Çipras'tan son anda teklif... Emeklilik yaşı yükseltiliyor, vergi düzenlemesi geliyor
Avrupa Birliği yanlısı protestolar sürerken Çipras son bir manevra yaptı ve AB'ye yeni tasarruf tedbirleri sundu.
Avrupa Birliği (AB) ve Uluslararası Para Fonu’yla (IMF) bir türlü uzlaşmaya varamayan ve iflasın eşiğine gelen Yunanistan’ın geleceği dün de netlik kazanamadı. Yunanistan’ın 30 Haziran’a kadar IMF’ye 1.6 milyar Avro’luk borç geri ödemesi gerçekleştirmesi gerekiyor. Ancak bu ödemeyi yapabilmesi için öncelikle Avrupa Merkez Bankası, Avrupa Komisyonu ve IMF’den oluşan kreditörlerin şubattan bu yana ödemesini askıya aldığı 7.2 milyar Avro’luk fonu serbest bırakması gerekiyor.
5 milyar Avro kaçtı
Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras’ın AB liderlerine pazar geç saatlerde sunduğu öneri piyasalarda anlaşma umudunu artırsa da uzmanlara bu sorunu geçici olarak çözecek.
Alternatif ödeme
İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Müdürü Şant Manukyan, gazetemize yaptığı açıklamada “Yunanistan’ın Avro’dan çıkması iflas demek değil. İlk aşamada Avro’dan çıkmayacak ama iflas gelecektir. Çipras’ın sunduğu paket onaylansa da sorun ötelenmiş olacak. Bankalar çok zor durumda. Geçen hafta Yunan bankalarından 5 milyar Avro’ya yakın para çıktı. Sermaye kaçışının hızlanmasıyla Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yunan bankalara acil likidite yardımını günlük olarak artırma gereği duydu” dedi.
Yunan bankalarına likidite desteği altı gün içinde üçüncü kez yükseltildi. ECB Yunan bankalarının alabileceği likidite desteğini 17 Haziran’da 1.1 milyar Avro, cuma 1.8 milyar Avro artırarak 85.9 milyar Avro’ya çıkardı. Dünkü artırım oranı henüz açıklanmadı. Ancak daha önce aylık yapılan artırımların günlüğe dönmesi tehlikenin boyutlarını gösteriyor. Reuters’a göre, mudilerin dün bankalar açılmadan önce mevduat çekmek için ilettiği emirlerin tutarı 1 milyar Avro’yu buluyor.
Manukyan’a göre Yunanistan Avro’dan çıkmayacak. İlk olarak Güney Kıbrıs’ta yapıldığı gibi IOU denilen Avro’ya alternatif bir ödeme aracına geçecek. Teknik olarak devlet yükümlülüklerini yerine getirecek kadar Avro’ya sahip olmadığı için kamu çalışanları, emeklilik ücretleri, ihale ödemelerini basacağı IOU ile ödeyecek. Yani elinde IOU olan kişi ya da kurum XX miktarında Avro’yu YYYY tarihinde alma hakkına sahip olacak. Ancak bu yeni bir “para” değil. Sadece değişim fonksiyonu taşıyor. IOU’ya geçilmesiyle sermaye kontrolü gelecek. Günlük para çekimi sınırlandırılacak. Ancak para birliğinde en önemli kural paranın serbest hareket etmesi. Bir para birliğinde bir ülkenin bu hale düşmesi çok pozitif bir işaret değil. Eğer Yunanistan Avro’dan çıkarsa piyasalarda çok büyük karışıklıklar yaşanacak.
Kemer sıktı, milli gelir küçüldü
Yunanistan’ın borcu 320 milyar Avro. Avrupa’nın kurtarma paketi ise 240 milyar Avro. Atina 56 milyar Avro ile en fazla Almanya’ya borçlu. Toplam borcun milli gelire oranı yüzde 177. 2010’dan beri Yunanistan’ın milli geliri yüzde 25 daraldı.
Yunanistan ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 0.2 büyüdü. Ülkede kişi başına gelir 2013 sonu itibariyle 18 bin 146 dolar. Enflasyon yüzde -2.1 düzeyinde. İşsizlik yüzde 25.6. Cari açığı 955 milyon Avro.
Yunanistan krizine bakıldığında kemer sıkma politikalarını dayatan kreditörlerin de ülkede önceki dönemlerde göreve gelen politikacıların da suçlu olduğunu belirten Şant Manukyan “2012’den 2014’e sosyal sigortaların payı yüzde 11-9.6 arasında ufak değişiklikler gösterdi. Milli gelir çok hızlı daraldığı için aldığı pay hala yüksek görünüyor. Kamu borçlarının milli gelire oranında da benzer bir durum söz konusu. Milli gelirdeki düşüş büyük oranda kemer sıkma politikalarından kaynaklanıyor” dedi.
