Yazı dünyasının ustaları, çoğunlukla öğretmenlerden ve gazetecilerden oluşuyor. Metin Cengiz de Fransızca öğretmenliğinden emekli bir şiir ustası. Şiire, çeviriye, yayıncılığa, dergiciliğe ömrünü adamış, bunu bir yaşam savaşımına dönüştürmüş, çalışkan bir yazın emekçisi.

Metin Cengiz’in son aylarda birçok uluslararası ödül aldığını öğrenince, buna duyarsız kalmamak gerektiğini düşündüm. Çünkü 1980’den bu yana 41 yıldır şiir yazan, yayımlayan Metin Cengiz’in 83 kitabı var. Bunların 16’sı şiir. Biri Celal Soycan’la ortak 20 inceleme / araştırma / deneme, 1 röportaj, 18 çeviri yapıtı ve 16 yabancı ülkede çıkan 17 kitabıyla üretken bir yazar.

Ödüllerine gelince... 6’sı yabancı ülkeden, 4’ü Türkiye’den toplam 10 önemli ödülün sahibi.

Metin Cengiz, en çok şair ve çevirmen yönüyle biliniyor. Bu alanda ödüller alıyor.

Şarkılar Kitabı’yla 1996 Behçet Necatigil Şiir Ödülü’nü, Sonsuzluk Çiseler Büyük Sularda ve Dünyaya Katkımız Bir Ebru Vurgusu adlı kitaplarıyla da 2010 Melih Cevdet Anday Şiir Ödülü’nü aldı.

Öte yandan şiirleri üstüne Yusuf Alper, Psikodinamik Açıdan Metin Cengiz ve Şiiri (2010), Engin Fırat, Metin Cengiz Şiirini Derin Okumak (2021) adlı kitapları yazdı.

BİR YILDA ÜÇ ULUSLARARASI ÖDÜL

Şairi çok bir ülkede üç uluslararası ödül çok önemli. Araştırılırsa belki bu durumda birçok şair de var. Her ne kadar şiir kitapları az basılıyor, az satılıyor olsa da uluslararası ödüller çok önemli. Metin Cengiz de bu yıl, üç uluslararası ödüle layık görüldü. Bunlar:

1- Ukrayna Kiev’de Avrupa Bilim, Sanat ve Edebiyat Vakfı tarafından verilen 21. Yüzyılda Doğa Sevgisi Ödülü.

2- Kosova’da Uluslararası Maria Teresa Şiir Ödülü.

3- Kuzey Makedonya Tetovo’da 2021 Ditet e Naimit Uluslararası Menada Edebiyat Ödülü.  

Eylül-ekim aylarında tam dört festivale katılıyor. Bunlardan biri Ukrayna Kiev’de.

Bu ödül törenlerinde şiirler de okuyor Cengiz. 

İşte birinde okuduğu şiir “Aşka Tanım”:

Nice gemiler gördüm bu topraklarda

batıp çıkan.

Nice yolcular gördüm denizini

kaybetmiş.

Nice balıkçılar gördüm balıklarla

yarışan.

Nice kederi ve acıyı oğul gibi

büyüttüğünü gördüm.

Kanıyla emzirdiğim açlığı ve susuzluğu,

Yorgun ve mutlu, çocuk gibi

Bahtsızların.

*

Büyüler gördüm hevesten arzudan eder.

Büyüler hayatı frensiz arabaya çeviren

Öyküler dinledim rüzgâra dayamış

canını.

Unutamam bir daha, salgın hastalığa

benzer.

Belalı da dile kolay gelen savaşlar gibi.

Ama aşk gibisini görmedim bu 

topraklarda.

Düşürür de insanı yalınayak yollara.

Elden ayaktan eder.

ŞİİR OKUMANIN YARARI

Metin Cengiz’i ve elbette başka şairlerimizi de okumalıyız. Yalnızca şiir değil, ilgi, gereksinim ve uzmanlık alanımıza göre de değerli kitapları okumalıyız. Okumanın, öğrenmenin önemini Prof. Dr. Firdevs Güneş, bir yazısında şöyle anlatıyor: “Öğrenen beyin mutlu beyindir. Okuma ve öğrenme beyni doğrudan çalıştıran etkinlikler arasında yer almaktadır. Her organ gibi beynimizi de geliştirmek için çalıştırmak gerekmektedir. Beyin okuma ve öğrenme sırasında aralıksız çalışır, kendini yapılandırır, geliştirir ve nöronlar arasında bağlantılar kurar. Bu süreçte bilgileri işler, anlamlandırır ve öğrenir. Öğrenen beyin mutlu beyindir.”

Mutlu olmaya her insanın hakkı var. Keşke herkes hiç değilse okuyarak mutlu olmayı seçse diye insan düşünmeden edemiyor. Bu alanda yazanlar elbette daha şanslı. Çünkü kitap yazmak için daha çok okumak gerekiyor. Kitap okumadan yazanlar ayrı!

Elbette Metin Cengiz’e verilen ödüller gibi ödüller de gelirse, mutluluk katlanır. Ekonomik, sosyal ve siyasal açıdan sorunlar yaşayan insanlarımıza okuma mutluluğunu anımsatmak istedim. Toplumu sorunlardan da okuyan insanlar kurtaracaktır elbette. Asıl mutluluk o zaman gelecektir.

Şair Metin Cengiz’i de kutluyorum.