Türkiye süper beyinlerini ABD'den geri alıyor

AB fonlarıyla bugüne kadar 100'e yakın Türk araştırmacı yurda döndü, etkinlikle yüzlerce süper beynin daha ülkenin stratejik araştırmalarında çalışması bekleniyor.
Etkinlik, Avrupa Komisyonunun, tersine beyin göçü amacıyla ABD'de destek vereceği programların ilki olma özelliği taşıyor.

TÜBİTAK 7. ÇP Ulusal Koordinatörü Okan Kara, AB Komisyonu'nun ''Araştırmacıların Dolaşımı'' fonu kapsamında araştırmacılara sağlanan maddi ve diğer imkanların elverişliliği sayesinde şu ana kadar 96 Türk araştırmacının yurda döndüğünü bildirdi.
TÜBİTAK'ın bu yıl içinde başlattığı ''Doktora Sonrası Geri Dönüş Burs Programı'' ile bilim insanları için cazip imkanlar sağlandığına işaret eden Kara, buna göre ilgili alanlarda doktorasını tamamlamış olanlar, halen yurt dışında ikamet edenler ve alanıyla ilgili bir işte en az 2 yıl çalışanların, Türkiye'de araştırma yaptıklarında TÜBİTAK'tan aylık 2 bin 750 TL burs alabileceğini anımsattı.
 

TÜBİTAK süper beyinlerini ABD'den toplayacak

Okan Kara, Türkiye'nin, 2007-2010 yılları arasında, tersine beyin göçünü teşvik eden AB fonlarından en fazla yararlanan 2. ülke olduğunu bildirdi. Program kapsamında, çoğunluğu ABD'den dönüş yapan Türk araştırmacıların genellikle üniversitelerde çalışmalarını sürdürdüğünü belirten Kara, şunları kaydetti:

''TÜBİTAK olarak Avrupa Komisyonu ile ortaklaşa, yurda dönen Türk araştırmacıların sayısının arttırılması için bu yılın Aralık ayında 'destination Turkey' sloganıyla ABD'de Türklerin yoğun olarak yaşadığı Boston, California, Michigan gibi eyaletlerde büyük çaplı etkinlik düzenleyeceğiz.

Etkinliğe Türkiye'den araştırmacı istihdam edecek kuruluş temsilcileri ile Türk üniversiteleri, araştırma kuruluşları ve sanayi kuruluş temsilcileri katılacak. Biz bu etkenlikte sanayi kuruluşlarını ön plana çıkarmak istiyoruz. Bunu AB Komisyonu ile birlikte planlıyoruz.''

Etkinliğin, Avrupa Komisyonu tarafından desteklendiğini de bildiren Kara, ''Komisyon, ilk kez Avrupa dışında tersine beyin göçü için ilk kez büyük bir etkinlik düzenliyor ve bunu da Türkiye ile başlattı. Bu nedenle çalışmamız diğer ülkelere de örnek teşkil edecek'' dedi.

ABD ile Türkiye arasında dramatik bir fark yok

AB fonlarını kullanarak Türkiye'ye dönen Türk araştırmacılardan ODTÜ İnşaat Mühendisliği Zemin Mekaniği ve Geoteknik Mühendisliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Nejan Huvaj Sarıhan, 2009'da doktorasını İllionis Üniversitesinde tamamladığını kaydederek, TÜBİTAK'ın ODTÜ'de düzenlediği bir konferansta AB fonlarını kullanarak ülkesine dönebileceğini öğrendiğini anlattı.

Nisan 2009'da bu fonlara bir proje ile başvurduğunu dile getiren Sarıhan, şunları söyledi:
''Heyelanlar üzerine bir çalışmamla burs için başvuru yaptım. ABD'de bu konu üzerinde uzun dönem çalıştım. ABD'deki araştırmacılar, Türkiye'de ekonomik ve araştırma olanaklarının kısıtlı olması nedeniyle ülkeye gelmek istemiyorlar. Ancak şu bir gerçek. ABD'yle kıyaslayınca imkanlar evet biraz daha kısıtlı. Araştırma açısından ise dramatik bir fark olmadığını düşünüyorum. TÜBİTAK ve AB destekleriyle uluslararası alanda araştırma ve sunum yapıp, konferanslara katılabiliyorsunuz.''

Türkiye'ye AB fonlarıyla dönen Georgia Teknoloji Enstitüsünden doktora derecesini 2007'de alan ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Ozan Can Çelik de ''Cihazlandırılmış Yapılarda Zorlanmış Titreşim Testleri ve Sismik Kırılganlık Değerlendirmeleri'' konulu projesiye AB fonlarından yararlanacağını ve projesine gelecek yıl başlayacağını ifade etti.

Deneysel çalışmalar için ABD'deki olanakların biraz daha fazla olduğunu belirten Çelik, ''Ancak analitik çalışma için herhangi bir fark olduğunu düşünmüyorum. Ücretler çok farklı tabi. Benim zatan daha önceden olduğu gibi Türkiye'de çalışma gibi bir amacım vardı. Bir şekilde Türkiye'ye faydamız olması gerektiğini düşünüyorum'' dedi.