İlhan Berk'le Memet Fuat

30 Mayıs 2012 Çarşamba
\n

\n

\n

\n

İlhan Berkin Memet Fuata yazdığı mektuplar yayımlandı: Elin Üstünde Gezsin (Yapı Kredi Yayınları). 1954’ten 1998e kadar sürmüş mektuplar. Bu tarihten sonra telefon ağırlık kazanmıştı aralarında.\n

\n

Mektuplar İlhan Berkin kaleminden çıksa da, daha çok Memet Fuatı tanımak için okunabilecek bir kitap Elin Üstünde Gezsin.\n

\n

Bu yazışmaların 80lerden 2000lere yakın tanığıyım. Yayıncı (editör) ile yazar (şair) arasındaki ilişkinin benzersiz örneklerinden biridir karşımızdaki.\n

\n

Memet Fuat, İlhan Berk için söylenmiş en güzel sözlerden birinin sahibidir. Çağdaş Türk Şiiri Antolojisinin önsözünde, elini sürdüğü her şeyi şiire dönüştürmeyi başardı diyerek bir şairin onurlanabileceği en yüksek yere koymuştur onu.\n

\n

Bu söz şair üstünde o denli etkili oldu ki, sonraki yıllarda Galata, Pera, Şifalı Otlar Kitabı, Uzun Bir Adam gibi düzyazı kitaplarını da, Memet Fuat şiir diyor diyerek şiir kitapları arasında saydı. Bu kitapları okuyanların da bu saptamaya karşı çıkacaklarını sanmam. Benzersiz bir dil ve yaşam tadı yayılır bu kitapların sayfalarından.\n

\n

İlhan Berk de karşısındaki insanın bulunmazlığını her fırsatta belirtmiş, ona yayımlaması için gönderdiği şiirleri, kitapları, “elin üstünde gezsin diyerek emanet etmiştir.\n

\n

Nasıl etmesin ki!.. Büyük bir beğenisi vardı Memet Fuatın. Şiiri kokusundan anlardı. Kavunu koklar gibi, koklardı şiiri. Ataçı bir yana bırakırsak yazınımızın ikinci büyük eleştirmeniydi.”\n

\n

***\n

\n

Aslında bu ikili, aralarındaki yakınlığa karşın çok farklı iki insandı. İlhan Berkin mektuplarına yansıyan, dostluğun genellikle olumlu yanları. Öteki yüz ise Memet Fuatın yazılarında görülebilir: Çağdaş şiirimizin ele avuca sığmaz şairi İlhan Berk ise yenilik adına bilinçsiz savruluşların en belirgin, ama her döneminde başarılı olabilmiş ilginç bir örneğidir.\n

\n

Nâzım Hikmetin yetiştirdiği oğul özelliğiyle dürüst bir toplumcu olan Memet Fuat, İlhan Berkin ilginç sanatçılığına duyduğu yakınlığa karşın, onun türlü eğilimler içinde savruluşlarına dayanamaz:kime ne kadar borçlandığını bilemeyeceğim, bilmek gereğini de duymadığım bu şair etkilenme, esinlenme, alıntılama ile yürütme arasındaki sınırda gezerken, Türkçeye birbirinden güzel şiirler armağan etmiştir.\n

\n

Memet Fuatın bütün ilgisi bu birbirinden güzel şiirleredir; tıpkı, ondan başka pek kimsenin umursamadığı şair Ercüment Uçarıya Adam Sanat dergisinin hemen her sayısında ilk sırayı vermesi gibi.\n

\n

***\n

\n

Elli yılı aşkın bu dostluğun son yılları ayrı bir verimlilikle geçti. Mektupların kesildiği 1998 yılından sonra telefon ilişkisi yoğunlaşmıştı. Memet Fuat, akciğer yetmezliği nedeniyle oksijen tüpüne bağlı olarak evinden çıkamadan yaşıyordu. Yarım bıraktığı kitaplarını tamamlıyor, yıllar boyu birikmiş yazılarını toplayıp yayıma hazırlıyordu. \n

\n

İlhan Berkin uzun telefon görüşmelerinde açtığı tartışma konuları, sonunda Memet Fuata, Yaşlı Bir Şaire Mektuplar (Adam Yayınları) kitabını yazdırdı. Bu kitaptaki şiir tartışmaları İlhan Berkle o günlerde sürdürdüğü telefon konuşmalarına verdiği yanıtlardır. Konuşmayı, uçup gittiği için sevmezdi çünkü Memet Fuat, yazılı olana değer verirdi.\n

\n

İkiliyi son kez Memet Fuatın Altunizadedeki, şimdi yıkılıp yerine işhanı yapılan bahçeli evinde buluşturmuştum. İlhan Berk, yerinde duramayan yaşam sevinciyle, Nedir bu halin?demişti,bak ben senden yaşlıyım ama ayaktayım.

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Yüz Yıl Önce Balkanlar 26 Aralık 2012

Günün Köşe Yazıları