Doğal üretime solucan desteği

Solucanların organik artıkları tükettikten sonra ortaya çıkardığı atık olan ''solucan gübresinin'' hiç bir kimyasal madde içermemesi nedeniyle tarımda doğal, organik üretim açısından büyük önem taşıdığı belirtiliyor. Toprakta kimyasal kirliliği ortadan kaldıran, verimi ortalama yüzde 30 artıran, toprağı yenileyen, rehabilite eden ve su tutma kapasitesini artıran solucan gübresini, her çiftçinin üretmesinin mümkün olduğu, ''her tarlanın bir gübre fabrikasına'' dönüşebileceği kaydediliyor.

Solucan gübresi üretiminin artırılması ile halen kimyasal gübre üretiminde hemen hemen tamamen dışa bağımlı olan Türkiye'de önemli döviz tasarrufu sağlamanın mümkün olabileceğine işaret ediliyor. Türkiye, yılda 8-9 milyon ton civarında kimyevi gübre tüketirken, solucan gübresinin üretiminin, dünyada her geçen yıl yaygınlaştığı belirtiliyor.

İstanbul merkezli Ekosol Tarım ve Hayvancılık Sanayi Ticaret Ltd. Şti'nin sahibi Burçin Karababa, solucan gübresi üretimini ticari olarak başlatan Antalya'daki Bionat firmasından sonra, bu işe giren ve halen satış yapan ikinci firma olduklarını söyledi.


"Yatırım ekipmanlarını hurdalıklardan topladım"

Jeofizik mühendisi olan Karababa, solucan gübresi üretimine girme hikayesini, ''Bir turp yedim hayatım değişti'' diye başlayarak anlatıyor. Moldovalı bir arkadaşının kendisine ikram ettiği turpu, şekerpancarı sandığını belirten Karababa, şöyle devam etti:
''Hayatımda yediğim en lezzetli turptu. Ben şekerpancarı zannettim. Arkadaşım onun turp olduğunu söyledi. Nasıl böyle lezzetli olduğunu sordum. Solucan gübresi ile üretim yaptıklarını söyledi. Ben aslında jeofizik mühendisiyim ama doğa, tarım çok ilgimi çekiyor. Bunun üzerine 2005 yılından itibaren yatırım yapmak üzere çalışmalara başladım. Önce 50 adet solucanla deneme üretimi yaptım. Başarılı olunca solucanlara üretim yatağı oluşturmak için hurdalıklardan tır dorseleri aldım. İstanbul yakınlarında Ballıca Köyün'de tesisimi kurdum. Dorselerin içinde organik atıkları solucanlara verdim. Solucanlar bunları tüketerek kendi gübrelerini üretiyorlar. Solucan gübresi üretiminde özellikle kırmızı solucanlar kullanılıyor. 50 yıldır dünyada kullanılan bu çok kıymetli ürünün Türkiye'de yaygın olarak bilinmemesi ve kullanılmaması bir kayıp. Şimdiye kadar bu iş için 80-100 bin lira dolayında yatırım yaptım. Halen 15 milyon solucanım var. Her gün 15 milyon işçi, hiç sigorta-yemek istemeden benim için üretim yapıyor.''

Tesisin büyüklüğünün 7 dönüme ulaştığını belirten Karababa, konu ile KKTC Tarım Bakanlığı'nın ilgilendiğini, gübreyi orada bazı bahçelerde deneyerek olumlu sonuçlar aldıklarını söyledi. Bu yıl 180 ton üretim öngördüklerini, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'ndan izin alma süreci uzun sürdüğü için ancak 1,5-2 ay önce satışa başlayabildiklerini anlatan Karababa, ilkbahar dönemi gübreleme sezonunun kaçırdıkları için bu yıl 80 ton civarında satış yapabileceklerini tahmin ettiğini kaydetti.

Solucan gübresini kilosu 2 liradan 10 ve 25 kilogramlık torbalarda pazarladıklarını belirten Burçin Karababa, üretim hakkında bilgi verirken, ''1 metreküp bitkisel atığa 50-60 bin adet solucan koyuyoruz, 1,5-2 ayda gübreye dönüşüyor. Solucanların yedikleri atıklar gübre oluyor, gübre dorselerin altındaki elekten aşağı düşüyor. Bunları toplayıp, eleyip torbalıyoruz, satıyoruz'' dedi.

Yurtdışında solucan gübresi üretimine destek verildiğini, ancak Türkiye'de kendilerinin herhangi bir destek almadığını anlatan Karababa, tamamen organik bir gübre olan solucan gübresinin özellikle seralarda kullanımının çok önemli olduğunu, verimi en az ortalama yüzde 30 artırırken, 10-15 gün erken hasat imkanı sağladığını söyledi.

Solucan gübresini içindeki besin maddesinin yüksekliği nedeniyle kimyasal gübreye göre daha az kullanmanın yeterli olduğunu anlatan Karababa, sürekli solucan gübresi kullanılması halinde, birkaç sezon sonra toprağın kendini yenileyeceğine ve gübre ihtiyacının giderek azalacağına işaret etti.
 

1 solucan 1 yılda 1300 solucana ulaşıyor

Solucan gübresi üretimi sırasında kesinlikle koku ve sinek oluşmadığını söyleyen Karababa'nın verdiği bilgiye göre, kompost üretiminde kullanılan Kuzey Kalifornia solucanı koyu kırmızı renkte. Yetişkinlerin uzunluğu 6-8 cm ve 1-1,4 gram ağırlığında. Güneş ışığına karşı çok dayanıksız olan solucanlar, korunmazsa birkaç dakikada ölebiliyor. Yaklaşık 4-5 yıl yaşayabilen 1 solucan, bir yıl içerisinde uygun ortamlarda 1300 solucana ulaşabiliyor.
Solucanlara gübre üretiminde yem olarak, çiftlik hayvanlarının atıkları, bitkisel atıklar, soğan ve narenciye, evsel atık, sebze, meyve, ufalanmış kağıt, karton, çim yanında plastik ve türevleri de verilebiliyor.