Dünya’nın Güneş çevresinde döndüğünü tahmin eden ilk kişi kimdi?

Aristarkos sadece yerküre ve gezegenlerin Güneş etrafında döndüğünü ortaya atmakla kalmamış, Dünya, Ay ve Güneş’in birbirlerine göre büyüklük ve uzaklıklarını da hesaplamıştı. Gökyüzünün küresel bir kubbe değil, neredeyse sonsuz genişlikte bir evren olduğunu açıkladığında ise kendisini dikkate alan kimseyi bulamamıştı.

Aristarkos, gökbilimciden çok matematikçi olarak tanınıyordu. Romalı mimar Vitruvius’un notlarında; İskenderiye’de okuduğu ve bilimin her dalında bilgi sahibi olduğu anlatılıyor.

Bilimsel çalışmalarından sadece diğer bilim insanlarının yaptıkları yorumlar yoluyla haberdar olduğumuz için Aristarkos’un buluşları hakkında pek fazla bilgi sahibi olamıyoruz. Ancak gezegenlerin Güneş etrafında dönüyor olduğuna dair teorisi Arşimet’in ona muhalefet ettiği bir yazısı aracılığıyla biliniyor.

Bu teoriyi herkese kabul ettirmeyi başarmış olan Kopernik de, “Göklerdeki Kürelerin Dönüşüne Dair” adlı çığır açan kitabında ondan övgüyle bahsettiği halde, kitap 1514 yılında yayınlandığında, Yunanlı bilim adamlarıyla ilgili kısımlar yayımcı tarafından çıkarılmıştı.