20. yüzyılın başlarında iletişim teknolojileri hızla gelişirken, radyo dalgaları üzerinden görüntü aktarımı fikri bilim dünyasını büyüledi.
İskoç mucit John Logie Baird, bu fikri gerçeğe dönüştüren ilk kişi oldu. 1924 yılında Londra’daki küçük laboratuvarında çalışmalarına başlayan Baird, 26 Ocak 1926’da ilk defa canlı bir insan yüzünü televizyon ekranında göstermeyi başardı.
Bu tarihi gösterim, Londra’daki Royal Institution binasında gerçekleştirildi. Davetli izleyiciler, siyah beyaz, düşük çözünürlüklü ama hareket eden bir insan yüzünü televizyon ekranında gördüklerinde tarihe tanıklık ediyorlardı.
EKRANDAKİ İLK İNSAN: WİLLİAM TAYNTON
Televizyona çıkan ilk insan olarak tarihe geçen kişi, Baird’in laboratuvar asistanı William Taynton oldu. Baird, görüntü denemeleri sırasında ışık ayarlarını test edebilmek için Taynton’dan yardım istemişti.
O dönemde kullanılan erken televizyon sistemleri güçlü lambalarla aydınlatıldığı için Taynton, deney boyunca sıcaklıktan bunalmış, ancak tarihe geçecek kadar sabırlı davranmıştı.
Baird’in “televisor” adını verdiği bu erken model cihaz, mekanik bir sistemle çalışıyordu. Dönmekte olan bir disk üzerindeki delikler sayesinde görüntü taranıyor, sinyaller kablo aracılığıyla ekrana aktarılıyordu.
GÖRÜNTÜ DEVRİMİNİN BAŞLANGICI
Baird’in 1926’daki bu gösterimi, yalnızca bir teknik başarı değil; aynı zamanda modern televizyon yayıncılığının ilk adımı olarak kabul edilir.
Baird daha sonra renkli televizyon, üç boyutlu yayın ve video kaydı gibi sistemlerin de öncülüğünü yaptı.
1930’lu yıllarda BBC, Baird’in geliştirdiği teknolojiyi temel alarak ilk düzenli televizyon yayınlarını başlattı. Böylece televizyon, sadece bilimsel bir buluştan çıkıp milyonlarca insanın yaşamının parçası hâline geldi.
BİR EKRANDA BAŞLAYAN ÇAĞ: BAİRD’İN MİRASI
John Logie Baird’in çalışmaları, bugün kullandığımız televizyon teknolojisinin temelini oluşturdu.
O günden bugüne televizyonlar; siyah beyaz, mekanik sistemlerden ultra HD, dijital ekranlara kadar büyük bir evrim geçirdi.
Ancak o ilk görüntü William Taynton’un siyah beyaz silueti insanlık tarihinin iletişimdeki en büyük dönüm noktalarından biri olarak hatırlanıyor.
TELEVİZYONA ÇIKAN İLK TÜRK: RÜÇHAN ÇAMAY
Türkiye açısından televizyon tarihindeki ilk yüzlerden biri ise Rüçhan Çamay oldu.
1953 yılında, henüz Türkiye’de düzenli televizyon yayını başlamamışken, Amerika Birleşik Devletleri’nde CBS televizyon kanalında yayımlanan bir programa konuk olarak katıldı. Böylece Çamay, televizyonda şarkı söyleyen ilk Türk sanatçı unvanını aldı.
Türkiye’de ilk televizyon denemeleri 1952 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi’nde yapıldı. Ancak düzenli yayınlara 1968’de TRT’nin kurulmasıyla geçildi.
