Zeynep Oral
Zeynep Oral zeynep@zeyneporal.com Son Yazısı / Tüm Yazıları

‘Bir Deli’... 50 Yıl Sonra

16 Kasım 2014 Pazar

Önceki akşam Kenter Tiyatrosu’ndan içeri girdiğimde, duvardaki o fotoğraf bir mıknatıs gibi beni kendine çekti. Soldan sağa arka sırada: Yıldız Kenter, Muhsin Ertuğrul, Müşfik Kenter, Genco Erkal ve Şükran Güngör. Ön sırada: Kamuran Yüce, Ergun Köknar ve Kenter’lerin ışıkçısı İbrahim Turgut. Muhsin Hoca dışında hepsi yirmili yaşların başındalar. Çocuk bunlar! Çocuk çocuk gülüyorlar; çocuk gibi utangaç-afacan, saygıyla Hoca’ya ya da kameraya bakıyorlar. Hoca onlara kol kanat germiş, gözlerinde hem saygı hem müthiş bir sevgi... 1960’ta çekilen fotoğraftan sadece ikisi hayatta...
Fotoğrafı aklıma ve yüreğime yerleştirip salona girdim. 50 yıl sonra Genco Erkal’dan yeniden Gogol’ün “Bir Delinin Hatıra Defteri”ni izleyeceğim. Doğrusu biraz da ne gereği vardı havasındaydım... Sonra perde açıldı... Oyun başladı... Sonra, sonra... Hangi anda nasıl bilmiyorum ama (zaten birdenbire olmadı, yavaş yavaş oyun sizi içine çekiyor) “ne gerek var”, “iyi ki var, iyi ki var”a dönüştü. Sonra... Sonra (bir saat on beş dakika sonra) bir de baktım millet ayağa fırlamış çılgınca alkışlıyor.
Bu bir tiyatro eleştirisi değil. “Türkiye’de oynanan ilk tek kişilik oyun olarak” bilinen ve 50 yıl önce Ankara Sanat Tiyatrosu’nda izlediğim oyunla bugünkü oyunun bende yarattığı farklı fırtınayı vurgulamak istiyorum.
-Şimdiki, çok daha komik (trajikomik) ve bin kat daha çok acıtıyor.
-Şimdiki, Gogol’ün dehasını, gerçeküstücülüğünü, “absürdlüğünü”; acımasız toplumsal eleştiriyle fanteziyi harmanlamasını muhteşem bir biçimde ortaya koyuyor (Çeviri Coşkun Tunçtan; uyarlayan Genco Erkal).
 -İnanılmaz bir biçimde güncel! Siyasilerin aldığı rüşvetten din sömürüsüne, içinde yaşadığımız her çarpıklık var. (Ki öyküye hiçbir ekleme yapılmamış! Klasik eserlerin gücü bu işte!)
-Şimdiki prodüksiyonda Mete Sakpınar’ın müziği çok etkileyici, adeta Genco Erkal’la başrolü paylaşıyor. Duygu Sağıroğlu’nun yeni sahne tasarımı da öyle: Önce “deli”nin iç dünyasını, beynini yansıtıyor; sonra acımasızlığı, yüreklerin buzulunu...Özlem Kaya’nın kostümleri dört dörtlük...
-Genco Erkal’ın 27 yaşındaki “deli”sini de anımsıyorum. (Arada bir kez daha oynadı ama o belleğimde yer etmemiş.) O zaman 9. dereceden bir memuru çok daha dışa dönük oynuyordu. Şimdi 77 yaşında çok daha içe dönük, adeta bir “filozof deli”/“filozof oyuncu”...
Oyundan çıkarken yeniden o fotoğrafın önünden geçtim. Fotoğraftakiler de “Bir Delinin Hatıra Defteri”ni ayakta alkışlıyordu. Muhsin Hoca olsun, yanındaki gençler olsun hepsi bana gülümsüyordu. İyi ki böyle delilerimiz, çılgınlarımız var diye hayata bir kez daha şükrettim.
Keşke, keşke Genco Erkal bu oyunu, AVM’lerin labirentleri ya da sadece turneler yerine, hep Kenter Tiyatrosu’nda oynayabilse... Hiç kuşkum yok, bundan hem Kenter Tiyatrosu hem de Dostlar Tiyatrosu kazançlı çıkar...

5 adet trompet... 2 korno... 1 flüt
Muhsin Hoca her fırsatta haykırırdı: “Beyler bana bir tiyatro lazım!” diye. Şimdi de “Barış İçin Müzik Vakfı” haykırıyor:
“Beyler bize 5 adet trompet, 2 adet trombon, 2 adet korno, 1 adet alto flüt, 1 adet bas flüt ve 50 adet nota sehpası lazım”.
Bu sayfaların okuruysanız Edirnekapı’da imkânları sınırlı binlerce çocuğa ortak sosyal ve kültürel yaşam alanları oluşturan, okullarda müzik atölyeleri kuran Vakfı biliyorsunuz. Kitlelere, çocuklarla kurdukları orkestralarla, müzikle ulaşıyorlar.
Bugün pazar. “Vodafone İstanbul Maratonu” var. Millet Asya’dan Avrupa’ya koşuyor. Bu olayı ve harikalığını İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı (İKSV) “Barış İçin Müzik” topluluğuna destek sağlamak için fırsat bellemiş. Görgün Taner, Yeşim Gürer Oymak’ın da dahil olduğu bir grup İKSV’li, maratona katılarak “Barış İçin Müzik” için koşacaklar. Hedefleri bir bağış kampanyası başlatarak yukarıda saydıklarım için 40 bin TL toplamak...
Size şu saatten sonra kalkın koşun demiyorum ama mucizeler yaratan bu çocuklar için bağışta bulunabilirsiniz! (Barış İçin Müzik Vakfı - Garanti Bankası Yeşilköy Şubesi - TL IBAN NO: TR94 0006 2000 3280 0006 2978 30)
Ak Saray’lar istemiyoruz. 5 adet trompet, 2 adet trombon, 2 adet korno, 1 adet alto flüt, 1 adet bas flüt ve 50 adet nota sehpası için 40 bin TL arıyoruz. Ha gayret!



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Casus olmaya beş kala... 14 Kasım 2024
Yaşamak için okumak 10 Kasım 2024
Hak arama çığlığı 7 Kasım 2024

Günün Köşe Yazıları