Hollanda erken genel seçimini geride bıraktı. D66 (Demokratlar 66) partisi, resmi sonuçlara göre seçimin kazananı oldu. Parti, aşırı sağcı Geert Wilders’ın PVV’sini 29 bin 668 oy farkla geride bıraktı. Oy sayımı boyunca iki parti arasında kıyasıya bir çekişme yaşansa da her ikisi de 26’şar sandalye kazandı. 150 sandalyeli mecliste koalisyon kurmak için en az dört partinin bir araya gelmesi gerekiyor.
Diğer partilerden Liberal VVD 22, İşçi Partisi (PvdA) ile Yeşil Sol’un ortak listesi 20, Hıristiyan Demokrat CDA ise 18 milletvekili çıkardı. JA21 dokuz, FVD yedi, BBB dört sandalye elde etti. SP, DENK, PvdD, SGP ve ChristenUnie üçer milletvekiliyle temsil edilirken Volt bir sandalye ile meclisin en küçük partisi oldu.
Seçimlerin ardından şimdi gözler koalisyon görüşmelerinde. Hollanda, tarihsel olarak koalisyonlarla yönetilen bir ülke olduğundan bu süreç oldukça belirleyici. İlk adımda bir “gözcü” atanır ve olası koalisyon ihtimalleri araştırılır. Bu göreve seçimlerden birinci parti çıkan D66’dan saygın bir isim olan eski bakan Wouters Koolmes getirildi. Koolmes, partilerle görüşmeleri tamamlayarak önerisini hazırladı.
Gözcü sürecinin ardından bir “görüşmeci” atanacak ve bu kişi ya da kişiler partileri masaya oturtacak. Gelen en yeni bilgilere göre D66 partisi görüşmeci olarak Hans Wijers’i atadı. Wijers yaptığı ekonomi bakanlığı sonrasında AkzoNobel ve ING’nin en üst düzey yöneticisiydi. Son aşamada “formatör” devreye girerek bakanlık dağılımlarını yapacak. 2023 yılında yapılan düzenlemeyle bu süreçlerde kralın rolü tamamen kaldırılmıştı. Beklentiler, D66 liderliğinde merkez ve sağ partilerin yer aldığı dört partili bir koalisyonun kurulması yönünde. Yani Hollanda yeniden sağ rüzgârların etkisine girecek. Ülke siyasetinde gelenek, seçimi önde tamamlayan parti liderinin başbakan olması yönünde. Bu durumda, ilginç bir isim olan ve eşcinselliğini saklamayan 38 yaşındaki D66 lideri Rob Jetten’in başbakanlık koltuğuna oturmasına kesin gözüyle bakılıyor.
YENİ MECLİS İLKLERLE DOLU
Lahey’deki yeni Temsilciler Meclisi (Tweede Kamer) geçtiğimiz günlerde yemin töreniyle göreve başladı. 150 üyeden 55’i tamamen yeni isimlerden oluşuyor. Yeni mecliste 65 kadın, 84 erkek ve bir non-binary (ikili cinsiyet tanımına girmeyen) üye yer alıyor.
Tarihinde hiç bu kadar çok kadın milletvekili görmeyen Hollanda Parlamentosu’nda kadın oranı yüzde 43’e yükseldi. Milletvekillerinin ortalama yaşı da 45’ten 44’e düştü. En genç milletvekili ise 27 yaşında. “Nonbinary” ifadesi Türkçede henüz yaygınlaşmamış olsa da kendisini yalnızca “kadın” ya da “erkek” olarak tanımlamayan bireyleri ifade ediyor.
TÜRK KÖKENLİ ADAYLAR MECLİSTE
Bu seçimlerde 35 Türk kökenli aday yarıştı. Ülkedeki Türk seçmenlerin yüzde 54’ü sandık başına gitti. Liberal VVD lideri Dilan Yeşilgöz, partisinin birinci sıra adayı olarak 600 binden fazla oy alıp yeniden parlamentoya girdi.
PvdA-Yeşil Sol ortak listesinden Songül Mutluer, DENK’ten Doğukan Ergin, D66’dan Ulaş Köse ve CDA’dan 27 yaşındaki Etkin Armut da milletvekili seçildi. Buna karşın Elif Esen ve Pınar Coşkun gibi bazı Türk kökenli adaylar, aldıkları yüksek tercih oylarına rağmen partilerinin milletvekili sayısı yetersiz kaldığı için parlamentoya giremedi.