Piyasa memnun
olar/TL Yunanistan’a ilişkin iyimser beklentilerle 2.6615’e kadar geriledi. Borsa İstanbul yüzde 1.18 yükseldi. Avrupa borsaları yüzde 2 artıda kapandı. Almanya ve Fransa yüzde 3.5’e yakın Atina yüzde 9 yükseldi.
AB ülkelerinden onay
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, Yunanistan hükümetinin, ülkedeki borç kriziyle ilgili müzakerelerde sunduğu teklifin uluslararası kreditörlerin beklentilerine uygun olduğunu belirtti.
AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, yazılı açıklamasında, Yunanistan hükümetinin mali krizin çözümüne yönelik Euro Grubu'na sunduğu teklifi "büyük bir adım" olarak nitelendirdi.
Söz konusu teklifin geciktiğini belirten Juncker, "Yunan hükümeti, teklifini geç sunmasına rağmen, uluslararası kreditörlerinin beklentilerine uygun" ifadesini kullandı.
Euro Grubu'nun maliye bakanları Çarşamba günü Yunanistan'ın borç krizini görüşmek için tekrar Brüksel’de buluşacak.
Mevcut mali programda 7,2 milyar avroluk kredinin serbest bırakılması için Yunanistan'ın Haziran sonuna kadar kreditörlerle anlaşması gerekiyor. Aksi halde Yunanistan'ın, gelecek aylarda başta IMF'ye olmak üzere borç yükümlülüklerini yerine getiremeyebileceği belirtiliyor.
Çipras'ın teklifi
Yunanistan’ın Brüksel’e sunduğu son teklifin ayrıntıları ise şöyle: Yunanistan kademeli olarak emeklilik yaşını 67’ye yükseltirken birçok vergi istisnasını da düzene sokuyor. Yunanistan KDV oranını yüzde 23, enerji ve ana gıdalar için yüzde 13, ilaç ve kitaplar için yüzde 6 olarak öneriyor. Reuters’a konuşan bir AB yetkilisi “Kreditörlerin bugün (dün) itibarıyla genel pozisyonunu formüle etmeleri olası değil, netleştirmek için birkaç gün gerekli” dedi. Yunan hükümetinden bir yetkili de topun şimdi AB ve IMF’de olduğunu söyledi.
Memnuniyetle karşıladılar
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Atina'nın sunduğu önerileri memnuniyetle karşıladıklarını söyledi. Fransa Cumhurbaşkanı Francois Hollande ise, Atina'nın yapıcı tavrı sayesinde önemli ilerlemeler kaydedildiğini açıkladı. Hollande, perşembe günü AB Devlet ve Hükümet Başkanları'nın Brüksel'de bir kez daha toplanarak Yunanistan'a yapılacak 7.2 milyar euroluk mali yardıma yeşil ışık yakmak icin biraraya geleceklerini söyledi.
Atina'da protesto
Sosyal medyadaki çağrıların ardından parlamento binasının önünde toplanan binlerce kişi, ellerinde Yunan ve Avrupa Birliği bayraklarıyla hükümetin müzakerelerde izlediği politikaları protesto etti. Grubun parlamentonun avlusuna girmesini engelleyen polis ekipleri ile kısa süreliğine gergin anlar yaşandı. Bu arada Avrupa Birliği karşıtı bir grubun gösteri alanına gelmesi üzerine polis müdahale etti. Çıkan olaylarda Yunan polisi 30 kişiyi gözaltına aldı. Avrupa Birliği yanlısı göstericiler bir süre daha parlamentonun önünde sloganlar attıktan sonra olaysız şekilde dağıldı. Aynı gösteri iki gün önce de aynı yerde düzenlenmiş, gösteri olaysız şekilde sona ermişti.
İş alemi kaygılı
Türkiye ile ticaret hacmi 5 milyar doların üzerinde olan Yunanistan’ın geleceği iki ülke arasındaki iş ilişkilerini de yakından etkileyecek. Türkiye- Yunanistan İş Konseyi Başkanı Tevfik Bilgen, Yunanistan’ın Avro’dan çıkması, Drahmi’ye dönmesi halinde “felaket bir devalüasyon sürecine girecek” dedi. Bilgen, bu süreçte kendi para primlerinin değeri düşeceği için mallarının da ucuzlayacağına işaret etti. Türkiye’nin turizmde de Yunanistan’a pazar payı kaptırabileceği de ifade ediliyor.
En Çok Okunan Haberler
-
Emniyet müdürü kalp krizinden öldü!
-
Yeni 'şeyh' hayatını kaybetti
-
Konut fiyatlarında iki yıl sonra ilk yaşandı
-
Rıdvan Dilmen'den penaltı ve şampiyonluk yorumu
-
23 Nisan töreninde tek genel başkan…
-
Erdoğan’dan ‘PKK’ mesajı
-
Erdoğan'dan 'Özel ile randevu' sorusuna yanıt
-
ABD'de ölü bulunan Yağmur Taktaş memleketinde defnedildi
-
Fenerbahçe zirve yarışında yara aldı!
-
Arapçayı anlamadı, Türkçeye çevirtti
