Sendika yasağında kapsam genişledi

Son uyum KHK’si ile kamu çalışanlarına sendika kurma ve üyelik yasağında kapsam biraz daha genişledi. Cumhurbaşkanı tarafından anonim şirket olarak kurulacak kamu sermayeli şirketlere Türk Ticaret Yasası’nın birçok maddesinden muafiyet hakkı tanındı. Başbakanlık’ta taşeron olarak çalışan şoförlere de “özel” düzenleme yapıldı. Kamu çalışanlarının sendikal hakları Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Yasası ile düzenleniyor. 703 sayılı KHK ile yasanın sendika kurma ve üyelik yasaklarını düzenleyen maddesi değiştirildi. Yeni sistem ile birlikte birçok kurum ve kuruluş Cumhurbaşkanlığı’na bağlandı. Yasada Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği’nde çalışan kamu görevlilerine sendika üyesi olma ve sendika kurma yasağı bulunuyordu. KHK ile kapsam biraz daha genişledi. Buna göre Cumhurbaşkanlığı merkez teşkilatında, bağlı kurullarında ve Diyanet İşleri Başkanlığı, Savunma Sanayi Başkanlığı ile İletişim Başkanlığı hariç olmak üzere bağlı kuruluşlarda çalışan kamu görevlileri de sendikalara üye olamayacak. Ayrıca sendika da kuramayacaklar. Toplusözleşme masasında sendikaların muhatabının kim olacağı da belli oldu.

Yasada kamu işveren heyetinde yer alacak olan bakanlıklar ve kurumlar tek tek sayılıyordu. KHK ile yapılan değişiklikle kamu işveren heyetine kimin başkanlık yapacağına Cumhurbaşkanı karar verecek. Ya Cumhurbaşkanı yardımcısı ya da bakan heyete başkanlık yapacak. Heyette başka hangi bakanların ve kamu kurumlarının temsilcilerinin yer alacağına da yine Cumhurbaşkanı karar verecek. KHK’ler ve Cumhurbaşkanlığı kararnameleriyle kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatları yeniden düzenlendi. Birçok kamu kurumunda hizmet kolları değişti.

KHK’de buna da önlem alındı. Hizmet kollarında yapılan değişiklikler 15 Mayıs 2019 tarihine kadar uygulanmayacak. Ancak memurlar bu süre içerisinde sendika değiştirebilecek. 2018 ve 2019 yıllarını kapsayan toplusözleşme hükümleri de aynen geçerli olacak. KHK ile Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında KHK’de de değişiklikler yapıldı. Yeni madde eklendi. Bu maddeye göre Cumhurbaşkanı’nca anonim şirket şeklinde kurulan kamu sermayeli şirketler Türk Ticaret Yasası’nın kuruluş ve tescile ilişkin hükümlerinden muaf tutulacak. Bu şekilde kurulanlar, esas sözleşmelerinin imzalanmasının ardından yapılacak tescil ve ilan ile faaliyete geçecek. Bunlar hakkında Türk Ticaret Yasası’nın kuruluşa ayni ve nakdi sermaye konulmasına ve genel kurula ilişkin hükümleri uygulanmayacak. Ayrıca savunma, güvenlik veya istihbarat alanlarına ilişkin anonim şirket olarak kurulacak teşebbüsler de, Türk Ticaret Yasası’nın denetim ve şirketler topluluğuna ilişkin hükümlerinden muaf tutulacak. Kurulacak kamu sermayeli şirketlerde kamunun pay sahipliğine dayanan oy, yönetim, temsil, denetim gibi hak ve yetkiler Cumhurbaşkanı veya belirleyeceği bakanlık tarafından kullanılacak. Bunlar KHK ile teşebbüslere tanınan tüm hak, istisna ve muafiyetlerden yararlanacak.

Şoförlere kıyak

Kamuda kapsam dışında kalan çok sayıda taşeron işçi kadro beklerken, uyum KHK’sinde Başbakanlık’taki taşeron firmalarda çalışan şoförler için de özel düzenleme yapıldı. Geçen dönemde kamudaki ve belediyelerdeki taşeron işçiler kadroya ve belediye şirketlerine geçirilmişti. Ancak ihalelerde aranan şartlar nedeniyle çok sayıda taşeron işçi kapsam dışında kalmıştı. Başbakanlık’taki şoförler de kapsam dışında kalan işçiler arasında yer almıştı. Uyum KHK’sinde bunlara özel düzenleme yapıldı. Düzenlemeye göre personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alım sözleşmeleri kapsamında 4 Aralık 2017 tarihi itibarıyla Başbakanlık’ta şoför olarak çalışmakta olanlar sürekli işçi kapsamında kadroya alınacak. Ancak bunun için Başbakanlık’a karşı açtıkları davalardan veya icra takiplerinden vazgeçmeleri gerekecek. Ayrıca Devlet Memurları Yasası’nda aranan şartları taşıyıp taşımadıklarına da bakılacak. Kadroya geçirilen şoförler Başbakanlık’ın kapatılmasıyla Devlet Personel Başkanlığı tarafından kamu kurum ve kuruluşlarına 1 ay içinde atanacaklar.