devriyesinin yapıldığı önceki gün Malatya’da yaptığı açıklamada ABD ile sürdürülen görüşmelerle ilgili “Görüşüyoruz ancak bu konuda bizim istediklerimizle onların kafalarındakinin aynı şey olmadığını attığımız her adımda tekrar görüyoruz. Biz bölgede yuvalanan terör örgütünü tamamen ortadan kaldırmayı hedeflerken onlar terör örgütüyle bizi aynı zeminde idare etmenin hesaplarını yapıyorlar. Anlaşılan o ki müttefikimiz bizim için değil, terör örgütü için güvenli bir bölge oluşturmanın peşinde. Böyle bir anlayışı reddediyoruz” dedi ve “Eylül ayı bitmeden Fırat’ın doğusunda kendi askerlerimizle fiilen güvenli bölge oluşumunu başlatmamış olursak artık kendi yolumuza gitmekten başka çaremiz kalmayacaktır” ifadelerini kullandı. Erdoğan, İdlib’deki gelişmeler üzerinden Batı’ya yeniden göçmen uyarısında bulunarak “Şayet bize bu mücadelemizde gereken destek verilmezse ülkemizdeki 3 milyon 650 bin Suriyelinin de İdlib’den sınırlarımıza dayanacak 2 milyon kişinin de önünü alamayız” diye konuştu.