Tüm baskılara rağmen HDP barajı geçti

Oy kullandıktan hemen sonra sandıkların peşini bırakmayan Diyarbakırlı kadınların oturduğu yerdeki duvar yazısı dünün dikkat çeken fotoğraflarındandı

24 Haziran seçimlerinde CHP, İYİ Parti, SP ve DP’nin bir araya gelerek sıfır baraj için oluşturduğu ittifakın dışında kalması nedeniyle HDP’nin yüzde 10 barajını geçip geçemeyeceği seçim sürecinde en çok tartışılan konuların başında geliyordu. Barajı geçememesi durumunda pek çok sandalyenin doğrudan AKP’ye geçecek olması nedeniyle HDP’nin barajı geçmesi için özellikle İzmir, İstanbul, Ankara gibi büyük kentlerden gelen oylar partinin barajı geçmesini sağladı. HDP 7 Haziran 2015’ten bu yana gerçekleşen 3. parlamento seçimlerinde de yüzde 10 barajını aşarak parlamentoya girmeyi başardı.

Seçmen ‘yok’ saymadı

Anadolu Ajansı’nın (AA) dün YSK’nin seçim yasaklarını kaldırmasının ardından kamuoyuna verdiği ilk seçim sonuçlarına göre HDP’nin yüzde 6 bandında oy aldığını duyurması partide tepkiyle karşılandı. AA’nın verilerine göre saat 18.45 itibarıyla yüzde 6 dolayında oy alan HDP, saat 20.45 itibarıyla AA’nin verilerine göre HDP’nin yüzde 10 barajını aştığı verileri ekranlara yansıdı. HDP Eş Başkan Yardımcısı Saruhan Oluç, AA’nın ağır bir manipülasyon yaptığını belirterek, “AA sistemli olarak manipülasyon yaparak seçmen üzerinde olumsuz etki yaratmaya çalışıyor” diye konuştu. HDP’nin 26. dönemde yaklaşık 15 milletvekili tutuklanırken, 11 milletvekilinin ise üyeliği sona ermişti. Bu dönemde hem iktidar hem de muhalefet HDP’yi pek çok siyasi konuda parlamentoda değilmiş gibi hareket ederek yok saymıştı. Ancak diğer siyasi partilerin HDP’ye yönelik tutumu seçmende etkili olmadı. HDP bu seçimlerde özellikle batıdan aldığı oylarla barajı geçti.

Yaklaşık 65 vekil çıkardı

Henüz kesinleşmeyen sonuçlara göre HDP yüzde 11-12 dolayında oy olarak barajı geçerken yaklaşık 65 milletvekiliyle parlamentoya girdi. Kesinleşmeyen sonuçlara göre HDP; AKP ve CHP’nin ardından parlamentonun üçüncü büyük partisi olmaya devam etti. HDP, 26. dönemde 550 sandalyeli parlamentoda 59 vekile sahipken, 27. dönemde 600 sandalyeli parlamentoda yaklaşık 65 milletvekili çıkardı. HDP’nin 1 Kasım’da Hakkâri ve Şırnak’taki bütün milletvekilliklerini kazanırken, dünkü seçimlerde hem Hakkâri’de hem de Şırnak’ta birer milletvekilini AKP’ye kaptırdı. HDP Hakkâri’de yaklaşık yüzde 70, Şırnak’ta ise yüzde 69 oranında oy aldı. HDP’nin yoğun olarak oy aldığı bölge illerindeki oy oranlarının 1 Kasım seçimlerine göre yaklaşık yüzde 10 oranında düşmesi dikkat çekti. HDP’nin 16 Nisan referandumunda bölgede çıkan “Hayır” oylarına benzer bir oranda oy aldığı görüldü. HDP’nin 1 Kasım’da Diyarbakır’da yüzde 71.32 olan oyu yüzde 67’ye geriledi. Van’da yüzde 64.26 olan oy oranı yüzde 58’e düştü. Tunceli’de yüzde 54.85 olan oy oranı yüzde 50’ye geriledi. Mardin’de yüzde 67 olan oy oranı yüzde 58’e düştü. Muş’ta yüzde 60.6 olan oy oranı 45.9’a düştü. Ağrı’da yüzde 66,8 olan oy oranı yüzde 62’ye, Iğdır’da yüzde 51.7 olan oy oranı yüzde 42’ye, Bitlis’te yüzde 48 olan oy oranı yüzde 41’e geriledi. Batman’da yüzde 66.8 olan oy oranı yüzde 61.5, Siirt’te ise 57.2 olan oy oranı yüzde 51.5’e geriledi. HDP’nin 1 Kasım’da en çok oy çıkardığı Hakkâri’deki yüzde 82 oranı yüzde 70’e, Şırnak’ta yüzde 84 oranı da yüzde 69’a geriledi. Kesin olmayan sonuçlara göre 11 ilde birinci parti olan HDP, 1 Kasım seçimlerine göre birinci olduğu illerde 1 fire verdi. HDP 1 Kasım’da, Diyarbakır, Van, Tunceli, Mardin, Muş, Ağrı, Iğdır, Bitlis, Batman, Şırnak, Hakkâri, Siirt’te birinci parti olurken, dün Bitlis’teki birinciliğini AKP’ye kaptırdı.

