Nesli tükenmekte olan bitki Kütahya'da korunuyor

Kütahya Orman Bölge Müdürlüğü Odun Dışı Ürünler Şube Müdürü Cihan Köse, censiyan bitkisinin, 87 cins ve yaklaşık bin 650 türü olan censiyangiller familyasının bir türü olduğunu, Türkiye'de bu familyanın 7 cins ve 26 türü bulunduğunu söyledi.

Halk arasında küşat, cimtiyen defneyezit, kanteronu kebir, sarı ot, sarı kök ve acı kök olarak bilinen bitkinin tedavi edici yönünün, MÖ 180-167 yıllarında şimdiki Dalmaçya ve Arnavutluk topraklarında hüküm süren İlrya medeniyetinin kralı Gentius tarafından keşfedildiğini ifade eden Köse, şöyle konuştu:

''Censiyan, 2 bin 200 yıldır insanlık tarafından bilinen, çok yıllık, 80-150 santimetre boya sahip bir bitkidir. Bu bitkinin, iştah açıcı ve sindirim kolaylaştırıcı, ağrı kesici, bedeni güçlendirici, antidepresan, kan yapıcı, ateş düşürücü, hazımsızlığı azaltıcı, yara iyileştirici gibi etkileri olduğu kabul görmüştür. Dünyada ve Türkiye'de nesli tehdit altında olan censiyan, ülkemizde dar alanlarda yetişen ve yetişme alanlarında uzun yıllar önce bol miktarda bulunan bir türdü. Yapısındaki etken maddeler, bitkiye ilaç ve içecek imalatı sanayisinde geniş kullanım alanı sağlamıştır.''

Köse, censiyanın önceki yıllarda hatalı ve aşırı toplanması nedeniyle tüm dünyada yok olma tehlikesi bulunduğuna dikkati çekti. Bitkinin, Kütahya'da, il merkezindeki Radar ve Domaniç ilçesindeki Acısu mevkilerinde koruma altına alındığı bilgisini veren Köse, bunun dışında Bursa'da Uludağ ve İzmir'in Ödemiş ilçesinde Bozdağ'da yetiştiğini anlattı.
Bitkinin Türkiye'de yayıldığı en iyi alanın Kütahya olduğunu dile getiren Köse, ''Türkiye'de, Kütahya'da koruma altına alınan censiyanın olgunlaşan tohumlarını geçen yıl toplayıp uzman denetiminde ektik ve yaklaşık 30 kilogram tohum aldık'' dedi.

Türkiye'de censiyanın toplanması ve ihracatının yasak olduğuna işaret eden Köse, elde ettikleri tohumları, bitkinin neslinin sürdürülmesi amacıyla Radar mevkisinde ektiklerini sözlerine ekledi.