OKULUN ENTELEKTÜEL BİR MİSYONU OLMALIDIR

Klasik eğitim felsefesinin alt dallarından olan realist eğitim felsefesinin en önemli temsilcisi Aristoteles’in madde ile formdan oluşan düalist varlık tasavvuru, kendisini eğitimde de liberal ve mesleki eğitim şeklinde gösterir. Aristoteles insanı insan yapanın akıl olduğunu savunduğundan; aklı da düalist anlayışına uygun olarak, teorik ve pratik olarak ayırır. Bu yönüyle de özgür bireyler yetiştirmek için liberal bir eğitim tasarlamıştır. Bu liberal eğitim, hem öğrencileri bilgisizlikten kurtaran hem de özgürleştiren bir eğitimdir. Aristoteles’in eğitiminin bu yanını eğitimde nasıl kullanabileceğimizi realizmin ve Aristoteles’in eğitim felsefesinin ışığında ele almaya çalışacağız.

EĞİTİM RASYONEL VE DEĞERLİ TERCİHLERDE BULUNMAYI ÖĞRETMELİDİR

Realist eğitim felsefesinin temelinde, rasyonel ve değerli tercihlerde bulunmayı öğretmek vardır. Bu anlamda, eğitimin nihai hedefini, insanın kendi potansiyellerine uygun olarak; yani bilgi ve değeri ölçüsünde kendini gerçekleştirme olarak kabul ederler. Bunun için de eğitimin ve okulun işlevi;  öğrencilere, sahip oldukları potansiyelleri en üst düzeyde ortaya çıkarmaları için yardımcı olmaktır. Bunun için de akıl geliştirilebildiği kadar geliştirilmelidir. Realist eğitim felsefesi özcülük diye de adlandırılır. Özcülük, idealist eğitim felsefesinde olduğu gibi; kültürün temel unsurlarının eğitim yoluyla korunup aktarılmasını savunur. Bunun dışında; otoriter bir eğitim, öğretmen merkezlilik, disiplin, eleştirel düşünme, duyusal bilgiden soyut bilgiye geçiş ön plana çıkan kavramlardır.

OKULUN ENTELEKTÜEL BİR MİSYONU OLMALIDIR

Realist eğitim felsefesi, okulun, insan aklının geliştirileceği şekilde dizayn edilmesi gerektiğini, buralarda öğrencilere evrensel kültürün entelektüel bir hedef olarak, nitelikli öğretmenler tarafından öğretilmesi gerektiğinin savunur. Öğretim programı anlayışında, formel yapılara ilişkin bilgileri ön plana çıkarıp; felsefe, mantık ve bilim bilgisine önem verir. Neden-sonuç ilişkisi şeklinde öğrenmeleri ve bu müfredatı en net Aristoteles’te görmek mümkündür. Realist eğitim felsefesi, öğretmen merkezli bir eğitimdir, aynı idealist eğitim felsefesinde; yani Platon’da olduğu gibi. Aristoteles, aynı hocası Platon gibi eğitim felsefesini siyaset felsefesi ve etiğe dayandırır. Ona göre eğitimin özgür yurttaşlar yetiştirmesi, en az erdemli yurttaş ve yöneticiler yetiştirmek kadar önemli olmalıdır.

EREKÇİ BİR FİLOZOF OLAN ARİSTOTELES’E GÖRE KENDİNİ GERÇEKLEŞTİRMEK NİHAİ AMAÇ OLMALIDIR EĞİTİMDE

Erekçi bir filozof olan Aristoteles, eğitim felsefesinde, eğitimin nihai amacının öğrencilerin kendilerini gerçekleştirmeleri olduğunu ifade eder. Kendini gerçekleştirmenin erdemle olacağını; erdemin de eğitimle mümkün olduğunu savunur. Erdemi mümkün kılan doğa ve alışkanlık akıl eğitim yoluyla ahenkli bir hale gelebilir. Özgürlük, Aristoteles’in eğitim felsefesinde önemli bir yere sahiptir. Mutluluğun özgürlükle olabileceğini, bu özgürlüğün eğitim sistemi içindekini felsefe ve düşünme yoluyla olabileceğini söyler. İşte tüm bunları da yapmak devletin görevidir diyerek devlete eğitim görevini yükler.

BEDEN EĞİTİMİ RUHUN EĞİTİMİNDEN ÖNCELİKLİDİR

Aristoteles, eğitimden insanı geliştirip özgürleştirecek bir eğitim felsefesini anlar ve okulu Lyceum’da matematik, metafizik, mantık, etik, estetik, siyaset, şiir, müzik, biyoloji, fizik ve retorik derslerine yer vermiştir. Aristotales, özgür ve erdemli yurttaşların yetişmesini hedeflediği eğitimini evrelere de ayırmıştır. Beden eğitiminin ruh eğitiminden önce gelmesi gerektiğini, eğitimin beden eğitimiyle başlayıp müzik eğitimiyle devam edip bilim ve felsefe eğitimiyle doruk noktaya ulaşmasını, öğrenmede, alışkanlık ve akıl yoluyla öğrenme metotlarının etkili olduğunu; taklit, deneyim ve belleğin öğrenmede önemli olduğunu savunur.

Realist eğitim felsefesinin en önemli temsilcisi olan Aristoteles’te, özgür bireyler yetiştirmeye dayalı bir liberal eğitim görülür. Öğrenciler ancak bu liberal eğitim aracılığıyla bilgisizlikten kurtulur ve özgürleşir. Ve eğitim sistemlerinin amacı; özgür bireyler yetiştirmek olmalıdır, ona göre. Bu özgürlük öğrencileri mutlu da edecek ve felsefe-düşünme yoluyla sağlanabilecektir. Realist eğitim felsefesini, özelde de Aristoteles’i, daha iyi anlayarak, öğrencilerimizi daha özgür yetiştirebiliriz ve böylelikle öğrencilerimizin rasyonel ve değerli tercihlerde bulunmalarını sağlayabiliriz. Türkiye Hepimizin, Eğitim Hepimizin…