Bir şiirin içinden çıkmış öyküler...

İlker Aslan’ın Bir İntihar Üstüne Söylenti’nin isminin, hatırı sayılır bir şairinin şiirinden doğuşu, Dostoyevski’nin “Hepimiz Gogol’un Palto’sundan çıktık sözünü anımsattı bana. Turgut Uyar’ın şiirinin, kitaba yalınkat bir isim olmanın ötesinde öykülere ayrı bir anlam zenginliği kattığını söylemeliyim. “Her şey bir unutkanlıktı” dizesi, çok zaman birbirinden bağımsız düşünülemeyen öykülerin başat izleklerinden biri.

“Kayıp Zamanın İzinde” ile açılan kitap, kurmacanın aracılığıyla düşünsel bir yolculuğa çağırıyor okuru.

Bilindik ‘ileti / mesaj’ kaygılı öyküler değil hiçbiri. Yaygın söylenişiyle ‘bireyin iç dünyasını konu edinmiş’ öyküler. Pek çoğu şiir için söylenen ‘kendinde başlayıp kendinde bitmek’ türünden bir anlatıma sahip. Bu yönleriyle kitabın bazı öykülerini, İkinci Yeni Şiiri beğenisiyle okumak olanaklı diyebilirim.

Günlük yaşamdaki açmazları, unutuşları, sıradanlıkları, çaresizlikleri, ilişkisizlikleri, kadere boyun eğişleriyle günümüz insanına ilişkin sorular sorduran öyküler. Öyle ki insanın “unutmazsa(k) yaşayamaz” mıyız ya da “en çok unuttuğumuz için (mi) yaşayabiliyoruz” diye sorası geliyor.

“Bir Rüya İçin Ağıt”, “Gecikmeli Gelen” ve “Şimdi Daha Uzak” öyküleri, ‘unutmak’ bağlamında birbiriyle ilintili okunabilecek metinler. Dede/baba ile ilişkilendirilen ölüm, Münir ile Ebru’nun sıklıkla karşımıza çıktığı öyküler boyunca (“Gecikmeli Gelen” ve “Çulluk” gibi) “gitmesi gereken herkes bir gün gider” gerçeğini duyumsatıyor.

“Başka Türlü Son” da yazgı dışında “başka sonların olanaklı” olabileceğini sorgulamaya yöneltiyor. “Her insan kendi sonundan sorumlu” ise her birimiz, kendi sonundan önce “küçük kara balık” olmalı dedirtiyor adeta.

İlker Aslan’ın Bir İntihar Üstüne Söylenti kitabını okurken zaman zaman Tanpınar, Esendal, Yusuf Atılgan ve Sait Faik gibilerin sesini duyar gibi oluşumu, ilk kitabı yayımlanan yazarın öykünün ustalarıyla muhabbeti sürdürdüğüne yoruyorum. Bir İntihar Üstüne Söylenti, öykü yazanlar yanında öyküyü yazanların da okuması gereken bir ilk öykü kitabı.

Bir İntihar Üstüne Söylenti / İlker Aslan / Edebi Şeyler Yay. / 144 s. / 2020.