'Sansür ve adam kayırma'

Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürü Mesut Cem Erkul’un, bundan sonra desteklerin öncelikle “gişe yapan” ve “tüm aile bireylerinin birlikte izleyebileceği” filmlere verileceği yönündeki açıklamasına sinema dünyasından sert tepki geldi. Aralarında Derviş Zaim, Hüseyin Karabey, Nur Sürer, Semih Kaplanoğlu, Seren Yüce, Sırrı Süreyya Önder, Tuncel Kurtiz, Ümit Ünal, Yeşim Ustaoğlu, Zeki Demirkubuz gibi yönetmen ve oyuncuların da bulunduğu 84 sanatçı, Erkul’un açıklamasını ortak bir bildiriyle kınadı.

Kutluğ Ataman ve Mehmet Güleryüz gibi sanatçıların da imzaladığı bildiride, “Kültürel, sanatsal ürünler hiçbir zaman kâr/zarar hesabıyla değerlendirilmemelidir. Bu bakış açısıyla yaklaşılsaydı son yıllarda uluslararası başarılar kazanan filmlerin birçoğu desteklenemezdi. Kurgulanmaya çalışılan bu teorik zeminin sanatın tümünde ve doğal olarak sinemada tek bir karşılığı vardır: Sansür ve adam kayırma. Sanatın doğasına, maddi koşullarla ve çerçevesi müphem Türk aile değerleriyle sınır çizmek kabul edilemez” denildi.

Telif Hakları ve Sinema Genel Müdürlüğü’nün ikiye ayrılmasından sonra Sinema Genel Müdürlüğü’ne atanan Mesut Cem Erkul, bir süre önce yaptığı açıklamada, “Eskiden kahramanlık filmlerine, tarihi Türk filmlerine gidilir, çıkıldığı zaman onun etkisinde kalınırdı. Bir Malkoçoğlu vesaire etkilerdi. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı da engellilerin, Türk ailesinin yapısını güçlendirici eserlerin ortaya çıkmasında çok istekli. Kültür ve Turizm Bakanlığı Değerlendirme ve Sınıflandırma Kurulu bilindiği gibi filmleri değerlendiriyor. Bu teşvik mekanizmasını genel izleyiciye 100, 7-13 yaş arasına 85, 13-18 yaş arasına 75 olarak oranlarsak ticari olarak da teşvik etmek mümkün olabilir. Bu yöntemi de deneyeceğiz” demişti. Sinema sanatçılarının ortak bildirisinde ise, bu açıklamanın şaşkınlıkla izlendiği belirtilerek, Sinema Genel Müdürlüğü’nün Ticaret ya da Sanayi bakanlıklarının değil, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın bünyesinde olduğu hatırlatıldı.

Türk sinemasının son 10 yıldır istikrarlı bir yükseliş içinde olduğunun vurgulandığı bildiride şöyle denildi:

“Tüm bunlar yurtdışında Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın milyonlarca lira harcayarak yaptığı tanıtımdan çok daha kuvvetli ve kalıcı bir tanıtıma olarak sağlamaktadır. Bu başarı ancak özgürlüğü ve ortaya çıkan yapımların özgünlüğüyle açıklanabilir. Sinemayı özgür bir sanat olarak görenler için bu durum son derece açıktır. Bunun anlamını kavrayamayanlar ise bu başarıyı yok saymakta ve sanat sinemasını atıl hale getirmek için kendi lobilerini sürdürmektedir.”

Sinema sanatçılarının bildirisinde, Erkul’un açıklamasındaki tanımlamalarda, aslında filmlerin daha çekilmeden sansüre uğraması, belirli bir çizgideki sinemanın teşvik edilmesi gibi Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın asli görevi olmayan birçok amacın güdüldüğü vurgulandı.

Bildiriye imza atan sanatçılar, söz konusu değişikliklerin bir an önce kendileriyle paylaşılmasını, sinemamızın sorunlarının asıl muhatapları olan kendileriyle birlikte saptanıp çözümlerin birlikte geliştirilmesini istediler.

Günay: Yeni teşvik sistemi üzerinde çalışıyoruz

Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay ise Cumhuriyet gazetesine yaptığı açıklamada şunları söyledi:

“Türk sinemasına vermiş olduğumuz eski destek sistemimiz, devam ediyor. Buna ek olarak başarılı filmlere ve yerli film yapımcılarının sinemalarına destek öngören yeni bir teşvik sistemi yöntemi üzerinde çalışıyoruz. Mevcut destekleme mekanizmasının üzerine teşvik unsurlarını hedefleyen bir yaklaşımımız var. Açıkçası gösterime girmiş ve başarılı olmuş filmlere yapılan teşvikin sadece kayırma olarak nitelendirilmesini anlamakta güçlü çekiyorum.”

Bildiriye imza atanlar

Aliye Uçar, Aslı Ertürk, Aslı Filiz, Aslı Özge, Aydın Bağardı, Aziz Akal, Baran Seyhan, Belma Baş, Belmin Söylemez, Biket İlhan, Bingöl Elmas, Çayan Demirel, Çiğdem Vitrinel, Dersu Yavuz Altun, Derviş Zaim, Durul Taylan, Ebru Şeremetli, Emel Çelebi, Emre Yeksan, Ender Yeşildağ, Enis Rıza, Funda Özyurt, Göktuğ Özgül, Hakkı Kurtuluş, Hasan Özgen, Haşmet Topaloğlu, Hikmet Yaşar Yenigün, Hüseyin Karabey, İlksen Başarır, İnan Temelkuran, Kutluğ Ataman, M. Caner Alper, Mahmut Fazıl Coşkun, Mecit Beştepe, Mehmet Binay, Mehmet Eryılmaz, Mehmet Güleryüz, Melik Saraçoğlu, Meral Okay, Metin Avdaç, Murat Düzgünoğlu, Murat

Saraçoğlu, Mustafa Temiztaş, Mustafa Ünlü, Nadir Öperli, Nalan Sakızlı, Nida Karabol, Nur Sürer, Orhan Eskiköy, Ozan Turgut, Ömer Tuncer, Ömür Atay, Önder Çakar, Özcan Alper, Özgür Candan, Özgür Doğan, Özkan Küçük, Pelin Esmer, Rüya Köksal, Selim Demirdelen, Selim Evci, Semih Dindar, Semih Kaplanoğlu, Şenay Ertorun, Seren Yüce, Serkan Acar, Sevilay Demirci, Seyfettin Tokmak, Seyfi Teoman, Seyhan Kaya, Sırrı Süreyya Önder, Tarık Tufan, Tolga Esmer, Tolga Örnek, Tuncel Kurtiz, Tülin Özen, Türker Korkmaz, Ümit Ünal, Veli Kahraman, Yağmur Taylan, Yamaç Okur, Yasin Ali Türkeri, Yeşim Ustaoğlu, Zeki Demirkubuz.