HDP’nin Batı oyları arttı

Seçim sürecinde HDP’nin barajı aşıp aşmayacağı yönünde yapılan tartışmalar özellikle batıdaki seçmenin stratejik oy vererek HDP’yi barajın üstüne çıkardı. Stratejik oyların etkisi batıdaki seçim sonuçlarına doğrudan yansıdı. 1 Kasım seçimlerinde İstanbul’da yüzde 10.27 oranında oy alan HDP’nin dünkü seçimlerdeki oy oranı 12.5 oldu. İzmir’de 1 Kasım’da yüzde 8.89 oranında oy alan HDP, dünkü seçimlerde 11.2 oranında oy aldı. Ankara’da HDP’nin yüzde 4.43 olan oy oranı dünkü seçimlerde yüzde 6’ya çıktı. HDP’nin Akdeniz’deki oyları da 1 Kasım’a göre arttı. Mersin’de yüzde 15 olan oy oranı yüzde 16’ya, Adana’da yüzde 11.9 olan oy oranını korurken, Antalya’da yüzde 5.8 olan oy oranı 6.8’e çıktı. HDP’nin cumhurbaşkanı adayı Selahattin Demirtaş, Türkiye tarihinde ilk kez cezaevinden aday olmasıyla tarihe geçerken, kesin olmayan sonuçlara göre yaklaşık yüzde 8 oranında oy aldı. HDP’nin doğu illerinde aldığı oyların Demirtaş’a da gittiği gözlenirken, Demirtaş HDP’nin batıdaki illerden aldığı oy kadar oy alamadı. Demirtaş 2014’te, Recep Tayyip Erdoğan ve Ekmeleddin İhsanoğlu ile yarıştığı seçimlerde düşük katılım oranına karşın yaklaşık 4 milyon oy almıştı.

Tutuklu vekil sorunu

24. dönemde gündeme gelen tutuklu milletvekili sorunu üzerinden pek çok dönem ve yıllar geçmesine karşın bu dönem de devam edecek. 26. dönemde dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla birlikte HDP’den pek çok isim tutuklanarak cezaevine girerken, bugün milletvekilliğinin sona ermesiyle birlikte cezaevinde olup tekrar seçilen tek milletvekili CHP İstanbul Milletvekili Enis Berberoğlu oldu. 27. dönemde HDP’de Hakkâri’den milletvekili seçilen Leyla Güven cezaevinde milletvekili oldu. HDP’li Güven’in yanı sıra CHP’den de tutuklu durumdaki Enis Berberoğlu’nun tekrar milletvekili seçilmesiyle 27. dönemde 2 isim cezaevinden milletvekili seçilmiş oldu.

SAÇILIK MECLİS'E GİREMEDİ

HDP Ankara milletvekili adayı Veli Saçılık, resmi olmayan sonuçlara göre seçimi kazanamadığını açıkladı. Twitter’dan açıklama yapan Saçılık, “Şu andaki sonuçlara göre ben seçilemiyorum arkadaşlar. Sokakta, Meclis’te tek adam diktatörlüğüne karşı Direniş Daima” diye yazdı.