I. Mary'nin mektuplarında yazılanları nasıl gizlediği ortaya çıktı

Görsel: Fransız ressam Pierre-Henri Révoil, Mary Stuart diye de tanınan İskoçya Kraliçesi'ni böyle resmetmişti (Wikimedia Commons)

Kraliçe bu mektubu 8 Şubat 1587'de Fransa Kralı III. Henry'ye hapishane hücresinden Fransızca yazmıştı.

Mektupta cezası hakkında "bilgilendirildiğini" ifade eden I. Mary, "Sabah 8'de bir suçlu gibi idam edileceğim" demişti:

"Ölümümden sonra bedenimin kraliçe, eski müttefik ve kız kardeşiniz olma onuruna eriştiğim krallığınıza nakledilmesini diliyorum. Ancak vasiyetimi özgürce yazabilmek için izin alamadım."

Fransa, İskoçya ve İngiltere arasındaki faaliyetleriyle tanınan kraliçe, Britanya tarihinin en önemli figürlerinden biri. Önce evlenip Fransa'ya giden ve kocasının ölümünün ardından yurdu İskoçya'ya dönen Mary, o sırada İskoçya ve İngiltere'yi yöneten kuzeni I. Elizabeth'e yönelik başarısız bir suikast girişiminin ardından, tahtı ele geçirmeye çalıştığı gerekçesiyle idam edilmişti. 

İki kuzen arasındaki çekişme ve entrikalar, 2019 yapımı İskoçya Kraliçesi Mary (Mary Queen of Scots) filmine ve daha birçok yapıma konu olmuştu.

Şimdi uluslararası bir araştırma ekibi, I. Mary'nin mektubu mühürlemek için başvurduğu "mektup kilitleme" yöntemini açığa çıkardı. Bu işlem, en ufak bir kurcalamanın mektubun alıcısı tarafından hemen fark edilmesini sağlıyordu.

Electronic British Library Journal adlı hakemli bilimsel dergide yayımlanan makalede Mary'nin son mektubunun nasıl kilitlendiğini gösteren kıvrımlar ve yırtıklar tanımlandı.

Araştırmacılar, "Mary hapishane hücresinde bunu kendi eliyle yazmıştı. Bu yüzden mektubu kendisinin kilitlediğine inanmak için makul nedenlerimiz var" ifadelerini kullandı.

Kraliçenin kullandığı yöntem son derece karmaşıktı. Araştırmacıların "sarmal mühür" adını verdiği katlama yöntemi, en az 30 adımda yapılabiliyordu.

Makalede konuyla ilgili şu ifadeler yer aldı:

"Zaman, sabır ve büyük beceri gerektiren epey karmaşık bir teknik. Tek bir yanlış hareketle mekanizmanız bozulabilir ve mektuba yeniden başlamanız gerekebilir."

AYNI YÖNTEMİ I. ELİZABETH VE CASUSU DA KULLANIYORDU

Araştırmanın yazarlarından Jana Dambrogio, "Mary'nin son mektubu İskoçya'da çok büyük bir ulusal değere sahip" diye konuştu:

Onunla şahsen ilgilenmek ve benzersiz sarmal kilidini bulmak bir araştırmacı için heyecan vericiydi.

Diğer yandan araştırma, bu tekniğin, kraliyetin diğer üyeleri tarafından da kullanıldığını ortaya koydu.

Fransa Kraliçesi Catherine de' Medici'nin 1570'te yazdığı, I. Elizabeth'in de 1573'te kaleme aldığı mektupların aynı yöntemle mühürlendiği tespit edildi.

Teknik aynı zamanda Elizabeth'in casusu Sir Francis Walsingham tarafından da kullanılmıştı.

X-IŞINIYLA MÜHÜRLÜ MEKTUPLARI OKUMAK

Keşfin ardındaki ekip, mektuplarla ilgili çalışmalarını aslında birkaç ay önce önemli bir gelişmeyle duyurmuştu.

Martta yürüttükleri bir araştırmada X-ışının kullanıldığı bir tarayıcı sayesinde yaklaşık 300 yıldır açılmayan bir mektubun içeriği ortaya çıkmıştı.

Söz konusu mektubu mührü kırmadan okumayı başaran araştırmacılar, Rönesans Avrupası'ndaki yaşantıyı gözler önüne sermişti. 

Kaynak: Independent Türkçe