Toplum yararına ‘geçici’ işe aldılar

Taşeron işçilere kadro vermeyen hükümet, kadrolu işçilerin yapması gereken işleri de “toplum yararına program” (TYP) adı altında “geçici” süreyle çalıştırılan işçilere yaptırdı. Geçen yıl yaklaşık 173 bin işsiz “toplum yararına programlarda” çalıştırıldı. İşsiz oldukları için çaresiz bu programlara katılan işsizler, bir yılda en fazla 9 ay çalışabiliyor.

Ücretleri asgari ücret üzerinden hesaplanıyor. Sadece 14 gün izin kullanabiliyorlar. Ancak bu izin de “ücretsiz”. Üstelik hastalık, evlenme, doğum, ölüm gibi izinler de bu 14 günün içinde yer alıyor. İşçi haklarının çok kısıtlı olduğu TYP mevzuatta, “işsizliğin yoğun olduğu dönemlerde veya yerlerde doğrudan veya yüklenici eli le toplum yararına bir iş ya da hizmetin gerçekleştirilmesi yoluyla özellikle istihdamında zorluk çekilen işsizlerin çalışma alışkanlık ve disiplininden uzaklaşmalarını engelleyerek işgücü piyasasına uyumlarını amaçlayan ve bunlara geçici gelir desteği sağlayan programlar” olarak tanımlanıyor.

En fazla 9 ay

Bu programlara katılan işçilerin ücretleri, işsizlik sigortası fonundan karşılanıyor. Çevre temizliği; Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı resmi okullarda çevre düzenlemesi; bakım onarım ve temizlik işleri yapılması; restorasyon, tarihi ve kültürel mirasın korunması; ağaçlandırma; park düzenlemeleri; vadi ve dere ıslahı; erozyon engelleme çalışmaları gibi alanlarda TYP düzenlenebiliyor. TYP’lerde haftalık süre 45 saat. TYP’nin uygulama süresi ise her bir program için en fazla 9 ay. Bu da işçinin kıdem tazminatını ortadan kaldırıyor. İşçiye programa başladığı tarihten bir yıl sonra yeniden yararlanma hakkı doğuyor. İşçilere, asgari ücret üzerinden ödeme yapılıyor.

Eğer bir ay içerisinde bazı günlerde katılım olmazsa o günler ücretten düşülüyor. CHP Artvin Milletvekili Uğur Bayraktutan’ın soru önergesini yanıtlayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Mehmet Müezzinoğlu, geçen yıl TYP kapsamında 3 bin 372 program uygulandığını açıkladı. Bu programlara 91 bin 895’i erkek, 81 bin 100’ü kadın olmak üzere toplam 172 bin 995 işsiz katıldı.