CHP'li Kadıgil: AKP'nin yeni sansür icadı; muzır neşriyat

Milletvekili Av. Sera Kadıgil, muzır neşriyat uygulamalarının 'sansür ve baskılar konusunda oldukça yaratıcı olan AKP’nin son dönem icadı' olduğunu belirterek "Bütün dünyada onlarca dile çevrilmiş, yüz binlerce baskı yapmış olan kitaplar, hangi kriterlere göre karar verdiğini bilmediğimiz bir Kurul tarafından 'fikri içtimai, ilmi ve bedii' olmadığına hükmedilerek 'müstehcen' bulunabiliyor. Beş kişi, ‘Hangi kitap, fikri, toplumsal, bilimsel ve güzeldir biz biliriz’ diyor. Üstüne de eserin okuyucusuyla buluşmasına her yoldan engel olunuyor ama bunun sansür olmadığı iddia ediliyor" dedi.

"'AÇIK OLARAK SATILAMAZ, SERGİLENEMEZ' AMA ÖZGÜRDÜR"

Kadıgil’in, son yıllarda muzır neşriyat ilan edilerek aslında fiili olarak sansürlenen kitaplara ilişkin Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na verdiği soru önergesine gelen yanıtta, Bakanlık uygulamanın "ifade, bilim, sanat ile açıklama ve yayımlama özgürlüğü" açısından bir sorun teşkil etmediğini öne sürdü.

Bir eserin muzır ilan edilmesinin ardından, eserin tabi olduğu uygulamayı;

"'Küçüklere zararlıdır' ibaresinin herkesin kolayca görüp okuyabileceği şekil ve büyüklükte yazılması zorunludur. Bu tür eserler açık sergilerde ve seyyar müvezziler tarafından satılamaz, dükkânlarda, cemakanlarda ve benzeri yerlerde teşhir edilemez, bir yerden bir yere teşhir maksadıyla açık bir surette nakledilemez ve müvezziler tarafindan bunlar için sipariş kabul olunamaz, gazeteler, mecmualar, duvar ve el ilanları, radyo ve TV ile veya diğer suretlerle ilan edilemez, satışı için reklam ve propaganda yapılamaz, para mukabili veya parasız küçüklere gösterilemez, verilemez ve hiçbir suretle okul ve benzeri yerlere sokulamaz" şeklinde anlatan Bakanlık, tüm bunların ifade ve yayımlama özgürlüğü açısından sorun teşkil etmediğini öne sürdü.

Bakanlık "1117 sayılı Kanunun kapsamında Kurulca tetkik edilerek küçükler için muzır olduğuna karar verilmiş basılmış eserler bazı sınırlamalara tabi olurlar. Bu sınırlamalar yayımlama özgürlüğünü kısıtlama ile ilgili değil eserin satışına ilişkin yöntemlerle ilgilidir" ifadelerini kullandı.

Bakanlığın 'yayımlama özgürlüğünün engellenmesi' olarak görmediği açıklamasının oldukça vahim bir akıl tutulması olduğunu söyleyen Kadıgil "Açık olarak satamazsın, sergileyemezsin, sipariş alamazsın, hedef okuyucu kitlesine ulaştıramazsın, reklamını yapamazsın ama özgürsün! Yani Bakanlık bu yanıtıyla yayın evlerine ‘biz sizi sansürlemiyoruz kitabı kendin için yayımlayabilmene izin veriyoruz’ diyor ve bir sorun görmüyor"

"ÇOCUKLARIN ÖZGÜR BİREYLER OLARAK YETİŞMESİNE ENGEL OLUNUYOR"

Bakanlığın, özellikle çocuk kitapları üzerinde aldığı 'muzır' kararının bilimsel ve toplumsal cinsiyet eğitimi açısından ciddi bir sorun teşkil ettiğini belirten Kadıgil " 'Erkek Çocuk Hakları Bildirgesi', 'Kız Çocuk Hakları Bildirgesi', 'Asi Kızlara Uykudan Önce Hikâyeler Olağanüstü 100 Hikâye' ,'Sünnetçi Kız' gibi toplumsal cinsiyet eşitliğini önceleyen, çocukların öngörülen geleneksel rollere göre değil kendi niteliklerine göre var olmasını anlatan kitapların sansürlenmesi, çocuklarımızın özgür bireyler olarak yetişmesini engellemektir" dedi.

Bakanlık , söz konusu kitapların hangi gerekçe ile muzır ilan edildiği, değerlendirmeyi yapan kişilerin mesleki formasyonlarının ne olduğu ve bu güne kadar kaç kitabın bu kapsama alındığı sorularını ise yanıtsız bıraktı.

Bakanlık ayrıca Kadıgil’in aynı kapsamda verdiği, 34 yıl önce 1986’da yayımlanan ve bugüne kadar 19 baskı yapan Buket Uzuner’in "Ayın En Çıplak Günü" kitabına ve Almanya’nın önde gelen bir yayın grubu olan Ravensburger’un Almanya’da 350 bin kopya sattığı, 10 dile telif hakları satışını yaptığı, ödüller almış "Bebekler Nereden Gelir?" kitaplarının neden 'muzır' bulunduğuna ilişkin önergelerine ise henüz yanıt vermedi.

MUZIR NEŞRİYAT KURULU

1927’de çıkarılan 1117 sayılı kanunla kurulan Küçükleri Muzır Neşriyattan Koruma Kurulu, 2.7.2018 tarihli, 703 sayılı KHK’nin 38’inci maddesiyle kanunda yapılan değişiklikle Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanlığı’na bağlandı.

Aynı yasa değişikliğiyle; daha önce Başbakanlığa bağlı çalışan ve Milli Güvenlik Kurulu (MGK),Başbakanlık, İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK), Diyanet İşleri Başkanlığı ve Gazeteciler Cemiyeti’ne bağlı çalışan 11 üyeden oluşan kurulun üye yapısı da değiştirildi.

Kurul’un, Çalışma, Sosyal Hizmetler ve Aile Bakanının belirleyeceği biri başkan olmak üzere bakanlığın beş birim amirinden oluşmasına karar verildi.