Erdoğan heyecan yaratamıyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan uzunca bir süredir Türkiye için yaptığının bir benzerini Yalova’da da yaptı. Arefe günü şehrin bütün ana caddelerini, giriş ve çıkışlarını bloke ederek, esnafın dört gözle beklediği ticari canlanma umudunu imha etti. Oturduğumuz kafedeki garsonun tamamen kilitlenmiş trafiğe bakarak söylediği gibi; “herkesin önünü tıkadı.” Bayramdan bir gün önce geldiği şehrin cumhurbaşkanı adayını küçümseyip dev ekranda görüntülerini yayınlayıp büyük bir siyasi iletişim hatasına da imza attı. Zaten beklediği çoşkulu karşılığı da bulamadı. Ama Erdoğan’ın Yalova mitingi açısından en çarpıcı tablo, alanda toplanan çok da yoğun olmayan kalabalığın Erdoğan’ın konuşmasının daha ilk bölümünde dağılmaya başlaması. Daha önceki bazı mitinglerinde de görülen bu resim, Erdoğan’ın meydanlara toplayabildiği kalabalıklara söyleyeceklerinin ilginç olabileceğini düşündürmediği gösteriyor. Görev yerine getirmek için veya taraftarlık gereği olarak, hatta yüksek bir Erdoğan sevgisiyle gelenler bile, dinlemelerine değecek bir söz duymayı pek beklemiyor gibi. Tıpkı, seçim manifestosunu açıkladığı kongrede veya beyannamenin okunduğu salon toplantısında olduğu gibi.

Erdoğan mitinglerini sayısal performans açısından değerlendirmekten çok, katılanların motivasyonları ve etkinliğe katkıları açısından da okumak, seçim sonuçları hakkında daha fazla fikir verebilir. Çünkü, Yalova’da deneyimli bir emekli gazeteci, kişisel bir gözlemini şöyle anlatıyor: “Çocukluğundan beri tanıdığım aile dostumuz iki kadınla karşılaştım. Önceki gün bizdelerdi ve asla AKP’ye oy vermeyeceklerini söylüyorlardı. Ama karşılaştığım yer AKP standıydı ve broşür dağıtıyorlardı. Ğöz göze geldik, gülümsediler. Yani o iş başka bu iş başka meselesi.”

Yalova’da deneyimli bir politikacı da, AKP listelerinde ciddi sıkıntı olduğunu, bu yüzden bazı aday adaylarının bile partilerine oy vermeyebileceğini söylüyor. Elbette, Muharrem İnce faktörünün de Türkiye genelinde olduğu gibi Yalova’da da çok önemli olduğuna kuşku yok. Bu yüzden, Erdoğan’ın İnce’yi hedefe koyarak bir konuşma yapmasının pek faydalı olmayacağı kanaati yaygın. Ancak kampanyanın son düzlüğünde Erdoğan’ın en bildiği tarza dönüp yüzüne yerleştirdiği müstehzi ifade ile rakiplerini küçümsemekten geri durmayacağı veya başka bir yol bulamadığı anlaşılıyor.

Peki, Erdoğan toplayabildiği dinleyicilerinde bile merak uyandırmayan konuşmalar yapması sonucu değiştirmeye yetecek mi? Açıkcası daha önce televizyonlarda izlediğim konuşmaları dışında, bugün canlı olarak takip ettiğim performansın herhangi birinin kararını değiştirmeye yarayabileceğini pek sanmıyorum. Zaten Erdoğan da, yeni birilerini ikna etmekten çok kendi kitlesindeki konsolidasyona yoğunlaşmış gibi görünüyor. Miting kalabalığı içindeki tepkiler bu konuda da beklediği kadar başarılı olamayacağını gösteriyor. Çünkü, tatminsiz rövanşistlerin bile büyük bir coşkuyla Erdoğan’a karşılık vermediği, yenilik bulamadığı görülüyor. Kalabalığın önemli bir kısmı yoklama vermek için gelmiş havasında. Taraftarlığın, siyasi kimliğin gereği olarak görevini yerine getirmeye imanlı bir kitleden elbette bahsedilebilir ama onların bile daha önceki seçimlerle kıyaslandığında heyecan seviyeleri fazlasıyla düşük. Erdoğan’ın sık sık seçim sonucu için göreve çağırdığı kadınlar yine de en sadık, en imanlı taraftar grubunu oluşturuyor, tıpkı Erdoğan karşıtlığının bayraktarlığını yapanların da karşı bloktaki kadınlar olması gibi. İktidar ve muhalefet mitinglerine bakıldığında, Erdoğan etrafında oluşan keskin kutuplaşma da kadınların etkisinin büyüklüğü görülüyor.