TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Yunus Yener, kömür santrallarına verilen ‘ballı’ teşvikleri eleştirdiği bir yazılı açıklama yaptı. Elektrik enerjisi sektörünün özelleştirilmesi kapsamında Yap-İşlet, Yap-İşlet-Devret, İşletme Hakkı Devri, Varlık Satışı gibi özelleştirme modellerinin uygulandığını anımsatan Yener, böylece kamu kurumlarının yeni üretim yapmasının önlendiğini söyledi. Yener, bu şirketlere vergi muafiyetleri, maliyet sübvansiyonları gibi öncelikler tanındığını da belirtti. ‘ÇEVRE TAHRİBATINA GÖZ YUMULDUĞUNUN İTİRAFI’
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’ın, Kasım 2024’de açıkladığı Yenilenebilir Enerji Eylem Planı’nda ileri sürdüğü enerji hedeflerine ulaşmak amacıyla herhangi bir yatırım yapılmadığına dikkat çeken Yener, “Bakan Bayraktar’ın açıklamalarını referans alan enerji yönetimi, bu çok iddialı hedeflere ulaşmak için yatırımcılara kâr ve satış garantili Yenilenebilir Enerji Kaynak Alanları'nın (YEKA) tahsis edileceğini bildirmektedir. Bakanlık tarafından, on yıl boyunca yılda 8.000 MW, kapasitede yeni RES ve GES kurulması için 80 milyar dolar yatırıma ihtiyaç olduğu, bu ölçekte yatırımın finansmanı için yabancı sermayenin gelmesi ve bu yatırımları cazip kılmak gerekçesi ile çok iddialı, eşi benzeri az görülür nitelikte yatırımcı lehine düzenlemeler yapılmıştır” ifadelerini kullandı.
Yener, “iktidarın özel şirketlere kaynak aktarmayı birinci görev olarak gördüğünü” söyleyerek “İktidar şimdi de ETKB üzerinden yerli kömür santrallarına alım garantisi vermekten, yeni kömür santralları kurmaktan, bu amaçla Çin şirketleri ile işbirliğinden söz etmektedir. Öte yandan, Bakan çevre yatırımı yapmamış, işçi ödemelerini aksatan veya kamuya borcu olan santralların teşviklerden faydalanamayacağını dile getirmiştir. Böylelikle bazı santralların çevre yatırımlarını yapmadıkları için mevzuata göre kapatılmaları gerekirken çevre koruma önlemlerini almadan yani canlı yaşamını umursamadan, çevreyi, doğayı kirleterek enerji üretimine devam etmelerine göz yumulduğunu ‘itiraf’ etmiştir” diye konuştu.
‘KAMU YARARI GÖZ ARDI EDİLDİ’
İktidarın 2053 net salım hedefine ulaşmaya niyeti olmadğını belirten Yener, “Çevre, Maden, Mera, Yeka ve Enerji Piyasası Kanunlarında Değişiklik yapan torba Kanun ile ülkenin en değerli doğal varlıklarından, tarımsal ürünlerinden olan zeytinlikler ve mera alanları sermayenin madencilik ve enerji faaliyetlerine açılmıştır. Bu kanun ile kamu yararı, çevre sağlığı ve bilimsel gerçekler göz ardı edilmiş, kısa vadeli sermaye çıkarları uğruna ülkemizin geleceği tehlikeye atılmıştır. Enerji ve madencilik alanındaki tüm yeni düzenlemeler, şeffaf, bilimsel ve katılımcı süreçlerle yeniden ele alınmalı, meslek örgütleri, yerel yönetimler ve demokratik kitle örgütleri etkin bir şekilde dahil edilmelidir” ifadelerini kullandı.