ABD’de geçen hafta boyunca Los Angeles yangınlarını ve neden oldukları tahribatı farklı haber kanalları üzerinden endişe ve üzüntüyle takip ettik. Los Angeles’ın batısındaki Palisades, Pasadena’nın kuzeyindeki Eaton ve kentin kuzeybatısındaki Sylmar bölgesinde çıkan üç büyük yangın, hızla bölgenin tanıklık ettiği en büyük doğal felaketlerden birine dönüştü. Art arda çıkan yeni yangınlarla büyüyen afet sonucunda, on binlerce yapı zarar gördü ve ne yazık ki can kaybı da yaşandı.
Apokaliptik bir filmi andıran görüntülerin arasında, yangının yayılma alanının tam ortasında kalan Getty Villa da bulunuyordu. Pompei yakınlarındaki Villa dei Papiri’nin bir replikası olarak inşa edilmiş olan Getty Villa, MÖ 6 bin 500 - MS 400 dönemlerinden yaklaşık 44 bin antik esere ev sahipliği yapıyor. Yoğun ağaçlık bir arazide bulunması nedeniyle yangın tehdidiyle sık sık karşı karşıya kalan yapı, 1980’lerden bu yana sürekli geliştirilen ileri düzey yangın önleme sistemleri ile korunuyor. 2019’daki “Getty Yangını” sırasında da etkinliğini kanıtlayan müze, afetlere karşı aldığı önlemlerle dünya çapında örnek gösterilen bir kültür kurumu oldu.
ARŞİVLER KURTARILDI
“J. Paul Getty Trust”ın başkanı ve CEO’su Katherine E. Fleming, yaptığı açıklamada arazide bulunan ağaçların ve bitki örtüsünün yandığını ancak Getty Villa’nın yapısal olarak sağlam ve zarar görmemiş durumda olduğunu bildirdi. Personel ve koleksiyonların güvende olduğunu belirten Fleming, “Müze galerileri ve kütüphane arşivleri, en son teknoloji havalandırma sistemleri sayesinde dumandan tamamen izole edildi. Galerilerin çift duvarlı yapısı da koleksiyonlar için önemli bir koruma sağlıyor” dedi.
Yangınların etkisiyle bölgedeki ana kültür kurumlarının önemli bir kısmı operasyonlarını durdurdu. UCLA kampüsünde yer alan çağdaş sanat müzesi Hammer Museum ve yerli toplulukların kültürel mirasını korumaya adanmış Fowler Müzesi, yakındaki yangınlar ve şiddetli hava koşulları uyarıları nedeniyle kapılarını ziyaretçilere kapatmak zorunda kaldı. Fowler’ın yeni sergisinin geçen hafta yapılması planlanan açılış etkinlikleri de ertelendi. The Broad ve LACMA'nın ardından, Çağdaş Sanat Müzesi (MOCA) da hem Grand Avenue hem de Geffen Contemporary lokasyonlarındaki faaliyetlerini durdurdu.
Pacific Palisades’taki yangının etki alanında bulunan modern mimarinin başyapıtlarından Case Study House #8 (Eames House) ve tarihi Villa Aurora da risk altında kaldı. Charles ve Ray Eames çiftinin 1949’da tasarladığı Eames House, özgün mobilyaları ve sanat koleksiyonuyla 20. yüzyıl modernist mimarisinin en önemli örneklerinden biri olarak kabul ediliyor. Los Angeles’ın Pacific Palisades bölgesinde bulunan ve 1928 yılında inşa edilen Villa Aurora ise özellikle İkinci Dünya Savaşı döneminde Nazi Almanyasından kaçan Avrupalı sanatçı ve entelektüellere ev sahipliği yapması ile tanınıyor.
BAĞIŞ KAMPANYASI BAŞLADI
Bu zorlu süreçte Los Angeles’ın önemli bağımsız sanat mekânlarından Superchief Gallery, bir yardım merkezine dönüştü. Galeri, 9 Ocak’tan itibaren hava temizleyici, N95 maske ve giysilerin yanı sıra sanat malzemelerinin de kabul edildiği kapsamlı bir bağış kampanyası başlatarak, sanat dünyasının kriz anındaki birleştirici gücünü gösterdi.
Kültür ve sanat dünyası, yakın geçmişte çıkan yangınlarda önemli kayıplar yaşadı: Paris’teki Notre-Dame Katedrali 2019’da, Glasgow Sanat Okulu ve Rio de Janeiro’daki Ulusal Müze ise 2018’de yangın sonucu büyük hasar görmüştü. Los Angeles’ta yaşanan bu travmatik süreç, kültürel mirasın korunmasında acil durum protokollerinin ve teknolojik altyapının hayati önemini bir kez daha gözler önüne serdi.
