Dünyanın en eski azınlık gazetesi Jamanak 105 yaşında

Jamanak Ermenice ''zaman'' anlamına geliyor. 28 Ekim 1908'de İstanbul'da kurulan gazete, aralıksız 105 yıldır yayın hayatına devam ediyor. Bir asrı geçen yaşıyla dünyada ve Türkiye'de aralıksız yayımlanan en eski azınlık gazetesi unvanını taşıyor.

Misak ve Serkis Koçunyan kardeşlerin kurduğu gazetenin şu an başında, ailenin 4 kuşaktan torunları bulunuyor. Feriköy'deki ofisinde yayınını sürdüren Jamanak, 10 kişilik kadrosuyla siyasetten sanata, dini yaşamdan ekonomiye, spora birçok konuya değiniyor.

Kırmızı logolo, 4 sayfalık siyah beyaz gazete haftanın 6 günü okuyucuyla buluşuyor. İki bin adet basılan gazeteyi İstanbul'da, 6-7 kişi, Ermeni vatandaşların ev ve iş yerlerine dağıtıyor. Belli satış noktalarından da temin edilebilen gazete, Şişli, Kadıköy, Beşiktaş, Bakırköy ve yazın Adalar'da bayilerde satılıyor, yurt dışına da gönderiliyor.

Jamanak Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ara Koçunyan, ilk kurulduğu yıllarda 15 bin civarında okuyucusu bulunan gazetenin Balkanlar'dan Kafkaslar'a ve güneyde Mısır'a uzanan geniş bir coğrafyada dağıtıldığını ve 1950'li yıllara kadar Mısır'da ciddi sayıda abonesi olduğunu anlattı. Koçunyan, ''O zamanın ulaşım koşullarında Karadeniz'e giden gemi Jamanak'ın baskısını almadan yola çıkmazdı'' dedi.

Koçunyan, gazetenin ilk kurulduğu dönemde azınlık gazetesi olmadığını ancak Cumhuriyet'in kurulmasından sonra Lozan Antlaşması çerçevesinde azınlık gazetesi konumuna girdiğini kaydetti.

 

'Türk-Ermeni ilişkilerinde hep olumlu yanları görüyoruz'

Jamanak'ın Türk basınının bir parçası olduğunu belirten Koçunyan, 105 yıllık gazetenin misyonunu şöyle anlattı: ''Gazetemizin en iddialı olduğu alan; Türkiye'deki Ermeni cemaatinin yaşamını yansıtması. Gazetenin varlık sebebi de bu aslında. Cemaatin rutin etkinliklerinden tutun, cemaatin sorunlarına, cemaatin haklarına, eğitim sistemine, ruhani servislerin yapılmasına kadar her konuyu işlemeye çalışıyoruz. Ermeni meselesinin gündemde yerleşik bir madde olması dolayısıyla, bu durum aynı zamanda Jamanak Gazetesi'nin faaliyetlerini doğrudan etkiliyor. İster istemez gazetenin tavrı, yazdıkları cemaatin sesi olarak algılanıyor. Ayrıca Türk ve Ermeni basını arasında bu konuda önemli bir işlev görüyoruz. Jamanak Türk basının geleneklerinin oluşmasında büyük öneme sahip. Aynı zamanda kesintisiz yayının Türkiye'de olmasının sembolik anlamı var. Jamanak Gazetesi'nin Türk-Ermeni ilişkilerinin en kötü zamanlarında bile bardağın dolu tarafına dair bir işaret bir simge olduğunu düşünüyoruz.''

Koçunyan, Jamanak için internet sitesi kurmada geç kaldıklarını ve teknik alt yapı çalışmalarının tamamlanmasından sonra, yakın gelecekte gazeteyi internete de taşıyacaklarını ve daha fazla okuyucuya ulaşacaklarını vurguladı. Jamanak'ta Batı Ermenicesi'ni kullandıklarını ifade eden Ara Koçunyan, Ermeni cemaatinin etkinliklerini bizzat muhabir ve foto muhabirleriyle izlediklerini, diğer haberleri ise ajanslardan ve internetten aracılığı ile topladıklarını söyledi.

 

Giderleri Ermeni cemaati karşılıyor

Güncel konuları okuyucunun televizyonlar ve internetten anında öğrendiklerini ifade eden Koçunyan, bundan dolayı güncelliğini yitirmeyen, kendi okuyucusuna yönelik konuları seçtiklerini ve böylece Jamanak'ın farklılığını ortaya koymaya çalıştıklarını anlattı. Gazetenin gelirlerinin tamamını Türkiye'deki Ermeni cemaatinin kurumlarından elde ettiklerini dile getiren Koçunyan, ''İlk Ermenice Gazete Hindistan'ın Madras şehrinde 210 yıl önce kuruldu. Ermeni basının bu 210 yılının yarısına Jamanak katılım gösterdi. Bu dönemde yayınlanan Ermenice süreli yayınların hemen hemen yarısı İstanbul'da yayımlandı. O dönemde çeşitlilik arz eden cemaat kurumlarının ağı vardı. Bu networktaki bilgiler insanlara basın aracılığı ile ulaşıyordu. Ve gelir de böyle temin edilirdi. Türkiye'deki Ermeni basınında böyle bir gelenek var ve halen bu gelenek sürüyor'' ifadelerini kullandı.

Ara Güler ilk fotoğrafları Jamanak için çekti

Ünlü fotoğrafçı Ara Güler'in, Jamanak Gazetesi 100. yıl etkinlikleri kapsamında, Ermenistan'da çektiği fotoğraflardan oluşun bir sergiyi, önce İstanbul'daki Ermeni Patrikhanesi'nde, 10 Kasım'da da Erivan'da açtığını hatırlatan Koçunyan, ''Bu bizim cemaatin Türk-Ermeni ilişkilerine getirdiği yapıcı katkıyı zikretmek açısından önemli bir semboldü'' dedi. Koçunyan, lise yıllarındayken ilk fotoğraflarını Jamanak için çektiğini söylediği Ara Güler'in röportajlarına, denemelerine ve sanat eleştirilerine gazetelerinde yer verdiklerini söyledi.