Skandal karar... Bakanlık terörden yargılatmak istiyor

Adalet Bakanlığı, Barış İçin Akademisyenler’in “Bu Suça Ortak Olmayacağız” başlıklı metnine imza atan Ankara’daki 395 akademisyenle ilgili soruşturmada savcılığa adeta talimat vererek dosyanın İstanbul’a gönderilmesini sağladı. Bakanlığın soruşturma izni talep eden savcılığa verdiği yanıtta soruşturmanın İstanbul’da yürütülmesi gerektiği gerekçesiyle evrakın iade edildiği belirtildi.

Bakanlık böylece TCK’nın 301, maddesindeki “Türk milletini, devletini ve TBMM’yi aşağılama” suçundan yürütülen soruşturmayı yetersiz bularak Ankara’daki akademisyenlerin de terör suçundan soruşturulmasını hedefledi. Soruşturmada kendisini yetkili görerek izin için bakanlığa başvuran Savcılık ise, Bakanlığın bu yazısından sonra dosyayı İstanbul’a gönderdi. Karara tepki gösteren hukukçular Bakanlığın mahkeme yerine geçerek “yetki” konusunda karar verdiğini ve savcılığın dra buna uyduğunu belirterek bu durumun yargı bağımsızlığı adına vahim bir gelişme olduğunu belirtti.

Ankara Başsavcılığı “Terör suçu yok” demişti

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, Barış İçin Akademisyenler Grubu’nun imza metni ile ilgili Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamalarından sonra soruşturma açmıştı. Ankara Başsavcılığı, İstanbul başta olmak üzere diğer bazı illerde “terör örgütüne yardım veya propaganda” kapsamında yapılan soruşturmaların aksine bildiri metninde terör suçu işlenmediği kanaatine vararak dosyayı Basın Savcılığı’na gönderdi. Basın Savcılığı da Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesinde düzenlenen “Türk milletini, Türkiye Cumhuriyetini ve TBMM’yi alenen aşağılama” suçundan 395 akademisyen hakkında soruşturma açabilmek için dosyayı Adalet Bakanlığı’na gönderdi. Bakanlıktan beklenin yanıt ise Bakan adına Ceza İşleri Genel Müdürlüğü Daire Başkanı hakim Şenol Taş’ın imzasıyla 7 Mart tarihinde gönderildi.

“İstanbul’a gönder”

Bakanlık yazısında savcılığın soruşturma iznine ilişkin olumlu veya olumsuz bir karar verilmeyerek evrakın iade edildiği belirtildi. Bakanlık, iade gerekçesini şöyle sıraladı:

“Bu ülkenin akademisyenleri ve araştırmacıları olarak bu suça ortak olmayacağız” başlıklı bildirinin yaklaşık 1100 akademisyenin katılımıyla yayımlanmasının barisicinakademisyenler.net adlı internet sitesi üzerinden İstanbul’da gerçekleştiği, farklı illerde ikamet eden fazla sayıdaki şüpheliye ilişkin inceleme ve soruşturma işlemlerinin, tek bir yer Cumhuriyet Savcılığınca yerine getirilmesinin usul ekonomisi bakımından uygun olacağı değerlendirilmekle, yetki hususuna ilişkin kanuni gereğinin mahallinde takdir ve ifa olunmasını rica ederim.”

Bu yazının ardından Ankara Başsavcılığı yetkisizlik kararıyla dosyayı İstanbul’a gönderdi.

Amaç terörden yargılatmak

Akademisyenlerin avukatlarından Seher Kırbaş Canikoğlu, Adalet Bakanlığı’nın bu yazısı ile yetkisi olmayan bir konuda yargıyı etkilemeye çalıştığını ifade ederek “Bakanlığın böyle bir hukuki değerlendirme yapma, tavsiyede bulunma ve evrakı iade yetkisi yok. Bakanlık ya soruşturma izni verecek ya da izin talebini reddedecekti. Yetki konusunda savcılığın ya da mahkemenin karar vermesi gerekiyor. Buradaki asıl mesele yargılamanın nerede yapılacağı değil aslında, yargılamanın hangi suç üzerinden yapılacağı. Bakanlığın yetkisini aşmaktaki amacının akademisyenleri terör suçundan yargılatmak olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Ankara Savcılığının kendini yetkili olarak gördüğünü ve bu yüzden Bakanlıktan soruşturma izni istediğine de dikkat çeken Kırbaşoğlu, "Savcılığın bu aşamada yetkisizlik vererek dosyayı İstanbul'a göndermesi yargı bağımsızlığı açısından da çok ciddi bir sorundur" dedi.