AB'den Rusya'ya yeni yaptırımlar (18 Aralık 2023)

AB Konseyi, üye ülkeler arasında müzakere edilen Rusya'ya yönelik 12. yaptırım paketinin onaylandığını açıkladı.

Yeni pakete göre, AB, Rusya'dan doğrudan veya dolaylı elmas ithalatına, satın alınmasına veya transferine yasak getirecek.

Bu yasak, Rusya menşeli elmaslar, Rusya'dan ihraç edilen elmaslar, Rusya'dan transit geçen elmaslar ve üçüncü ülkelerde işlenen Rus elmasları için geçerli olacak.

Endüstriyel olmayan doğal ve sentetik elmaslar ile elmas takılara yönelik yasak 1 Ocak'tan itibaren yürürlüğe girecek.

Rusya menşeli elmas içeren mücevherler de dahil olmak üzere, üçüncü ülkelerde işlenen Rus elmaslarının dolaylı ithalat yasağı, 1 Mart 2024'ten itibaren aşamalı olarak uygulanacak ve 1 Eylül 2024'e kadar tamamlanacak.

AB şirketleri, özellikle hassas ürün ve teknolojileri üçüncü bir ülkeye ihraç ederken, bunların Rusya'ya yeniden ihracını önleyecek maddeler içeren sözleşmeler yapacak. Bu kapsama, Rus askeri sistemlerinde kullanılan veya bunların üretimi için kritik olan yasaklı öğelerin yanı sıra havacılık ürünleri de girecek.

AB yaptırım listesine, Rusya'nın askeri ve endüstriyel kompleksini doğrudan destekleyen 29 yeni kuruluş eklenecek. Bunlar, Rusya'nın savunma ve güvenlik sektörünün teknolojik gelişimine katkıda bulunabilecek mal ve teknolojilere ilişkin daha sıkı ihracat kısıtlamalarına tabi tutulacak.

Rusya'nın savunma ve güvenlik sektörünün teknolojik gelişimine katkıda bulunabilecek kısıtlı ürünler listesine kimyasallar, lityum piller, termostatlar, insansız hava araçlarına yönelik DC motorlar ve servomotorlar da dahil edilecek.

Rusya'ya ciddi gelir sağlayan pik demir, yüksek manganlı pik, bakır ve alüminyum teller, tüp ve borular da dahil yıllık 2,2 milyar avro değerinde ürüne daha ithalat yasağı getirilecek.

Sıvılaştırılmış petrol gazına (LPG) 12 aylık geçiş süreci sonunda ithalat yasağı gelecek.

Halihazırda AB'den Rusya toprakları üzerinden geçerek üçüncü ülkelere ihraç edilen çift kullanımlı mal ve teknolojiler için geçerli olan transit yasağı, tüm savaş alanı ürünlerini kapsayacak şekilde genişletilecek.

Yaptırımların çevresinden dolaşılmasını önlemek için Rus vatandaşlarının, Rus bireylere kripto varlık cüzdanı, hesap veya saklama hizmetleri sağlayan kuruluşların yönetim organlarında herhangi bir görev sahibi olması yasaklanacak.

Bir Rus vatandaşının sahibi olduğu, AB'de kurulu herhangi bir kuruluş tarafından AB dışına fon transferi yapılmasına ilişkin bildirim şartı uygulayacak.

Petrol tavan fiyatının uygulanmasını desteklemek ve bunun atlatılmasını önlemek için daha sıkı uyum kuralları getirilecek.

Bilgi paylaşım mekanizması ile Rus ham petrolü ve petrol ürünlerini taşıyanların kargonun menşei veya varış noktasını gizlemek için gemiden gemiye transferler veya çeşitli aldatıcı uygulamalarda bulunması önlenecek.

Tanker satışını ve ihracatını daha şeffaf hale getirmek amacıyla yeni önlemler alınacak. Özellikle Rus petrol ürünlerine yönelik ithalat yasağından kaçınmak için tankerlerin herhangi bir üçüncü ülkeye satışına ilişkin bildirim kuralları getirilecek.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, X platformundan yaptığı paylaşımda, 12'nci yaptırım paketine ilişkin anlaşmayı memnuniyetle karşıladığını belirtti.

Ukrayna'nın yanında olmaya devam edeceklerini ifade eden von der Leyen, yaptırımların aşılması konusunda sıkı önlemler aldıklarını, elmaslar da dahil olmak üzere daha fazla ürüne yaptırım uygulayacaklarını bildirdi.

AB, savaş nedeniyle şimdiye kadar Rusya'ya yönelik 11 yaptırım paketini hayata geçirdi. Bu çerçevede Rusya'ya yönelik ticaret, finans, petrol ve kömür de dahil enerji, sanayi, teknoloji, ulaşım, çift kullanımlı ve lüks ürünler ile altını da içeren geniş yelpazeye yayılmış kısıtlamalar uygulandı.

Öte yandan AB ülkelerinin, Rusya'dan deniz yoluyla taşınan petrole yönelik ithalat yasağı ve varil başına 60 dolar tavan fiyat kararları, 5 Aralık 2022'de uygulamaya girmişti.

Bu kapsamda Rus petrolünün, üçüncü ülkelere belirlenen fiyattan daha yüksek bir seviyede satılması durumunda G7 ve AB ülkelerindeki şirketler, bu petrole nakliye, sigorta ve aracılık gibi çeşitli hizmetleri sunamıyor. Söz konusu hizmetlerin sağlanabilmesi için Rus petrolünün, tavan fiyatın altında işlem görmesi gerekiyor.