Üstün zekalılara üstün eğitim

TÜBİTAK'ın Gebze yerleşkesindeki TÜSSİDE'de 13-14 Şubat'ta yapılacak ''Üstün Zekalılar Çalıştayı''nda Türkiye genelinde ''Üstün Zekalılar Strateji Belgesi ve Eylem Planı''nın hazırlanması için ilk adım atılacak.

Üstün zekalılara özel eğitim

Üstün zekalılardan toplum menfaatleri doğrultusunda yararlanmak üzere Batı toplumlarında 1980'lerden sonra artan bir oranda bu öğrencilerin eğitimine özel önem veriliyor.

Türkiye'de de benzer amaçlarla üstün zekalılarla ilgili pek çok kanun çıkarılmasına rağmen yurt dışında sağlanan başarı tam olarak sağlanamadı.

1994 yılından itibaren MEB'e bağlı Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Müdürlüğü bünyesinde üstün zekalı öğrencilerin öğrenme ihtiyaçlarına ve öğrenme hızlarına uygun örgün eğitime paralel eğitim hizmeti sunan Bilim ve Sanat Merkezleri (BİLSEM) açılmaya başlandı.

Sayıları 51'i bulan bu merkezlerde beklenen başarının sağlanması için Genel Müdürlük yetkilileri ile TÜBİTAK işbirliğine gitti. Gebze'de 13-14 Şubat'ta TÜSSİDE'de düzenlenecek çalıştayda, bu merkezlerde uygulanan program, uluslararası akademisyenler tarafından irdelenecek.

Çalıştay kapsamında, üç kademeli çalışma planı hazırlandı. İlk çalıştayda BİLSEM modeli, paydaşlar tarafından masaya yatırılarak sorunlar ve çözüm önerileri geliştirilecek. İkinci çalıştayda ise ''Üstün Zekalılar Strateji Belgesi ve Eylem Planı'' hazırlanacak. Daha sonra düzenlenecek uluslararası sempozyum vasıtasıyla dünya örnekleri ile Türkiye uygulaması karşılaştırılacak.

TÜBİTAK, üstün zekalı bu gençlerin araştırmacı ve bilim insanı olarak yetiştirilmesi için destek programları geliştirmeyi hedefliyor.

Kimler üstün zekalı?

Uluslararası kabul görmüş bir ölçme kriteri olan WISC-R testine göre insanlar, zeka seviyelerine (IQ) göre sınıflandırılıyor. IQ seviyesi 120-130 arasında olanlar zeki, 130'dan daha yüksek olanlar ise üstün zekalı olarak tanımlanıyor.

Toplumun yüzde 2'sini oluşturan IQ seviyesi yüksek olanlar daha hızlı öğrenme, farklı objeleri ilişkilendirme ve problem çözme yetenekleri açısından akranlarından farklılık gösteriyor.

Normal öğrenciler, rutin ve vasat işler yaparken, zekiler fark oluşturuyor, üstün zekalılar ise sıçrama yapma potansiyeli taşıyor.

Zeka seviyesi düşük olanlar gibi zeka seviyesi yüksek olanların da psikolojik gereksinimleri bulunuyor. Bu öğrenciler, başarılarını olumsuz etkileyen sosyal uyumsuzluk, doyumsuzluk ve odaklanamama gibi sorunlar yaşayabiliyor.