Rus devlet zihniyetinin anahtarı; KGB!

ALİ ÇİMEN: ‘DEVLET ARŞİVİNDEKİ BELGELERİ MEZARA GÖTÜRMEYE NİYETLİ GİBİLER!’

Gazeteci yazar Ali Çimen, Sovyetler Birliği’nin gizli servisi KGB’yi (Komitet Gosudarstvennoy Bezopasnosti / Devlet Güvenlik Komitesi) merceğe aldığı, bol kaynakçalı ve 607 sayfayı bulan çalışması Kremlin’in Gözleri - KGB’nin (Timaş Yayınları) önsözünde şöyle yazıyor:

“Açıkçası Sovyetler Birliği’nin gizemli ve korkutucu gizli servisi ile ilgili bir kitap yazmak, beklediğimden daha zor oldu. İlk sebep, Sovyetler Birliği’nin (SSCB) varisi Rusya’nın kapalı bir devlet kültürüne sahip olması. Batılı devletlerin aksine, üzerinden çok uzun süre geçse de Moskova, geçmişteki gelişmeleri daha sağlıklı değerlendirmemizi sağlayacak bir şeffaflığa sahip değil. Devlet arşivindeki belgeleri mezara götürmeye niyetli gibiler.”

TROÇKİSTİM, TROÇKİSTSİN, TROÇKİST!

Ali Çimen önemli tarihsel anlatıları okuyucularla muhabirliğinin de sağladığı deneyimle bir gazete köşesi yalınlığında buluşturuyor. Sözü uzatmadan anlatıyor. Tarihi seyir içinde roman sayfalarında geziniyormuşsunuz duygusu veriyor.

KGB’yi, Rusların geçmiş duraklarını irdeleyen yazar, Stalin iktidarında Sovyet istihbarat servisinin sık sık isim değiştirdiğine dikkat çekiyor.

Çimen, tam burada SSCB’nin genel sekreteri Stalin ile Troçki üzerinden başlayan derin yarılmayı anımsatıyor. Rus istihbarat servisinin ismiyle birlikte yöntemlerinin de değiştiğini, ‘dehşet menzilinin’ genişlediğini, bundan bizzat sistemin kurucularının bile kaçamadıklarını anlatıyor.

KGB’NİN ATASI NVKD!

KGB’nin atası olan ve 1933’te ‘İçişlerinden Sorumlu Halk Komiserliği’ adını alan NKVD, zamanla Stalin’in güvenlik çarkının en önemlisi dişlisi olur. Sovyetler Birliği’nden sürgün edilen Troçki de İhanete Uğrayan Devrim’i yazarken NKVD’nin nefesini ensesinde hisseder olmuştur - yazarın Troçki üzerinden novella’yı andıran KGB anlatısı da okunmaya değer-.

Yazarın da belirttiği gibi, II. Dünya Savaşı’nın 1945’te sona ermesinden sonra, gelecek elli yıla damgasını vuracak istihbarat savaşları başlar. Washington ve Moskova, insanlık için en iyisi olduklarına inandıkları kendi kurtuluş reçetelerini dünyaya kabullendirmek için çabalar. Kremlin’in Gözleri - KGB de bu sürecin aşamalarını adım adım işliyor.

RUS VE SOVYET DEVLET ZİHNİYETİNİN DERİNLİKLERİ

Son söz yine Ali Çimen’in: “KGB’yi anlamak için komünizmi, komünizmi kavramak için Rus Devrimi’ni, onu anlamak için Çarlık Rusya’sını, Çarlık Rusya’sını anlamak için de doğduğu şartları görmek gerekiyordu. Tüm bunları anlamadan ise şu satırları yazdığım sırada sürmekte olan Ukrayna işgalinin baş faili Rusya devletinin reflekslerini, kültürünü ve yönetici kadrolarının zihniyetini anlamak zor olacaktı. Ezcümle, KGB’yi bir denizaltı yapıp, Rus ve Sovyet devlet zihniyetinin derinliklerine daldırmaya çalıştım sizi.”