Karadeniz çöp denizi

Doğu Karadeniz’de, Rize kent merkezi için alan kazanmak amacıyla 1970’li yıllarda başlatılan deniz dolgusu, sahilleri ve balık yuvalarını yok eden Samsun-Sarp arasındaki Karadeniz Sahil Yolu ile devam etti. Ordu-Giresun Havalimanı ve Rize-Artvin Havalimanı çalışmaları sırasında sahiller, plaj ve balık yuvaları ortadan kaldırıldı. Dolgu çalışmaları sırasında bölgedeki belediyelerin, bu alanları vahşi çöp ve hafriyat depolama alanı olarak kullanmasıydı.

Bölgede oluşturulan belediye birliklerinin belirlediği vahşi depolama alanlarına çöp taşıma gibi ekonomik yükümlülüklerden kaçan belediyelerin, çöp döktüğü alanlar ise içme suları ve ve kıyı balıkçılığını tehdit ediyor.

‘Utanç verici’

Bölgedeki sorunu değerlendiren TEMA Temsilcisi Nevzat Özer, HES projeleri ile kurutulmak istenen vadi ve dere yataklarının çöp depolama alanları olarak kullanılmasının utanç verici olduğunu belirterek, “Eşsiz ekosistemlerin yaşam kaynağı olan vadilerdeki sularımızın kurutulması da kirletilmesi de asla kabul edilemez. Yerel yönetimler, sorunu çözmek yerine kolaycılığa kaçıyor” diye konuştu.

Doğu Karadeniz’deki 309 belediyenin günlük 60 bin ton civarında çöp topladığı, bunun önemli bir bölümünün dere ve deniz kıyılarına bırakıldığı, çoğunluğunun denize karıştığı biliniyor. İşte bölgedeki durum:

-ARTVİN: Hopa ve Arhavi, Çamlıkköy ve Fener mevkisi arasında oluşturulan vahşi depolama alanına yıllarca çöp döktü. Bölgede yaşanan sel afeti sonrası taşan dereler, çöpleri sahile taşıdı. Karayolları ekipleri, yaklaşık 500 kamyon çöp çıkardı ve çöpleri, 200 metre ileride yine Hopa Belediyesi’nin oluşturduğu ve yol kenarına duvar örerek gizlediği bir başka çöp alanına döktü.

-RİZE: Rize Belediyesi Salarha Vadisi’ne, Ardeşen Belediyesi Fırtına Deresinin denize döküldüğü alana, Pazar Belediyesi ise Hemşin Vadisi’ne çöp döküyor. Fındıklı belediyesi Çağlayan Vadisi’nde dere kenarına çöp döküyor. Önceki hafta sonu Rize’de aralıklarla etkili olan fırtına ve sağanak yağış nedeniyle bazı balıkçı barınakları taşan dere ve yağmur sularının taşıdığı çöplerle doldu. Balıkçılar, Rize Belediyesi’nin sahildeki dolgu alanına çöple karışık toprak döktüğünü, dolgunun içinde tonlarca çöp olduğunu ve hâlâ aynı bölgeye çöp dökülmeye devam edildiğini söyledi.

-TRABZON: Kentte günlük 160 tonun üzerinde çöp toplandığı ve bunun önemli bir kısmının da çeşitli yollarla denize ulaştığı belirtiliyor. Bir dönem Akçaabat’ta deniz tahkimatı yapılmadan kıyı şeridinin toprakla doldurulduğu, Akçaabat Belediyesi kontrolündeki alanlara bilinçsizce çöp ve hafriyat dökülmesine devam edildiği kaydediliyor.

Çöp dağları,

-GİRESUN: Giresun kent merkezinde yaklaşık 85 ton çöpün toplandığı bildirilirken, bunun önemli bir bölümü bir dönem Giresun Adası karşısında Aksu Deresi’yle denizin birleştiği alana dökülüyordu. Gelen tepkiler ve yapılan çalışmaların ardından Giresun Belediyesi’nin girişimleri ve bölgedeki 17 belediyenin katılımıyla faaliyete geçen düzenli katı atık bertaraf tesisiyle deniz ve derelere çöp dökülmesinin önüne geçildi.

-ORDU: Ordu kent merkezinde günlük 120 ton çöp toplanıyor ve bunun neredeyse tamamına yakını ünlü Melet Irmağı’nın denizle birleştiği yerde oluşturulan adacık gibi dolgu alanına dökülüyordu. Arazide son olarak adına “mega proje” denen, 130 milyon lira maliyetli “Melet Park Projesi” geliştirildi ama henüz hiçbir çalışma yapılmadı. Yapılan anlaşmayla çöplerin önemli kısmı, tonu 5 TL’den Ünye Çimento’ya gönderiliyor ve yakıt olarak kullanılıyor.