Maden Kanununda değişiklik teklifi TBMM'de

TBMM Başkanlığına sunulan, Maden Kanunu İle Bazı Kanunlarda Ve Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifiyle, 4 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı özel bütçeli Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünün (MAPEG) kurulması nedeniyle gerekli uyum düzenlemeleri yapılıyor.

Ölçü ve ölçü aletlerinin tamir ve ayarlarının yanı sıra, muayenelerinin de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının yetki belgesini taşımayan kişilerce yapılması yasak olacak.

Ölçü aletlerinin muayenelerini veya tamir ve ayarını yapmak için yetkilendirilen servislerin, yetki kapsamındaki hizmetlerde ilgili kanun ve yönetmeliklere aykırı faaliyette bulunması da yasak olacak.

Teklifle, yetkisiz olduğu halde ölçü aletlerinin bakım ve tamirini yapan kişilere ilişkin idari para cezasının caydırıcı olmaması nedeniyle, yetkisiz bakım ve tamir işlemlerinin önlenmesi amacıyla düzenleme yapılıyor.

Buna göre, bu fiillerin işlenmesi halinde, alt ve üst limit belirtilerek, idari para cezalarının ölçü aletine göre nispi/oransal olarak artırımı sağlanarak bu adaletsizliğin önüne geçilecek.

Damgası kopmuş, bozulmuş, damga süresi geçmiş ölçü aletini kullanan kişiye, ölçü aletinin türüne ve kullanıldığı işin niteliğine göre 500 lira ile 10 bin lira arasında değişen idari para cezası verilecek. Ayrıca bu ölçü aletlerine el konularak mülkiyeti kamuya geçirilecek.

Yetkisiz olduğu halde, bu düzenleme kapsamına giren ölçü aletlerinin muayenelerini veya tamir ve ayarım yapan kişiye, 2 bin liradan 10 bin liraya; ayarı doğru olmayan ölçü aletlerini kullanan kişiye 200 liradan 2 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.

Ölçü aletlerinin muayenelerini veya tamir ve ayarını yapmak için yetkilendirilen servislerin, yetki kapsamındaki hizmetlerde ilgili kanun ve yönetmeliklere aykırı faaliyette bulunması halinde 2 bin lira ile 10 bin lira arasında; uluslararası birimler sistemine göre yapılmamış olan veya bu sisteme göre imal edilmiş olmakla beraber nitelikleri bakımından bu kanun hükümlerine uygun bulunmayan ölçü ve ölçü aletlerini ticaret maksadıyla imal eden, ithal eden, satan, satışa arz eden, satın alan veya bulunduran kişiye 10 bin lira ile 50 bin lira arasında idari para cezasına hükmolunacak.

Damgalanmamış ölçü ve ölçü aletlerini satan, satışa arz eden veya ticari ilişkide kullanan kişiye 1000 liradan 10 bin liraya kadar idari para cezası verilecek.

Ölçü aletlerini damgası kopmuş, bozulmuş, damga süresi dolmuş olarak kullananlar, düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 90 gün içerisinde bu aletler için periyodik muayene başvurusunda bulunmaları halinde idari para cezasına çarptırılmayacak. Muayene ve damgası yapıldıktan sonra söz konusu ölçü aletlerini kullanabilecek.

LNG kayıpları için düzenleme yapılıyor

Teklifle, BOTAŞ’ın uzun dönemli LNG alım satım anlaşmaları kapsamında, özellikle Nijerya gibi uzak mesafede yer alan ülkelerden temin ettiği LNG'nin kimyasal özelliği gereği gemilere yüklenen ve gemilerden boşaltılan miktarlar arasında oluşan kayıpların çoğu zaman ilgili kanunla belirtilen yüzde 4'lük orandan fazla olması nedeniyle düzenleme yapılıyor. Teklifle, bu oran fiili duruma uygun hale getirilerek yüzde 6'ya çıkarılıyor.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumunun (EPDK) teşkilat yapısı, hizmetlerin etkin ve verimli sunulabilmesi için yeniden yapılandırılacak. Mevcut daire başkanlıklarının görev ve yetkilerinde değişiklik yapılacak, Bilgi İşlem Dairesi kurulacak ve bir adet kadro ihdas edilecek.

Teklifle; dağıtıcı lisansları için bayilik teşkilatı, depolama kapasitesi gibi hususlarda düzenleme yapılabilmesine yönelik olarak, "bayi sayısı, depolama kapasitesi konularında sayısal büyüklüklerle sınırlama yapılmaz" ibaresi, Petrol Piyasası Kanununun ilgili maddesinden çıkarılıyor.

