AYM'nin Can Atalay kararının gerekçesi Resmi Gazete'de yayımlandı

Yargıtay'ın kararıyla tahliye edilmeyen TİP Hatay Mİlletvekili Can Atalay'ın durumuna ilişkin basın açıklaması yapan Anayasa Mahkemesi (AYM), ikinci 'tahliye' kararının gerekçesini de Resmi Gazete'de yayımladı.

"YARGITAY, ANAYASA'NIN AÇIK HÜKÜMLERİNİ GÖZ ARDI EDİYOR"

Gerekçeli kararında Atalay ile ilgili ilk hak ihlali kararını uygulamayan ve Anayasa Mahkemesi üyelerini Anayasa'ya aykırı davranarak "suç işlemek"le itham eden Yargıtay 3. Ceza Dairesi'nin, Anayasa'nın açık hükümlerini göz ardı ettiğini vurgulayan Yüksek Mahkeme, Anayasa Mahkemesi'nin hak ihlalini denetlerken hangi mercinin bu ihlali gidereceğini belirlemekle de yetkilendirildiğini hatırlattı.

Karara rağmen dosyayı Yargıtay'a gönderen yerel mahkemenin de Anayasa'ya aykırı davrandığını belirten AYM, açık biçimde Atalay dosyasını yerel mahkemenin karara bağlamasının zorunlu olduğunu vurguladı.

Anayasa koyucunun iradesine aykırı yorum ve uygulama yapıldığını belirten AYM, Anayasa Mahkemesi kararlarının bağlayıcılığının yargısal makamlar tarafından tartışılamayacağının altını çizdi. 

İKİNCİ KEZ 'HAK İHLALİ' KARARI!

Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu 21 Aralık'ta, Gezi davasından 18 yıl hapis cezası alan Türkiye İşçi Partisi (TİP) Hatay Milletvekili Can Atalay hakkında ikinci kez hak ihlali kararı verdi.

Yüksek Mahkeme’nin hakkında verdiği ihlal kararına uyulmaması nedeniyle yaptığı ikinci başvuruyu inceleyen AYM, Anayasa'nın 67. maddesinde güvence altına alınan “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı” ile 19. maddesinde güvence altına alınan “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı”nın ihlal edildiğine oy çokluğuyla karar verdi.

Bu karara İrfan Fidan, Muhterem İnce ve Muammer Topal karşı oy kullandı. AYM, Anayasa'nın 148. maddesinde güvence altına alınan "bireysel başvuru hakkı”nın ihlal edildiğine ise oy birliğiyle karar verdi. 

Hak ihlallerinin ortadan kaldırılması, yeniden yargılanmasına başlanması, infazın durdurulması, tahliyesinin sağlanması ve yeniden yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi için kararın İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi'ne gönderilmesine oybirliğiyle karar veren Yüksek Mahkeme, Can Atalay'a da 100 bin lira tazminat ödenmesine de hükmetti.

AYM, Can Atalay’ın başvurusuyla ilgili hükmünde şunları kaydetti:

"VII. HÜKÜM

A. Seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkının, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının ve bireysel başvuru hakkının ihlal edildiğine ilişkin iddianın KABUL EDİLEBİLİR OLDUĞUNA OYBİRLİĞİYLE,

B. 1. Anayasanın 148. maddesinde güvence altına alınan bireysel başvuru hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE OYBİRLİĞİYLE,

2. Anayasanın 67. maddesinde güvence altına alman seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı ve Anayasanın 19. maddesinde güvence altına alınan kişi hürriyeti ve güvenliği hakkının İHLAL EDİLDİĞİNE Muammer TOPAL, İrfan FİDAN ve Muhterem İNCE’nin karşı oyları ve OYÇOKLUĞUYLA,

C. Kanıtın bir örneğinin Anayasa Mahkemesinin icra edilmemiş olan Şerafettin Can Atalay (2) kararı ile eldeki başvuruya ilişkin Şerafettin Can Atalay (3) kararında tespit edilen hak ihlallerinin ortadan kaldırılmasına yönelik olarak İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesine başvurucunun yeniden yargılanmasına başlanması, mahkûmiyet hükmünün infazının durdurulması, ceza infaz kurumundan tahliyesinin sağlanması ve yeniden yapılacak yargılamada durma kararı verilmesi şeklindeki işlemlerin yerine getirilmesi için anılan mahkemeye (E.2021,1178) GÖNDERİLMESİNE OYBİRLİĞİYLE,

D. Başvurucuya talebiyle bağlı kalınarak net 100.000 TL manevi tazminat ÖDENMESİNE OYBİRLİĞİYLE,

E. 2.220,60 harç ve 18.800 TL vekalet ücretinden oluşan toplam 21.020,60 TL yargılama giderinin başvurucuya ÖDENMESİNE OYBİRLİĞİYLE,

F. Ödemenin kararın tebliğini takiben başvurucunun Hazine ve Maliye Bakanlığına başvuru tarihinden itibaren dört ay içinde yapılmasına, ödemede gecikme olması hâlinde bu sürenin sona erdiği tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için yasal FAİZ UYGULANMASINA,

G. Kararın bir örneğinin bilgi için ve ilgileri nedeniyle Türkiye Büyük Millet Meclisine, Adalet Bakanlığına ve Hâkimler ve Savcılar Kuruluna GONDERİLMESİNE 21/12.2023 tarihinde karar verildi."

Karara göre infazı durdurarak tahliye kararı vermesi beklenen 13. Ağır Ceza Mahkemesi ise, AYM gerekçeli kararı yayımlandığında karar vereceğini duyurmuştu.