Yurtdışında yaşayan Mine Dal, Türkiye’de 11 bin fotoğraf çekti

Dal, bu çalışmasını 651 sayfalık bir kitapla okuyucuyla buluşturdu. Evlerde, işyerlerinde ve dükkânlarda Türkiye’de Atatürk’ün anısına gösterilen ilginin zaman içinde geldiği durum Dal’ın kitabında yer alan fotoğraflarla kare kare anlatıldı. Dal, “Halkın Atatürk’ü” kitabının ortaya çıkış öyküsünü Cumhuriyet’e anlattı.

7 SENE SÜRDÜ

Kitabının temelini tatil için geldiği Türkiye’de atan Dal, “Kadıköy’de sokakta bir duvara asılı Atatürk resmi gördüm. İlgimi çekti ve fotoğrafladım. Sonraki yıllarda da aynı yeri üç kez daha fotoğraflayarak projeye ekledim. Avrupa’da Atatürk düşmanlığı, yıpratılması var. Bundan da etkilendim. Türkiye’yi gezerken de 7 yıl önce Atatürk resminin olduğu pek çok yerde şimdi Osmanlı ambleminin asıldığını gördüm. Atatürk ve silah arkadaşlarının bağımsızlık mücadelesinin ilk adımını attığı Samsun’a 100. yıl kutlamaları için gittim. Maalesef orada bile Atatürk’ün fotoğrafı yoktu” dedi. 

ANITKABİR’E AKIN

Atatürk’e karşı milletin büyük çoğunluğunca saygı, sevgi ve şükran duygularının beslendiğine dikkat çeken Dal, 2019’da 6.5 milyon yurttaşın Anıtkabir’i ziyaret ettiğini hatırlattı. Dal, “23 Nisan’da Anıtkabir’e gittiğimde gördüğüm şuydu. Kimse bir zorlamayla buraya gelmemişti. Herkes severek, özgürce ve belli bir bilinçle buradaydı. Tanıştığım genç bir kadın ise sadece Atatürk’e yakın olabilmek için Ankara’ya yerleştiğini söyledi ve bana yakasındaki rozeti hediye etti.”

KADIKÖY VE DATÇA

7 yıl boyunca büyük şehirler, kasabalar ve köylerde fotoğraf çeken Dal’a şehirlerdeki Atatürk sevgisinde farklılık olup olmadığı da sorduk. Dal, “Tüm Türkiye’de Atatürk sevgisi çok farklı. Kadıköy ve Datça’daki Atatürk sevgisi ise çok farklı. Ancak buralardaki mekânlar el değiştirince Atatürk görselleri de yok olup gidiyor. Örneğin Mardin’de Atatürk ile ilgili resim ve objeler mekanlarda yok denilecek kadar az.”

TANITIM 3 KASIM’DA

11 bin fotoğrafı tek tek inceleyerek kitap için 400’e yakın fotoğraf seçen Dal, “Kitabın editörlüğünü dünyaca ünlü Patrick Frey yaptı. Ancak Atatürk ile ilgili bir kitabın Türkiye’nin dışında basılmasına izin veremezdim. MAS Matbaa ile görüşüp anlaştım. Birinci kalite kâğıda basılan kitap yurtdışında 68 Avro’ya, Türkiye’de ise özel fiyata satışa çıkacak. Kitabın dağıtımını Robinson Crusoe Kitabevi üstlendi. ABD’den 100 sipariş aldı” dedi.

LİVANELİ VE ÖYMEN

Kitabın önsözü Zülfü Livaneli tarafından yazıldı. Dal, kitabın isim babasının da Livaneli olduğunu belirtti. Kitabın sonsözü ise Dal’ın eski komşusu Altan Öymen’den.

ATATÜRK

Mine Dal, kitabın arka kapağındaki fotoğrafın öyküsünü şöyle anlattı: “Tüm seyahatlerimi tek başıma yaptım. Fotoğraflara hiçbir müdahele yapmadım. Yolum günün birinde Demre’deki seralara düştü. Çalışanların alet ve edavatlarının bulunduğu kulübelerde varsa Atatürk resimlerinin fotoğraflarını çekmek istedim. Ancak yoktu. Orada bulunan emekçiye ‘Burada hiç Atatürk yok’ dedim. ‘O kalbimizde’ diye yanıtladı. Ben de ‘Hepimizin kalbinde’ dedim. ‘Yok öyle değil’ dedi. Yakasını sıyırdı ve Atatürk yazan dövmesini gösterdi, ardından da ‘resmi yok burada ama sevgisi kalbimde çok büyük’ dedi.”