EPDK; petrol piyasasına ilişkin katılma payı veya oluşabilecek kamusal zararların tahsil ve tazmininde yaşanan sorunların önüne geçilebilmesi amacıyla, lisans sahiplerinden bu düzenleme kapsamındaki mali yükümlülüklerinin tahsilinde kullanmak üzere teminat mektubu talep edebilecek. Böylece, petrol piyasasında kısa süre faaliyet göstererek ve mevzuata aykırı davranışlar gösterme niyetinde olan taraflara karşı caydırıcılık artırılacak.

Teklifle, yerli üretici firmaların Türkiye'de ürettiği ve sattığı ham petrolün piyasa fiyatının altında satılması sorunu gideriliyor.

Tüm yerli ham petrol üreticileri teşvik edilecek. Yerli üreticilerin Türkiye'de petrol arama ve üretim konularında daha çok yatırım yapmaları sağlanarak, yerli üretimin artmasına katkıda bulunulabilecek.

Teklifle, 26 API gravitesi altındaki petroller için yakın coğrafyada bulunan ağır petrolleri tarif etmekte kullanılan Arap Heavy petrolü, hem her zaman ulaşılabilir olması hem de fiyat dalgalanmalarında daha dengeli davranması sebebiyle, "Ras Gharib" yerine Petrol Piyasası Kanunu kapsamına alınıyor.

 İdari para cezaları

Petrol Piyasası Kanunu'nun, "idari para cezaları" başlıklı maddesi değiştiriliyor.

Buna göre, fiiller niteliği itibarıyla; "düzeltme imkanı olan fiiller", "düzeltme imkanı olmayan fiiller" ve "akaryakıt kaçakçılığı kapsamına giren fiiller" olmak üzere sınıflandırılacak. Akaryakıt kaçakçılığı kapsamına giren fiiller için yüksek cezalar öngörülecek.

Kaçakçılıkla ilgisi olmayan ve niteliği itibarıyla düzeltme imkanı bulunan mevzuat ihlalleri için; soruşturma açma veya idari para cezası uygulanmadan önce ihtar müessesi getirilecek. İhtara rağmen mevzuata aykırı durumunu gidermeyenler için öncelikle geçici durdurma yapılacak, devamında düzeltmeyenler için soruşturma neticesinde idari para cezası uygulanacak.

İdari yaptırımlar; tedbirler, lisans iptalleri ve idari para cezalarından oluşacak. İdari para cezaları, tedbirler ve lisans iptallerinin uygulanması, kanunun diğer hükümlerinin uygulanmasına engel oluşturmayacak.

Petrol Piyasası Kanunu'na göre yapılan talep veya işlemlerde, kanuna karşı hile veya yalan beyanda bulunulduğunun tespiti halinde lisans iptal edilecek. Kaçak ürün ikmal edenlerin lisansı da iptal edilecek.

Teknik düzenlemelere uygun olmayan ürün ikmal edenler zararı tazmin etmekle yükümlü olacak. Teknik düzenlemelere uygun olmayan akaryakıt ikmali nedeniyle kullanıcıya verilen zarar ve hasarların tazmini hususu, lisans sahibi gerçek ve tüzel kişilerin lisanslarında ve sözleşmelerinde yer alacak. Mühürlemeye rağmen, faaliyetlerini sürdüren kişiler ile suçun işlenişine iştirak eden yetkililer hakkında TCK'nın ilgili hükümleri uygulanacak.

Teklifle, Anayasa Mahkemesi kararları doğrultusunda düzenleme de yapılıyor.

Buna göre, nitelikli fiiller daha ağır cezaya muhatap olacak şekilde fiili işleyenlerin, ekonomik kazançlarıyla orantılı olarak nispi idari para cezasını öngörecek şekilde idari para cezaları yeniden düzenlenecek. İdari para cezaları 110 bin lira ile 3 milyon lira arasında uygulanacak.

Ceza uygulanan bir fiilin iki yıl geçmeden aynı kişi tarafından tekrar işlenmesi halinde, idari para cezaları iki kat olarak uygulanacak.

Verilen idari para cezalarına karşı yargı yoluna başvurulması tahsil işlemlerini durdurmayacak. Cezalar tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenecek.

Teklifle, lisans sahipleri tarafından eksik harmanlanan her bir metreküp ürün için nispi oranda idari para cezası uygulanmasıyla, yaptırımların hakkaniyetli ve yükümlülüğe uyulması konusunda teşvik edici olması hedefleniyor.