İlerleyici kas güçsüzlüğü yapan ALS hastalığı, pek çok hastalıkla karıştırılabilir

Motor nöron hücrelerinin hastalığı olarak bilinen ALS (Amiyotrofik Lateral Skleroz) hem hasta, hem de hasta yakınlarının hayatını ciddi şekilde etkiliyor. 100 binde 1 ile 3 kişiyi etkileyen hastalıkta tedaviyle ilgili çalışmalar sürmekle birlikte hastalığın henüz kesin tedavisi yok. Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Burcu Örmeci, bu nedenle hastalıkta erken tanının önemine dikkat çekerek “Hastalık belirtilerinin çok sayıda hastalıkla karıştırılması tanıyı geciktirebilir” uyarısında bulundu.

Özellikle bazı tanınmış sporcularla birlikte anılmaya başlanmasıyla birlikte adı daha çok bilinen ALS, beyinde ve omurilikte yer alan ve kaslarımızın çalışmasını sağlayan motor nöron denilen hücrelerin bilinmeyen bir nedenle kendi kendine hastalanması ve ölmesi sonucu ortaya çıkan bir motor nöron hastalığı olarak tanımlanıyor. 

ÇOK SAYIDA NEDENİ VAR

Doç. Dr. Örmeci, evrensel faktörler olarak sıralanan radyoaktivite, çeşitli zararlı ışınlara, zararlı ilaçlara ve kimyasal maddelere maruz kalmak, ağır metaller, bazı enfeksiyonlar, beslenmenin iyi olmaması, aşırı yük altında kalmak gibi çok farklı nedenlerin hastalığın ortaya çıkmasında etken olabileceğini söyledi. 

‘ÇOK ÇALIŞTIM ONDANDIR’

Hastaların yüzde 10 kadarında ise genetik faktörlerin etkili olduğunu anlatan Örmeci, bu hastalarda da bazı genlerin çalışmaması ya da yanlış çalışmasının söz konusu olduğunu kaydetti. Hastalığın erken dönemde genellikle belli bir kas bölgesini içine alan hafif bir güçsüzlük ve kasta erimeyle kendini gösterdiğini söyleyen Örmeci, özetle şunları dile getirdi:

“İlk bulgular çoğunlukla tek taraflı ve elde ortaya çıkıyor. Örneğin sağ elde başparmakta güçsüzlük ve başparmağın avuç içi bölümündeki kabarıklığında azalma olabilir. Bazı hastalarda yutma bozukluğu, bazılarında da konuşma bozukluğu ilk bulgu olabiliyor. Daha az olasılıkla da bacak kaslarındaki erimeye bağlı olarak düşük ayak ortaya çıkabiliyor. Hasta ayağını kaldıramadığı için yürürken ayak parmaklarının takılmasına ve düşmelere neden olabiliyor. Hastalar hafif güçsüzlüğü uyuşma gibi algılayabiliyor. İlk bulgulara genellikle “çok çalıştım, ondandır”, “çok temizlik yaptım, ondandır” gibi bahaneler bulunuyor. Bu nedenle de hafif güçsüzlükler bir süre göz ardı edilebiliyor. Sinir sıkışmalarının ve kas hastalıklarının ayrımında EMG denilen test ALS tanısı için çok önemlidir. Tanı koyma yaşı düştükçe hastanın yaşayabileceği sıkıntılar da artar.”