Gulf News'den şaşırtıcı yorum

Türk hükümetinin, dış politikasında değişiklikler yapmaya çalıştığı ancak "bürokrasi engeline takıldığı" iddia edildi.

Şam Üniversitesi Siyasi Bilgiler ve Medya Fakültesi öğretim üyesi, tanınmış uluslararası ilişkiler uzmanı Dr. Mervan Kabalan, "İslami" olarak nitelendirdiği Türk hükümetinin, bürokrasinin direndiği için "laik elit" tarafından benimsenen, Batı yanlısı dış politikasında bir kayma gerçekleştirmesi beklenmeyeceğini öne sürdü.

Birleşik Arap Emirlikleri'nde yayınlanan Gulf News gazetesi, Şam Üniversitesi Siyasi Bilgiler ve Medya Fakültesi öğretim üyesi, tanınmış uluslararası ilişkiler uzmanı Dr. Mervan Kabalan imzalı "Türkiye'nin dış politika ikilemi" başlıklı uzun makaleye yer verdi.
Mervan Kabalan, makalesinde Türkiye-İsrail ilişkilerinde son dönemde önemli bir bozulma meydana geldiğini, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın İsrail'i Gazze savaşına ilişkin olarak görülmemiş sert eleştirilerde bulunduğunu kaydetti.

Buna karşın Türk dış politikasında bir kaymanın beklenmeyeceğini de vurgulayan Kabalan, "Türkiye'nin İslami hükümet, ikinci Dünya Savaşından beri ülkenin laik elidi tarafından benimsenen Batı yanlısı tutumuna meydan okumayacak" görüşünü dile getirdi.

"İnançlarına göre hareket etmeyi denedi"

Ancak bunun Türk hükümetinin "kendi inançlarına göre harekete etmeye denemediği" anlamına gelmediğini de ifade eden Kabalan, 2002'deki seçim zaferinden beri Türk hükümetinin ülkeyi Arap ve İslami dünyaya yakınlaştırmaya çalıştığını ancak çok kısa bir süre içinde bunun ne kadar zor olduğunu anladığını öne sürdü.

Kabalan, bir devletin dış politikasını, genellikle bürokrasi, kamuoyu, ideoloji ve algılanan ulusal çıkarların etkilediğini, birçok devlette de dış politika konusunda uzman olmayan hükümetin bilgi ve danışmanlık konusunda bürokrasiye dayandığını kaydetti.

Türkiye'nin devlet bürokrasisinin çok merkezleşmiş olup, hem sivil hem de askerlerden oluştuğunu yazan Kabalan, Türkiye Dışişleri Bakanlığı'nın kilit bir kurum olduğu, bunun yanısıra askerlerin, Milli Güvenlik Kurulu'nun aracılığıyla da dış politikada büyük etkinliğini gösterdiği görüşünü dile getirdi.

Makalede "ateşli laik ve Batı yanlısı" olarak nitelendirilen Türk bürokratları için "İslamilerin iktidara gelmesinden nefret etti ve değişimi önlemek için ellerinden gelenini yaptı" iddiasında bulundu. Makalede şu savlara yer verildi:
"Eğer bir devletin bir resmi ideolojisi ve bunu uygulayacak güçlü bir bürokrasi varsa dış politikada değişiklik yapılması zor olur. Türkiye'de hükümetin ideolojisi İslami ancak devletin ideolojisi laiktir. İslamilerin devletin ideolojisine meydan okuma girişimine, bürokrasi, ordu ve çok merkezleşmiş siyasi kurumlardan büyük bir direnme var. Hepsi, İslamilerin resmi gündeme meydan okumasını ve ideolojik görüşlere göre dış politikasını değiştirmesini önlemeye çalışıyor."

Buna karşı Türkiye gibi ülkelerde kamuoyunun dış politikası üzerinde pek az etkinliğinin olduğu öne sürülen makalede "Bu, İslamilerin, son seçimlerde kamu oyundan aldığı desteği Türkiye'nin dış politikasını ayarlamak için tam kullanmasına imkan sağlamadı" yorumu yapıldı.

Mervan Kabalan, "Türk İslamilerin ülkenin dış politikasını değiştirme çabalarını engelleyen son faktörün, hayatta kalma dürtüsü" oluşturduğunu savunurken, "Türk İslamilerin zihniyetinde Türkiye'nin ilk İslami Başbakanı Necmettin Erbakan'ın iktidardan uzaklaştırılmasını hala çok canlı" olduğunu öne sürdü.