Merhaba,
“Oyunlarınızı yeni baştan dikkatle okurken fark ettim ki ‘kurtulmak’ fiilini çok sık kullanıyorsunuz. ‘Kurtulmak’, ama neden ya da kimden?” Bir İtalyan gazetecinin kendisine yönelttiği bu soruya “Hayattan tabii ki” diye yanıt verir.
Macar bir kemancı ile İranlı-Rus bir mühendisin kızı olarak Paris’te dünyaya gelen usta yazar, çağdaş Fransız edebiyatının günümüzde en çok tanınan oyun yazarıdır. İlk oyunu “Konuşmalar” büyük ilgiyle karşılanır ve Molière ödülüne değer görülür. Daha ilk eserinde izlekleri ortaya çıkmıştır: İnsan ilişkilerinin zorluğu, sosyal gerilimler ve içsel hesaplaşmalar. “Bana en benzeyen eserim” diye tanımladığı “Kışı Geçirmek” oyunu yine izleyicinin yoğun ilgisiyle karşılaşır.
Ona göre aslında yazı serüveni yeni biçemler yaratma serüvenidir. “Beklenmedik Adam”ı yazar. Hiçbir tiyatro kabul etmez. Ve kaderini kökten değiştirecek “Sanat”ı yazar, aylarca kapalı gişe oynanır. 35 dile çevrilir, New York’tan Berlin’e, Tel Aviv’den Tokyo’ya 5 kıtada sahnelenir. Londra’da Laurence Olivier, Broadway’de Tony ödülü (ki ilk kez ana dili İngilizce olmayan bir yazara veriliyordu) gibi en büyük ödülleri kazanır.
2006’da sahneye konan “Vahşet Tanrısı” ile evrensel boyutu iyice perçinlenir, 2011’de Roman Polanski tarafından Acımasız Tanrı (Carnage) adıyla beyazperdeye uyarlanır.
Oyunları sevgi ve dostluğun kırılganlığı, burjuvazinin riyakârlığı, birlikte yaşamanın zorlukları gibi evrensel temalar üzerine kuruludur. Yaşamın sıkıntı ve sorunlarla dolu bir yolculuk olduğunu anlatan yazar için tek kaçış yolu kültür ile sanat ve özellikle de tiyatrodur.
Oyunlarında karşımıza çıkan gerçekçi ve dinamik diyaloglar, günlük ama gerilimli anlaşmazlıklar, insan ilişkilerinin altında yatan şiddetin nasıl yavaş yavaş gün yüzüne çıktığını gösterir.
Gerçeklikten kopamayan, gerçekliliği en vasat ve en karanlık yönleriyle ele almayı amaçladığı eserleriyle dünya çağdaş tiyatrosunun tartışmasız bir temsilcisidir.
Yasmina Reza kapağımızda. Ferda Fidan’ın yazısı…
- Öner Yağcı (“Toplumsal gerçeğimizin aynası: Kemal Bilbaşar!”),
- M. Sadık Aslankara (“Yalanın öyküsü, öykünün yalanı…” / Recep Seyhan, Bir Sepet Hayal, Zongo’nun Değirmeni, Hece / Ramazan Teknikel, Piyangocunun Ölümü, Cumhuriyet Kitapları / Meral Saylar, Bakla Falı, Luna / Nilüfer Açıkalın, Beklediğim Odalarda, İthaki; Çıldırtan Öyküler, Marjinal / Ayşen Işık, Ne Yeni Ne Başka, İletişim / Çağan Irmak, Gözümden Deliler Taştı, Doğan Kitap / İrem Üreten, Saat Yönünün Tersine, Bilgi),
- Bilge Sönmez (Erendiz Atasü, Romanımız, Romancılarımız, Sanat Kritik)
- Gültekin Emre (A. Kadir Paksoy, Göç Hazırlığı - Son Şiirler, Barış Kitaplığı),
- Doğan Sevimbike (Ahmet Büke, Kırmızı Buğday, Can),
- Y. Bekir Yurdakul (Koray Avcı Çakman, Dr. Kimo’nun Laboratuvarı, Altın Kitaplar),
- Vitrindekiler, kısa tanıtımlar ve Mustafa Başaran’ın hazırladığı Bulmaca ile de düşün trafiği sürüyor!
İyi okumalar...
Gamze Akdemir
Dolu dolu Kitap Dergi, BUGÜN gazeteniz Cumhuriyet’le birlikte...
Unutmayın; her gün Cumhuriyet her perşembe Cumhuriyet Kitap Dergi okunur!
