Sırta takılan jet roketiyle uçuş nihayet günlük hayatımıza giriyor mu?

Leigh Coates, sırt roketi ile havada sürat yaptığınızda, kendinizi bir süper kahraman gibi uçuyor sandığınızı söylüyor.

Emekli helikopter pilotu Coates "İnanılmaz bir duygu. Gerçekten uçuyormuş gibi hissediyorsunuz. Ama başlangıçta kullanımı gerçekten zor" diyor.

Sırt roketiyle uçma fikri insanlığın zihnine ilk kez 1965 yapımı James Bond filmi Thunderball ile girdi.

O yıllarda Sean Connery'nin oynadığı süper casus James Bond, silahlı iki adam tarafından kovalanırken tırmandığı bir Fransız şatosunun çatısından, sırtına roketi kuşanıp uçarak kaçıyordu.

Filmin girişindeki bu dramatik sahnede kullanılan sırt roketi, ABD ordusu için Bell-Textron tarafından üretilen "insan roketi" idi.

ABD ordusu sonunda roketi kullanmanın çok tehlikeli olduğuna karar vermişti ama 007'de Sean Connery ya da en azından dublörü tarafından başarıyla kullanıldı.

56 yıl sonra sırt roketi teknolojisi epey ilerledi ve cihaz, acil durumlarda kurtarma personeli göndermek ya da askeri savunma gibi bir dizi farklı senaryoda kullanılmak üzere denendi.

Geçen ay ortaya çıkan etkileyici bir videoda Deniz Piyadeleri'nin sırt roketini indirme harekatında kullandığı görülüyor. Bu, helikopterlerden iniş için ip kullanılmasını gereksiz hale getiriyor.

Fakat sırt roketlerinin zevk için kişisel amaçlarla kullanılması konusu pek konuşulmuyor.

Gözlemciler sıkça güvenlikten çevre kaygılarına kadar uzanan potansiyel sorunlara dikkat çekiyorlar. Nihayetinde sırtınıza yerleştirilmiş bir jet roketiyle uçuyorsunuz. Bunun kullanımının ne tür kurallara tabi olması gerektiği, hava trafiğinin nasıl kontrol edileceği gibi bir çok soru zihinleri meşgul ediyor.

Ancak biri ABD'de biri İngiltere'de iki şirket, sıradan insanların sırt roketini bir ücret karşılığında denemesine olanak tanıyor, ama bir önlemle birlikte. Bu kişiler, kontrolsüz bir şekilde uzaklaşmalarını önlemek için yerdeki büyük bir metal yapıya tellerle bağlı olarak uçuyorlar.

Popülerleşebilir mi?

New York'daki Syracuse Üniversitesi'nden, uzay mühendisliği dalında doçent Benjamin Akih, "Bu teknolojinin daha geniş bir şekilde benimsenmeden önce özel bazı durumlarda kullanılacağı kanısındayım" diyor.

"İtfaiyeciler, ilk yardım ve kurtarma personeli veya muhtemelen kolluk güçleri kullanabilir. Sırt roketlerinin bu tür özel durumlarda kullanılması, onların kişisel seyahat ya da eğlence amaçlı kullanılmasını da teşvik edecektir."

New York merkezli bir seyahat ve tüketici eğilimleri danışmanlık firması olan Avant-Guide Enstitüsü uzmanlarından Daniel Levine, sırt roketlerinin kitlesel üretimine geçilmesinin pek olası olmadığını daha çok kişiye özel üretilmiş, müthiş pahalı "sırt roketi deneyimi" tarzı şeylerin artacağını ve bir süre sonra kullanıcıların yere kablolarla bağlanmasından da vazgeçileceğini düşünüyor.

"Önümüzdeki beş yıl içerisinde cebi dolu macera meraklıları, sigorta şirketlerinin engel çıkarmadığı bazı ülkelerde sırt roketleri kiralayıp gezebilecekler bence. Dubai'de olabilir mesela diye düşünüyorum. Teknoloji sıradan insanların kullanabileceği kadar basitleştiğinde, kişisel uçuş araçlarının kullanımı da, en çok da macera amaçlı kullanımı artacaktır."

Sırt roketleri konusunda artık yerleşik bir şirket olan California merkezli Jetpack Aviation 2015 yılında kuruldu. Şirket "JB" serisi sırt roketlerinin bir dizi farklı modelini üretti.

Askeri ve acil yardım amaçlı kullanım imkanlarının yanı sıra şirket sıradan insanların yetkili federal mercilerin onayından geçen JB10 modelini kullanma eğitimi görmelerine olanak tanıyor. Bu gaz yağı ve mazotla çalışan ikiz turbojet motorlu bir sırt roketi.

