Merhaba Cumhuriyet Pazar ailesi! Bu hafta size “suyumuz” hakkında yazıyorum. İnsanlık tarihinin en kadim kaynaklarından biri olan su bileşiği, bugün artık sadece yaşamsal bir gereksinim değil, aynı zamanda küresel politikanın, sağlığın ve sürdürülebilirliğin merkezinde yer alıyor. İçme suyu, geleceğin petrolü olarak tanımlanırken dünyada hızla artan tüketim, iklim krizi ve kirlilikle birleşerek büyük bir tehdit oluşturuyor. Türkiye de bu küresel denklemde giderek daha kritik bir noktada duruyor. Peki, suyumuz ne kadar sağlıklı?
SU TÜKETİMİ ALARM VERİYOR
Dünya genelinde kişi başına günlük içme suyu tüketimi iki ile dört litre arasında değişiyor. Ancak sanayi ve tarımda kullanılan su miktarları, bu oranın yüzlerce kat üzerine çıkıyor. Bir tişörtün üretimi için 2 bin 700 litre su gerektiğini düşünürsek içme suyu yalnızca buzdağının görünen yüzü. Türkiye, su zengini bir ülke değil. Yıllık kişi başına düşen kullanılabilir su miktarının düşüklüğü, bizi “su stresi” yaşayan ülkeler kategorisine sokuyor.
Sağlıklı İçme Suyu: Hangi Değerler Aranmalı?
pH değeri: 6.5 ile 8.5 arasında olmalı.
Toplam çözünmüş madde: 150–300 mg/L arasında olmalı. Bu aralık, hem lezzet hem de mineral dengesi açısından idealdir.
Kalsiyum ve magnezyum: Kemik ve kas sağlığı için önemlidir.
Sodyum: Düşük olmalı. Yüksek sodyum tansiyonu artırabilir.
CAM MI, KARTON MU, FİLTRE Mİ?
Cam şişe: Kimyasal geçiş riskinin en düşük olduğu, en sağlıklı tercihtir. Ancak maliyetlidir.
Karton kutu: Son yıllarda popülerleşen, çevre dostu bir alternatiftir. BPA içermez ve taşınması kolaydır. Ancak içindeki alüminyum ve plastik katmanların geri dönüşümü karmaşıktır.
Plastik damacana: Ekonomiktir ama çoğu polikarbonat damacana BPA (Bisfenol A) içerir. Bu madde hormon dengesine zarar verebilir. Güneşte bekleyen damacanalarda kimyasal sızma riski artar.
Ev tipi filtre sistemleri: Musluk suyunu arıtarak içilebilir duruma getirir. Ancak filtrelerin düzenli olarak değiştirilmesi gerekir. Filtreli su mineral açısından yoksul olabilir, bu da uzun vadede sorun yaratabilir.
NE KADAR SU İÇMELİYİZ?
“Günde 2 litre su için” önerisi yaygın olsa da değişmez bir kural değildir. Su gereksinimi kişinin kilosu, yaşı, iklim koşulları ve fiziksel eylem düzeyi gibi etkenlere göre değişir.
Genel formül: Günlük su ihtiyacı (lt) = Kilo x 0.03. Yani 70 kilo olan bir kişi günde yaklaşık 2.1 litre su içmelidir. Ancak çay, kahve ve meyve gibi diğer sıvı kaynakları da bu hesaba dahildir.
Su, sadece bir bardakta değil tüm yaşam zincirinde dolaşan bir kaynaktır. Ona özen göstermek ve yatırım yapmak sadece kendi sağlığımızı değil çocuklarımızın geleceğini de korumak anlamına gelir. Bugün su tüketimimizi ve tercihlerimizi sorgulamak, yarının kurak topraklarını yeşertecek en önemli adım olabilir.