Normal anormalimiz

Yeni tip koronavirüsün (COVID-19) yayılmasını önlemek amacıyla 11 Mart’ta okullar ve üniversiteler, 14 Mart’ta alışveriş merkezleri, kafeterya ve restoranlar, kuaförler, sinemalar gibi işletmelerin kapatılmasının ardından, 16 Mart’ta kilise ve camilerde toplu ibadetlerin yapılması yasaklanmıştı. 18 Mart’ta dükkân, mağaza ve ticari işletmelerin faaliyetlerine ara verilmiş, 23 Mart’ta da sokağa çıkma yasağı getirilmişti.

Yurttaşların, ancak belirli gerekçelerle (eczane ya da doktor ziyareti, süpermarket alışverişi gibi) evlerinden dışarı çıkmalarına izin veriliyordu.

Bu uygulamaya 4 Mayıs itibarıyla son verilirken bir ilden diğerine gitme yasağının 18 Mayıs’a kadar geçerli olacağı açıklandı.

TURİZM İÇİN TEMMUZ UMUDU

“Yeni bir gündelik yaşama” geçiş çerçevesinde, ilk olarak, berber, kuaför ve güzellik salonları, optik dükkânları, çiçekçiler, elektronik eşya satan mağazalar, kırtasiye ve kitapçı dükkânları ile spor malzemesi satan mağazaların açılmasına izin verildi.

11 Mayıs’ta diğer mağaza ve dükkânların işbaşı yapacağı duyuruldu. Öte yandan, toplu taşıma araçları ve taksilerin yanı sıra, hastane, muayenehane ve laboratuvarlar ile asansörlerde maske takma zorunluluğu getirildi. Süpermarket ve gıda satan işletmelerin elemanları ile kuaför, berber ve güzellik salonu çalışanlarının da maske takacağı açıklandı.

Bu kurala uymayanlara 150 Avro ceza kesilecek. “Yeni normalleşme”ye, ya da bir çeşit “normal anormal” sürecine geçişin ikinci aşaması ise 11 Mayıs’ta başlayacak ve lise son sınıf öğrencileri bu tarihte okula geri dönecek. Diğer lise sınıfları ve ortaokuldakiler için okula başlama tarihi 18 Mayıs. İlkokulların ise kesin olmamakla birlikte, 1 Haziran’da açılması öngörülüyor.

AVM’lerin, oturma mekanları bulunan bar, kafeterya ve restoranların da yine, salgının kontrol altında olması koşuluyla 1 Haziran’da, turizm sektörünün ise 1 Temmuz’da açılması planlanıyor. Hükümetin duyurduğu önlemlere uymayan işletme sahiplerine, 100 bin Avro’ya kadar ulaşan para cezaları ile, 15 ve 90 gün arasında değişen kapatma cezası uygulanacak.

Bu önlemlerin yanı sıra sosyal mesafenin korunması çerçevesinde, metrekare hesapları ile işletmelerde aynı anda en fazla kaç kişinin bulunabileceği de yönetmeliklerle düzenleniyor. Başbakan Miçotakis liderliğindeki Yeni Demokrasi Partisi (ND) hükümetinin, salgının başlangıcından bu yana yürüttüğü kriz yönetimi birçok çevre tarafından olumlu karşılanıyor.

EMEĞE FARKINDALIK...

Sosyal, politik ve ekonomik çalışmalar yapan diaNEOsis araştırma kurumunun nisanda yayımlanan bir anketinde, hükümete olan güvenin, Kasım-Aralık 2019’a göre yükseldiği gözlemleniyor. Yine aynı ankette, Yunan halkının iyimserlik, güven, özgüven ve gurur duygularının bir önceki döneme göre arttığı, hayal kırıklığı ve güvensizliğin de azaldığı dikkat çekiyor.

Ancak 2010 yılında patlak vererek, (Ağustos 2018’e kadar süren) 3 kurtarma paketiyle birlikte, ağır bir borç yükü ve kemer sıkma politikalarına yol açan ekonomik krizin yaralarını henüz sarmaya başlamış olan Yunanistan’da, salgının ekonomik ve sosyal etkilerinden kaygı duyuluyor.

Koronavirüs krizi, ilk aşamada, sağlık çalışanlarının ve tıp biliminin toplum için vazgeçilmez olduğunu anımsatmakla kalmadı; karantina ve sosyal izolasyon koşullarında, çöp toplayıcıları, süpermarkette rafları düzenleyenler, teslimat şoförleri ve temizlik görevlileri gibi “vasıfsız” görülen işçilerin emeğine (ve belki de çalışma koşullarına) ilişkin farkındalığı da artırdı.

TİYATRO ‘BEKLEMEDE’

Yunanistan’da koronavirüs kriziyle artan işsizlik gibi, ekonomiye yönelik etkilerin yükünü hafifletmek amacıyla alınan destek önlemlerine, kültür ve sanat alanında çalışanların geç dahil edilmesi eleştiri topladı. Antik Yunan uygarlığından, günümüze uzanan tiyatro geleneğinin, toplumda derin izler bırakan ekonomik kriz döneminde bile canlılığını yitirmemesine karşın, koronavirüs krizi sürecinde varlığını nasıl sürdürebileceği henüz belirsiz.

Tiyatro yönetmeni Natasha Triantafylli ile oyuncu Aggeliki Lampri Cumhuriyet’e “Beklemedeyiz” yorumunu yaptılar. Tıp biliminin babası sayılan Hipokrat, “Hayat kısadır, sanat uzun” özdeyişinde tıp sanatının gelişmesinin sürekliliğini ve zorluklarını dile getirmişti. Hipokrat tıp geleneğinde olduğu gibi, akıl-vücutruh sağlığının yanı sıra bireyin, sosyal ve doğal çevreyle armoni içinde yer almasının, insan yaşamında oynadığı rol düşünülürse, bu kavramların, koronavirüs krizinin yarattığı gerçekötesi ortamda ayakta kalabilmek için de ne kadar önemli olduğu anlaşılabilir.

iamail2005@gmail.com