Covid-19 pandemisi, ülkelerin sağlık krizlerini önleme ve bunlara yanıt verme kapasitelerindeki eşitsizlikleri ve sağlık sistemlerindeki yetersizlikleri görmemizi sağladı. Bilim insanları gelecekte de yaşadığımız pandeminin benzerlerini yaşayacağımızı, bundan dolayı sağlık hizmetlerinin yeterli seviyeye getirilmesinin yaşamsal öneme sahip olduğunu ve bu konuda eylemsizliğin maliyetinin gelecekte çok daha ağır olacağını vurgulamaktalar.

Ülkelerin sağlık politikalarında değişikliğe gitmeleri zorunludur. Hükümetler, sağlık hizmetlerinde daha kamucu bir yaklaşım içinde “sağlık için ayrılan bütçenin harcama değil yatırım olduğu” anlayışını benimseyerek kamu ve özel sektör arasındaki ilişkiyi halk sağlığı için ortak hedeflere dönüştürmelidir.

Bu görüşler, Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) pandemiyle ilgili yayımladığı raporlarında yer almaktadır. Ayrıca DSÖ’nün 24 Eylül 2021 tarihinde yayımladığı “Herkes için Sağlık” manifestosu ve 26 Ekim 2021 tarihinde yayımladığı “Herkes için Sağlığın Finansmanı” başlıklı raporundaki iki temel saptaması şuydu:

1- Sağlık harcamalarının bütçe giderleri olarak görülmesi yanlıştır, sağlık harcamaları insana yapılan ekonomik bir yatırımdır.

2- Sağlıkta özel sektörün yatırım miktarı arttıkça sağlık hizmetlerinin kalitesinin artacağı fikri yanlıştır.

KAMUCU SİSTEM

CHP, AKP’nin uyguladığı Dünya Bankası destekli piyasacı “Sağlıkta Dönüşüm” programına son vererek DSÖ’nün desteklediği kamucu “Herkes İçin Sağlık” programını temel alan bir sağlık politikası izleyecektir.

“Sağlıkta Dönüşüm” programı, AKP’nin Dünya Bankası’nın desteğiyle 2003 yılında yürürlüğe koyduğu, sağlık hizmetlerini kamusal hizmet alanı dışına çıkararak ticari bir alan haline getiren, halkın alacağı sağlık hizmetleri üzerinden özel şirketlere para kazanma olanağı sağlayan, özel sağlık kuruluşlarını ön plana çıkaran piyasacı bir sağlık sistemidir.

“Herkes İçin Sağlık” programı, DSÖ’nün desteklediği, kamunun öncülüğünde toplum sağlığı için kamu ve özel sağlık hizmetlerini ortak hedefe doğru yönlendirmeyi amaçlayan kamucu bir sağlık sistemidir. Bu programda sağlık harcamaları bütçe giderleri olarak değil tıpkı eğitim gibi insana yapılan ekonomik bir yatırım olarak değerlendirilmektedir.

TOPLUMSAL BAKIŞ AÇISI  

“Herkes İçin Sağlık” programında, sağlık hizmetlerinin ücretsiz sağlanması, hekim ve sağlık personeli dağılımındaki bölgeler arası eşitsizliklerin giderilmesi, şirket-şehir hastanelerinin kamulaştırılması, askeri hastanelerin ve Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü’nün aynı adla tekrar açılması, sağlıkta şiddeti önlemek için öncelikle hekimliğin saygınlığını tekrar kazandıracak düzenlemelerin yapılması, koruyucu ve önleyici sağlık hizmetlerinin geliştirilmesine öncelik verilmesi gibi sağlık hizmetlerine kamucu nitelik kazandıracak birçok düzenleme öngörülmektedir.

Pandeminin başından itibaren sağlık hizmeti sunumuna ilişkin deneyimlerimiz bizlere, sağlık hizmetlerinin olağandışı durumlara hazırlıklı olması, sağlık insan gücünün iyi yetiştirilmesi ve sağlık politikalarının toplumsal bakış açısıyla ele alınması gerektiğini göstermiştir.

OP. DR. FİKRET ŞAHİN

CHP BALIKESİR MİLLETVEKİLİ

TBMM SAĞLIK, AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL İŞLER KOMİSYONU ÜYESİ