2010 yılında keşfedilen Denisovanlar, insanlığın az bilinen bir koluydu. Ancak yeni bir araştırma, bu soyu tükenmiş topluluğun DNA’sının Amerika kıtasındaki yerli halkların hayatta kalmasında önemli rol oynadığını ortaya koyuyor. Araştırmaya göre, Denisovanların bağışıklıkla ilişkili MUC19 geni, Amerika’ya göç eden insanların biyolojik uyumunda etkili oldu ve bu sayede kıtanın farklı ekosistemlerinde yaşam kurabilmelerine katkı sundu.
DENİSOVANLARDAN KALAN İZ: MUC19 GENİ
Araştırmayı, Colorado Boulder Üniversitesi’nden Prof. Fernando Villanea’nın ekibi yürüttü. Genom analizleri, Denisovanların geliştirdiği MUC19 gen varyantının Avrupalılarda yüzde 1’in altında, Afrikalılarda ise neredeyse hiç görülmediğini ortaya koydu. Buna karşın, Meksika’da yerli kökenli nüfusun üçte birinde bu gene rastlandı. Peru, Porto Riko ve Kolombiya’da da belirgin oranlarda bulundu.
Villanea bu durumu, “Bu DNA Oreo bisküvisi gibi; ortasında Denisovan, iki yanında Neandertal katmanı var” sözleriyle tanımladı. Çünkü söz konusu gen varyantının, Neandertaller aracılığıyla modern insanlara geçtiği düşünülüyor. Denisovanlar Neandertallerle, onlar da modern insanlarla çiftleşmiş; böylece bu gen, karmaşık bir yolculuk sonrası Amerika’ya taşınmış oldu.
AMERİKA’YA GÖÇ VE GENETİK AVANTAJ
Bering Boğazı’nı geçerek Amerika kıtasına ulaşan ilk topluluklar, Denisovan ve Neandertal genleri taşıyordu. MUC19 geni onlara henüz bilinmeyen bir avantaj sağladı. Bilim insanları, bu genin özellikle Amerika kıtasındaki farklı patojenlere karşı bağışıklık sistemini güçlendirmiş olabileceğini düşünüyor.
MUC19, memelilerde mukus üreten 22 genden biri. Bu proteinler yalnızca mikroplara karşı koruma sağlamakla kalmıyor, aynı zamanda bağışıklık sisteminin farklı işlevlerinde de rol oynuyor. Henüz kesin olarak anlaşılmamış olsa da, Denisovan versiyonunun Yeni Dünya’daki hastalıklarla mücadelede kritik bir fark yaratmış olması muhtemel.
AVRUPA TEMASI VE SALGINLAR
Araştırma, MUC19 geninin yalnızca Amerika’ya ilk gelenlerde değil, Avrupalılar kıtaya ayak basmadan önce de yaygın olduğunu gösteriyor. Pre-kolombiyen döneme ait 23 kişilik DNA örneklerinde de aynı oranda bulundu. Bu, genin sadece Avrupa hastalıklarına karşı değil, çok daha önceki dönemlerde de seçilim avantajı sağladığını kanıtlıyor.
Avrupalılarla temas sonrasında çiçek hastalığı gibi salgınlar yerli nüfusun büyük bölümünü yok etmişti. Buna rağmen MUC19’un sağladığı bağışıklık avantajı, hayatta kalanlarda bu genin daha da yaygınlaşmasına yardımcı olmuş olabilir.
