Aşırı sağ yükseliyor, sol direniyor

Aşırı sağ yükseliyor, sol direniyor

19.10.2025 04:00:00
Güncellenme:
Aşırı sağ yükseliyor, sol direniyor

Hollanda’da, Gert Wilders liderliğindeki aşırı sağcı PVV partisi 2023 genel seçimlerinde tarihi bir başarıya imza atmış ve 37 milletvekili çıkararak birinci parti olmuştu.

Hollanda’da, Gert Wilders liderliğindeki aşırı sağcı PVV partisi 2023 genel seçimlerinde tarihi bir başarıya imza atmış ve 37 milletvekili çıkararak birinci parti olmuştu. Hollanda sistemine göre hükümeti kurma görevi birinci partiye verilir, parti lideri de başbakan olurdu. Ancak 223 gün süren zorlu kabine görüşmelerine karşın, PVV lideri Wilders başbakan olamadı. Bunun yerine partisinin de içinde yer aldığı bir sağ koalisyon kuruldu.

Kasım 2023’te kurulan bu dört partili hükümet, yaklaşık bir yıl dayanabildi. Artan anlaşmazlıklar sonucunda koalisyon dağıldı ve ülke yeniden erken seçime gitti. 29 Ekim’de Hollandalı seçmen bir kez daha sandık başına gidecek. Son kamuoyu araştırmaları, mevcut koalisyon partilerinin ciddi oy kayıpları yaşayacağını gösteriyor. Buna karşın, yabancı karşıtı söylemleriyle bilinen koalisyon ortağı PVV’nin birkaç sandalye kaybetse bile yeniden birinci parti çıkması bekleniyor. Ancak kimlerin bu partiyle koalisyon kurmaya yanaşacağı hâlâ belirsiz. Ülkede yeniden aşırı sağ bir koalisyon kurulması çok zor gibi gözüküyor. Çünkü sağdan sola pek çok parti, Wilders’ın PVV’sine mesafeli duruyor.

YENİ KOALİSYON OLASILIKLARI...

Seçimlerden güçlenerek çıkması beklenen partilerin başında Hıristiyan Demokrat CDA geliyor. Oylarını artıracağı tahmin edilen bu partiyi, Yeşil Sol ile İşçi Partisi’nin birleşimi olan PvdA/GL ittifakı takip ediyor. Ancak her zaman olduğu gibi bu seçimlerde de küçük partiler kilit rol oynayacak gibi görünüyor.

Bu küçük ama etkili partilerden biri de Hayvan Hakları Partisi (PvdD). Araştırmalara göre partinin oy oranı yükseliyor ve en az altı sandalye kazanma ihtimali var. Üstelik parti, koalisyon ortaklığına da sıcak bakıyor. Ayrıca yeni partilerden JA21, Volt ve Sosyalist Parti de “Sol bir koalisyona katılmam” demiyor.

Bu seçimlerde Türkiye kökenli aday sayısının az olması dikkat çekiyor. Türkiye’den gelen göçmenlerin kurduğu DENK Partisi’nde bir ya da iki adayın meclise girmesine de kesin gözüyle bakılıyor.

PINAR COŞKUN 10. SIRADA

Hayvan Hakları Partisi’nin 10. sırasında, Hollanda’da yakından tanıdığımız ilerici ve demokrat bir isim yer alıyor: Pınar Coşkun.

Geçen seçimlerde 34. sıradan aday olan Coşkun, bu kez 10. sırada yer almış. Bu sıralar bile sembolik bir anlam taşıyor aslında: 34 İstanbul’un, 10 Rotterdam’ın şehir kodları… Bu detay, Pınar Coşkun’un hem Türkiye’den Hollanda’ya uzanan yolculuğunu hem de iki ülke arasında kurduğu köprüyü anlatıyor.

Coşkun, politik yaşamının yanında birçok işle meşgul. Rotterdam’daki Erasmus Üniversitesi’nde vegan mutfağı üzerine dersler veriyor. Uzun yıllardır ülke genelinde düzenlenen Kırmızı Lale Film Festivali’nin yöneticilerinden biri. Ayrıca çeşitli sivil toplum kuruluşlarında da aktif görev alıyor. Kısacası “bir koltukta birçok karpuz” var diyebiliriz.

Coşkun, partisinin soldaki en ilkeli çizgiye sahip olduğunu vurguluyor: “Gerçek anlamda sol parti biziz” diyor. Parti lideri Ester Ouwehand’ın, meclis oturumuna Filistin bayrağı renklerinde bir bluzla katıldığı için Meclis Başkanı Martin Bosma’dan uyarı alması, partinin siyasi çizgisini gözler önüne seriyor.

Pınar Coşkun’un 29 Ekim seçimlerinde parlamentoya girebilmesi için yaklaşık 25 bin tercihli oya ihtiyacı var.

Ünlü Latin Amerikalı devrimcinin sözünü hatırlatıyorum:

“Gerçekçi ol, imkânsızı iste.”

Pınar gülerek yanıtlıyor:

“Neden olmasın?”