Şirketin kurucusu ve CEO'su David Mayman iki günlük kablolu uçuş eğitim programına gösterilen ilgiyle başa çıkamadıklarını söylüyor.

"Alabileceğimiz insan sayısını çok aştık. Çılgınca bir ilgi var" diyor.

Mayman'a göre şirketinin "gökyüzünde yalnız yolculuk" diye sunduğu sırt roketi ile uçmak çok kolay. Pilot hareket ve hızı sağ eliyle yönü sol eliyle idare ediyor.

O arada bir bilgisayar ekranı kullanıcıya yakıt düzeyi, motor, egzoz ısısı ve akünün durumu hakkında bilgi sunuyor.

Mayman "Sağlık ve cüsse bakımından ortalama herhangi bir insan hiç bir sorunla karşılaşmadan uçabilir. Bunu şu ana kadar eğittiğimiz insanlara bakarak söylüyorum. Kesinlikle havacı eğitimi görmüş olmanız ya da pilot olmanız gerekmiyor. Hatta bazen bu özellikler, bir sürü şeyi farklı yapması gerektiği için engel teşkil edebiliyor" diyor.

Jetpack Aviation şimdiye kadar 80 kişiyi eğitmiş. Mayman, Japonya ve Avustralya gibi ülkelerde macera uçuşları düzenlemek isteyen bir çok girişimcinin kendisiyle temasa geçtiğini söylüyor.

Kolay olabilir ama sırt roketiyle uçuş eğitimi ucuz bir şey değil. Şirket iki günlük eğitim için yaklaşık 5 bin dolar alıyor.

Jetpack Aviation'un patronu Mayman "Bu bizler açısından maliyeti yüksek bir iş çünkü teknoloji pahalı. Fakat sanıyorum zamanla teknolojik ilerlemelerle ucuzlayabilir diye düşünüyorum" diyor.

İngiltere'de ise bu işi rakip bir firma olan Gravity Industries yürütüyor. Onlar da aynı şekilde ücret karşılığında herhangi birine sırt roketiyle uçuş yaptırıyor. Tabi, güvenlik kabloları ile.

Roketle uçuş yarışmaları çok yakında

Gerek İngiltere ordusunun Kraliyet Deniz Piyadeleri birimi için sırt roketi imal eden Gravity gerekse JetPack Aviation ayrıca yarışlar düzenlemeye başlayacaklarını da duyurdular. Güvenlik nedenleriyle bu yarışların su üzerinde yapılacağı da açıklandı.

Gravity ilk yarışı 2020'de Bermuda'da yapmayı planlamıştı fakat Covid salgını nedeniyle bu planlar askıya alındı.

Şirketin kurucusu eski Deniz Piyadesi ihtiyat personeli ve bir dönem petrol tüccarı Richard Browning, planlanan yarışların aynı zamanda muhtemelen halktan insanların yarışma için eğitilmelerini de kapsayacağını söylüyor.

"Bunun çok doğal bir gelişim göstermesinden yanayız ama halktan bir çok kişiyi eğitmemiz gerekeceğini düşünüyoruz. Bunlar genellikle zengin karizmatik kadınlar ve erkekler oluyor. Eğitim tamamlandığında Monako ya da San Francisco Bay bölgesi gibi prestijli yerlerde buluşmak istiyoruz. Onlara şirketin renklerini taşıyan sırt roketlerini hazır edeceğiz."

Browning, "Yarış muhtemelen sırt roketlerinin takmış yarışçıların şu anda yaklaşık beş ya da altı dakika olan uçuş süresi boyunca bir takım manevralar yapmaları, bazı direklerin çevresini dolaşmaları şeklinde olacak. " diye tarif ediyor.

"Bu her iki üç ayda bir farklı ve güzel yerlerde tekrarlanabilir. Bizim düşündüğümüz model bu. Fikir yürütmek yerine icraatı göstermek istiyoruz"diye ekliyor.

Gravity Industries şirketinin düzenleyeceği yarışlara katılmak isteyenlerden biri de başta kendisinden söz ettiğimiz emekli helikopter pilotu Leigh Coates. 2019 yılında Gravity şirketinin sırt roketi ile güvenlik kabloları olmadan uçan ilk kadın aynı zamanda.

Daha önce 2018 yılında JetPack Aviation sırt roketi ile de güvenlik kablolarıyla uçuş yapmış ve bu şirketin uçuş cihazını kullanan ilk kadın unvanını da almıştı.

Alaska'da yaşayan Coates "Sırt roketiyle uçmak çocukluk rüyamdı. Onun için bu şirketleri duyar duymaz hemen bu fırsattan yararlanmak istedim" diyor.