Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Atatürk’ün Ayasofya öngörüsü üzerine - Salih ÖZBARAN
Şu tarihin de nasibi! Tarihçiliğin, tabii ki sadece tevarih okuyup dillendiren, piyasayı allak bullak eden, “şehnâme” kopyacılığına soyunan, “vakanüvis” edebiyatıyla sanki Osmanlı sultanını memnun etmek isteyen bir dönemi soluduk geldik bugünlere. En korkunç biçimiyle de Atatürk ve birlikte olduğu aydınların, gazilerin, öğretmen ve öğrencilerin, kadınların ve yurtseverlerin yeşerttikleri genç Cumhuriyetin iktidarca parantez içine alınan (Ayasofya Müzesi’nin camiye dönüştürülmesi dolayısıyla Atatürk’e “lanet” okuyan ve Cumhuriyet sürecini “fetret” devri olarak tanımlayan) bir ortamı yaşadık, yaşamaktayız.
Son günlerde de Mustafa Kemal Atatürk karşısına Sultan II. Abdülhamit’i çıkaranların cahillik göstergesi anakronizmin (olay ve olguların kronolojik saptırılmasının) sözcülüğünü yapanları gördükçe ve duydukça çok şaşırıyorum. Televizyon dizileri aracılığıla ve kurgusal olarak devam ettirilen ama bilimsellikle bağdaşmayan yazar/çizerliğin getirdiği ve tarihi, iktidarlarını sürdürmek isteyenlerin kullandıkları bir döneme tanıklık ediyorum 82 yaşımda, tarihçiliğimin 60 yıllık deneyimiyle. Sanki mesleğim “hayretengiz” ve “dehşetengiz” yorumlarla açık arttırmada; yağmalanmakta.
Değerli meslektaşlarımın -özellikle Bizans tarihi ve Ayasofya uzmanlarının- yaptıkları katkıları gözümün önüne getirdiğimde “Çok yazık” diyorum kendi adıma ve Türk tarihçiliğinin seçkin kişileri adına; Atatürk önderliğinde yakalanmak istenen uygarlığı sindiremeyenler düşünerek. Tarih, neredeyse her gün medyada karşılaştığım “musahipler”in hazır cevaplıklarıyla dolup taşıyor, ciddiye aldıklarım ise arada kaynıyor. “Olayları ve yapıları, teki ve yığınları, zihniyetleri ve maddi güçleri” birlikte düşünemeyen bir alışkanlık içine sürüklendiğimizi fark ediyorum.
ATATÜRK, EVRENSEL BİR DEĞER
Ayasofya’nın, Atatürk’ün arzu ve imzasının da bulunduğu hükümet kararıyla, 1934 yılında, müzeye çevrilmesine ilişkin savrulan saçmalıkların ne denli ezberden ve politik kurgulamalardan kaynaklandığına tanık oluyorum. Tüm bu tepkiler, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş felsefesine, “devrim” sürecine ters bakmakla, çağdaşlaşma yolunda atılan adımların karşısına dikilmekle açıklanabilir ancak. Burada, Atatürk’ün tüm dünya literatüründe -emperyalist ülkeler dahil- hayranlık içeren yorumlamalarda ne denli saygıyla anıldığını söylemem gereksiz. Yalnızca Mustafa Balbay’ın Cumhuriyet’te 14 Temmuz 2020 tarihli yazısını anımsatayım ve oradan Birleşmiş Milletler’in 27 Kasım 1978 tarihinde 1981’i “Atatürk Yılı” ilan ettiklerinde yapılan değerlendirmeden birkaç cümle nakledeyim:
“Atatürk... Bir inkılapçı, sömürgecilik ve yayılmacılığa karşı savaşan ilk önderlerden biri, insan haklarına saygılı, insanları ortak anlayışa ve devletleri dünya barışına teşvik eden, bütün yaşamı boyunca insanlar arasında renk, din, ırk ayırımı gözetmeyen, eşi olmayan devlet adamı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu.”
SALİH ÖZBARAN
EMEKLİ TARİH PROFESÖRÜ
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Milli Eğitim Bakanı Tekin'den 'mülakat' açıklaması
- Besin alerjisi nasıl tedavi ediliyor?
- 10-16 Mayıs Engelliler Haftası
- Cumhuriyet Vakfı Başkanı Alev Coşkun konuşma
- Özgür Özel'den 'atama' çıkışı
- Özgür Özel kutlama programında
- CHP'li vekilden Soma için flaş çağrı...
- Mine Esen'den anlamlı konuşma...
- Serra Menekay yazdı, Aysim Dolgun Ildız besteledi
- İşte Cumhuriyet'in tarihi
En Çok Okunan Haberler
- 'Sakın 'Bizim burada fay yok' diye düşünmeyin'
- Erdoğan, Kalın ve Tunç'u Saray'a çağırdı
- ORC anketinde AKP'ye büyük şok!
- Bakan Ali Yerlikaya'dan flaş açıklama
- Slovakya Başbakanı'na silahlı saldırı
- 14 Mayıs'ta AKP diyenlerde kararsızlık 'havası'
- ATV muhabirinin sorusuna sert yanıt
- 'Enflasyon zirveyi görecek'
- 'Sizin de affınızı istemeniz yerinde olacak'
- Erdoğan'dan krizle ilgili ilk sözler