Gelir Vergisi Kanunu'yla ilgili iptal kararları

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Anayasa Mahkemesi'nin, ''Gelir Vergisi Kanunu'nun yatırım indiriminde süre sınırlaması, ücretlilerin yüzde 35'lik orana tabi olması ve geçici 67'inci maddede dar mükellefler için öngörülen tevkifatla ilgili hükümlerini'' iptal etmesi sonrasında, değerlendirmelerde bulundu. Maliye Bakanı, bu aşamada Anayasa Mahkemesi'nin iptallere ilişkin gerekçeli kararını beklediklerini belirtti.

Dar mükelleflerin menkul kıymet araçlarıyla ilgili iptal hükmünün, kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasından 9 ay sonra yürürlüğe gireceğine dikkat çeken Şimşek, şöyle konuştu: ''Bu nedenle uygulamada bir sıkıntı ortaya çıkmayacak. Mevcut uygulama, söz konusu süre içinde yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar aynen devam edecek. Piyasalar açısından ve mevcut uygulamanın devamı açısından bir sorun yaşanmayacak. Herhangi bir tereddüde mahal yok. Çünkü Anayasa Mahkememiz, iptal hükmünün Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak 9 ay sonra yürürlüğe gireceğini ifade etmiştir. Dolayısıyla 9 aylık bu süre içinde uygulamalarda kesinlikle bir sıkıntı söz konusu olmayacak.''
 

Gelir Vergisi'nde mevcut tarifeye devam

Anayasa Mahkemesi'nin ücret gelirlerine ilişkin düzenleme için de kendilerine 6 aylık bir süre tanıdığını kaydeden Maliye Bakanı Şimşek, ücretlilerin vergilendirilmesinde de verilen süre içinde yeni bir düzenleme yapılana kadar mevcut vergi tarifesinin aynen uygulanacağını bildirdi.

Burada da herhangi bir sıkıntı yaşanmayacağını vurgulayan Şimşek, şöyle devam etti: ''Dar mükellefler gibi ücretlilerin vergilendirilmesinde de yeni düzenleme yapılana kadar mevcut uygulama devam edecek. Ücretlilerin vergi tarifesinin en üst dilim olan yüzde 35'lik orandan vergilendirilmesine ilişkin iptal hükmü, kararın Resmi Gazete'de yayımından 6 ay sonra yürürlüğe girecek. Bu nedenle, ücretlilerde de yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar, mevcut tarife geçerli olacak. Burada da bir sorunla karşılaşılmayacak. Biz, bu konulara ilişkin çalışmalarımızı Anayasa Mahkememizin gerekçeli kararı çıktıktan sonra yapacağız. Bize verilen süre içinde bütçe disiplini ve Orta Vadeli Mali Program çerçevesinde çalışmada bulunacağız. Burada, gelir-gider dengesini gözeten bir düzenlemeye gidilecek. Anayasa Mahkemesinin iptal kararlarına konu edilen hükümlerle ilgili gerekli düzenlemeler mutlaka gerçekleştirilecek.''
 

Anayasa Mahkemesi kararları ne getiriyor?

Anayasa Mahkemesi'nin Gelir Vergisiyle ilgili kararı, CHP milletvekilleri Ali Topuz ve Haluk Koç ile 116 milletvekilinin 2006 yılında yaptığı ve aynı yılın Mart ayında çıkarılan ''5479 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun, Özel Tüketim Vergisi Kanunu ve Vergi Usul Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun''un bazı hükümlerinin iptali başvurusu üzerine alındı.

Söz konusu başvuruda, ''Gelir Vergisi Kanununun 103. maddesinde yer alan gelir vergisi tarifesinde en üst dilim olan yüzde 35'lik oranın ücret gelirlerine de uygulanması, menkul kıymetlerin elden çıkarılması ve elde tutulması sürecinde elde edilen gelirler üzerinden tevkifat yapılmasına ilişkin geçici 67'inci maddedeki dar mükellef gerçek kişi ve kurumlar için bu oran yüzde sıfır olarak uygulanır ibaresi ile yatırım indiriminde süre sınırlamasına gidilmesi'' hükümlerinin iptali istenmişti.

Anayasa Mahkemesi de, dün akşam internet sitesine konulan kararlarıyla bu düzenlemeleri iptal etti. Mahkeme, iptal edilen düzenlemelerle ilgili ''yürürlülüklerinin durdurulmasını'' talebini reddederken, dar mükelleflerle ilgili iptal hükmünün, Resmi Gazete'de yayımlanmasından başlayarak 9 ay sonra, ücretlilerle ilgili iptal hükmünün yine Resmi Gazete'de yayımlanmasından 6 ay sonra yürürlüğe girmesini kararlaştırdı.

Yatırım indirimiyle ilgili olarak da ''sadece 2006, 2007 ve 2008 yıllarına ait'' ibaresini iptal eden ve bu şekilde yatırım indiriminde süre sınırlamasını ortadan kaldıran Anayasa Mahkemesi, bu iptalin ise kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasıyla birlikte yürürlüğe girmesini öngördü. Edinilen bilgiye göre, Maliye Bakanlığı, Anayasa Mahkemesi'nin yatırım indirimiyle ilgili kararının etkileri konusunda bir çalışma yapacak.

Dar mükelleflerle ilgili mevcut uygulama ve ücretlilerin de diğer gelir vergisi mükellefleri gibi yüzde 15, yüzde 20, yüzde 27 ve yüzde 35'lik oranlardan vergilendirilmesine ilişkin tarife, yeni düzenlemeye kadar aynen devam edecek. Kanuna göre, gelir vergisi 4 orandan oluşuyor. Halen 8 bin 700 liraya olan gelirler yüzde 15, 8 bin 701-22 bin lira arasındaki gelirler yüzde 20, 22 bin 1-50 bin lira arasındaki gelirler yüzde 27, 50 bin 1 lira ve üstü gelirler de yüzde 35 oranında gelir vergisine tabi tutuluyor. Ücret gelirleri daha önceki dönemde normal tarifenin 5 puan altında vergilendiriliyordu. Daha sonra yapılan bir düzenlemeyle ücret gelirleri dahil gelir vergisine tabii bütün gelirlerde tek tarife uygulamasına geçildi.

Anayasa Mahkemesi'nin dar mükelleflerle ilgili iptal kararı Türkiye'de yerleşik olmayan gerçek kişiler ile Türkiye'de faaliyet gösterip merkezi yurtdışında bulunan tüzel kişileri ilgilendiriyor. Menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden tutulması ve elden çıkarılması sürecinde elde edilen gelirler üzerinden tevfikat yapılmasına ilişkin geçici 67. maddede dar mükellefler için ''sıfır'' oranlı tevkifat öngörülüyor. Bu çerçevede yurtdışında yerleşik kişiler ile Türkiye'de faaliyet gösterip merkezi yurtdışında bulunan tüzel kişiler menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarından elde ettikleri gelirlere sıfır vergi uygulanıyordu.