Yapay zekâ geri dönülemez biçimde yaşamlarımıza girdi. Hâlâ emekleme aşamasında olsa da çok hızlı “öğrendiği” ve “büyüdüğü” kesin. İnternete giren herkes artık herhangi bir yapay zekâ programına erişebiliyor, sohbet edebiliyor, çeviri yapabiliyor, işlerinde yardım alabiliyor ve aklınıza gelebilecek herhangi bir konuda fikir elde edebiliyor.
Yapay zekâ teknolojisinin gitgide gelişeceği kesin. Yeni iş olanakları da yaratacaktır ancak bugünkü yazımızın konusu “yaratıcı sektörlerde” yani kültür sanat alanında çalışan insanların işlerini elinden alması veya gelirlerini azaltacak olması. Odağımız ise müzik endüstrisi.
5 milyondan fazla sektör çalışanının üyesi olduğu Uluslararası Yazar ve Besteci Toplulukları Konfederasyonu (CISAC), ilk ve bugüne kadarki en kapsamlı araştırmayı kamuoyuyla paylaştı. Buna göre yapay zekânın önümüzdeki beş yıl içinde teknoloji şirketlerini zenginleştireceği, yaratıcı sektördeki bireylerin ise gelirlerini önemli ölçüde tehlikeye atacağı öngörülüyor. Müzik ve görsel-işitsel alanlarda çalışan kişilerin 2028 yılına kadar gelirlerinin yüzde 21-24 arasında azalma riski olduğu ifade edilen raporda, bugün 3 milyar Avro’yu bulan yapay zekânın dahil olduğu müzik üretim piyasasının beş yıl sonra 64 milyar Avro’ya ulaşacağı belirtiliyor.
"İNSAN ÜRETİMİ KORUNMALI"
Yalnızca müzisyenler değil yapay zekâdan herkes etkilenecek. En güçlü etkiyi yüzde 56 oranında dublaj ve altyazı çevirmenlerinin yaşayacağı dile getirilirken senaristler ve yönetmenler de yüzde 15-20 oranında gelirlerini kaybedecek. Çalışmanın vardığı sonuç şu: Sanatçılar iki alanda gelirlerinde büyük kayıp yaşayacaklar. İlki yapay zekâ modelleri tarafından eserlerinin izinsiz/yetkisiz ve tazminatsız kullanımı. İkincisi ise insan üretiminin yerini alan yapay zekâ üretimlerinin geleneksel gelir akışını bozacak olması yani bazı alanlarda insanın yerini doğrudan yapay zekânın alması.
CISAC Başkanı Björn Ulvaeus, raporun dünya çapındaki yasama tartışmalarında yasa yapıcılar için bir rehber olabileceğini söyleyerek, “Şarkı yazarlarından film yönetmenlerine, senaristlerden film bestecilerine kadar her türden sanatçı için yapay zekâ yeni ve heyecan verici fırsatların kilidini açma gücüne sahip ancak düzenlemeler kötü biçimde yapılırsa üretken bir yapay zekânın insanlara, kariyerlerine ve geçim kaynaklarına büyük zarar verme gücüne sahip olduğunu kabul etmeliyiz. Bu iki senaryodan hangisi sonuç olacak? Bu, büyük ölçüde şu anda dünya çapında devam eden yasama incelemelerinde politikacıların yaptığı seçimlerle belirlenecek. Bu düzenlemeleri doğru yapmamız, yaratıcıların haklarını korumamız, insan üretimlerini ve kültürünü koruyan bir yapay zekâ ortamının geliştirilmesine yardımcı olmamız kritik önem taşıyor.
İŞİN ÖZNESİ YANITLIYOR!
Yapay zekâyla her konuda sohbet edebildiğimizi yazının başında söylemiştik. Biz de yapay zekânın müzik alanında çalışan yaratıcı insanlar için gelir kaybına yol açacağı yönünde araştırmalar hakkında yapay zekânın ne düşündüğünü Google’ın (Gemini) ve OpenAI’ın (Chatgpt) yapay zekâ programlarına sorduk.
* Gemine’ın vardığı sonuç şöyle: Yapay zekânın müzik endüstrisinde yükselişiyle birlikte yaratıcı profesyonellerin gelirleri hakkında endişeler de artıyor. Bu endişelerin temel nedeni, yapay zekânın müzik besteleyebilmesi, düzenleyebilmesi ve hatta sesleri taklit edebilmesi gibi yeteneklerinin olması. Yapay zekâ, müzik endüstrisini derinlemesine etkileyecek bir teknoloji olsa da, yaratıcıların gelirlerini tamamen ortadan kaldıracağı söylenemez. Önemli olan, müzisyenlerin bu değişime ayak uydurmaları ve yapay zekâyı bir araç olarak kullanarak kendi yaratıcılıklarını daha da ileriye taşımalarıdır.
* Chatgpt ise konu hakkında şunları söylüyor: YZ'nin (yapay zekâ) müzik üzerindeki etkisi, yaratıcı süreçleri zenginleştirip demokratikleştirirken aynı zamanda etik ve estetik sorulara yol açıyor. Sanatçılar, YZ'nin araçlarını etkin bir şekilde kullanarak kendilerini ifade etmeye ve müzik endüstrisinde yeni alanlar keşfetmeye devam edecekler.
GEMINI’YA GÖRE NASIL ETKİLEYECEK?
Gemini’ya göre yapay zekânın müzik endüstrisinde yaratacağı etkiler ise madde madde şöyle:
* Müzik Üretimi: Yapay zekâ, beste yapma, ses düzenleme, yeni müzik türleri yaratma gibi alanlarda insanlara yardımcı oluyor ve hatta tamamen yeni müzikler üretebiliyor.
* Müzik Tüketimi: Dinleyicilerin müzikle etkileşimini kişiselleştiriyor, özel çalma listeleri oluşturuyor ve yeni müzik keşfetmelerini kolaylaştırıyor.
* Müzik Endüstrisi: Yeni iş modelleri oluşturuyor, müzik yapımını demokratikleştiriyor ve müzik endüstrisini dönüştürüyor.
En büyük etkiyi yaratacağı alanlar:
* Müzik keşfi: Dinleyicilerin müzikle daha derin bir bağ kurmasına yardımcı olacak.
* Müzik eğitimi: Herkesin kendi hızında ve ilgi alanlarına göre müzik öğrenmesini sağlayacak.
* Müzik terapisi: Kişiye özel müzikler oluşturarak terapi süreçlerine destek olacak.
“Unutmayın, yapay zekâ bir araçtır ve insan yaratıcılığının yerini alamaz. İnsan ve yapay zeka birlikte çalışarak müziği daha da ileriye taşıyacaklar.”
