Rusya Devlet Başkanı Putin, Polonya'ya neden kızgın?

Rusya'da yetkililer geleneksel yıl sonu toplantılarıyla 2019'un değerlendirmesini yaparken Başkan Vladimir Putin için öne çıkan bir konu var: Polonya ve İkinci Dünya Savaşı'ndaki rolü.

Son bir hafta içinde Putin bu konuyu yetkililerle düzenlediği kritik toplantılarda en az 5 kez dile getirdi. Üstelik bu toplantıların çoğu tarihle ya da dış politikayla ilgili de değildi.

24 Aralık'taki Savunma Bakanlığı toplantısında, Nazi Almanyası döneminde Berlin'de görev yapan Polonya Büyükelçisi için "alçak ve Yahudi karşıtı (anti-semit) bir domuz" ifadelerini kullandı.

Bundan tam 2 saat sonra, parlamentodaki liderlerle yaptığı toplantıda aynı konuyu yine açtı. Rusya Parlamentosu'nun alt kanadı Duma'nın lideri Vyacheslav Volodin, Putin'e bu konuyu gündeme getirdiği için teşekkür etti ve Polonya'dan özür beklediklerini söyledi.

Ertesi gün Putin, Rusya'nın önde gelen iş insanlarıyla geleneksel yıl sonu toplantısını gerçekleştirdi. Forbes dergisinin Rusça yayımlanan baskısına göre Putin, bu toplantıda da aynı konuyu açtı ve herkes "İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıcı ve Polonya'nın pozisyonuyla ilgili tarihi bilgilere bu kadar derinden odaklanmasına çok şaşırdı."

Rus lider, bu konuyla ilgili bir makale yazmayı da planlıyor.

Peki bu ani ilginin sebebi ne?

Putin, Polonya'ya yönelik eleştirilerini, Avrupa Parlamentosu'nda İkinci Dünya Savaşı'nın başlamasından Sovyet Rusya ve Nazi Almanyası'nı sorumlu tutan bir kararın alınmasından sonra dile getirmeye başladı.

Rusya'nın devlet başkanı için bu iki ülkeyi eşit görmek "kötümser bir alayclığın tepe noktası." Bu sebeple, kendisini eleştirenlerin "peki ya'cılık" diyerek adeta dalga geçtiği taktiği uygulamaya koydu ve "Peki ya Polonya'nın rolü?" diyerek suçlamayı bir başka ülkeye yönlendirdi.

Sovyet Rusya, Nazi Almanyası'yla imzalanan "çatışmasızlık anlaşması"nın bir sonucu olarak Adolf Hitler'in Polonya'yı işgali sırasında itiraz etmediği ve hatta Polonya'yı Almanya'yla paylaştığı konusunda suçlanıyor.

Peki Putin, yıkılan ve artık var olmayan Sovyet Rusya'ya yöneltilen suçlamalara neden öfkelendi?

Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin (SSCB) 2. Dünya Savaşı zaferi, ülkedeki resmi tarihin en ön plana çıkartılan ve kutsal sayılan zaferlerden. Üzerinden 70 yıl geçtikten sonra zafer günü hâlâ çok büyük ve gösterişli etkinliklerle kutlanıyor.

Putin'in yayılmacı dış politikasını meşrulaştırmak için kullandığı resmi ideolojide, Sovyetlerin devamı niteliğinde olan ülkenin ordusunun kazandığı bu zafer önemli bir yer tutuyor.

Dolayısıyla Kremlin, Rusya'da "Büyük Zafer" olarak bilinen bu galibiyete yönelik herhangi bir eleştiriyi, doğrudan kendisine yapılmış bir saldırı kabul ediyor.

Tabii bunların hiçbirisi, Polonya'nın "yanlış anlatı" diye nitelendirdiği suçlamaları kabul etmesi için geçerli sebepler değil.

Bu aynı zamanda Polonya'da son derece hassas bir konu… 2018'de Nazi Almanyası'nın savaş suçlarına Polonya'nın suç ortağı olduğuna dair konuşma yapılması ya da herhangi bir ifade kullanılması yasaklandı.