Ankara’dan Trablus’a uzanan hatta yaşanan bu kayıp, Kuzey Afrika'da yaşanan güç mücadelesinde, 'yeni bir belirsizlik eşiği' olarak görülüyor.
Libya siyasetinde uzun yıllardır denge unsuru sayılan isimlerin aynı anda sahneden çekilmesi, ülkede zaten zor ilerleyen askerî yeniden yapılanma sürecinin nasıl devam edeceğine dair kritik soruları gündeme taşıyor.
"DOĞU İLE BATI ARASINDA KÖPRÜ İŞLEVİ GÖRÜYORDU"
Al-Arabiya'da yer alan güncel bir analize göre Haddad, Genelkurmay Başkanlığı görevini yürüttüğü süre boyunca, Trablus’taki siyasi liderlik ile askerî yapı ve Libya’nın doğusundaki silahlı gruplar arasında kritik bir köprü işlevi gördü.
Kırılgan güvenlik ortamı ve çoklu güç merkezlerinin varlığına rağmen, pek çok kez güvenlik gerilimlerinin büyümesini engelleyerek geniş çaplı çatışmaların önüne geçti.
Haddad ayrıca, askerî kurumun birleştirilmesi sürecinde de önemli bir rol oynadı. Ortak Askerî Komite (5+5) toplantılarına katıldı; doğudaki askerî liderlerle temas ve müzakereler yürüttü. Bu sayede, derin biçimde bölünmüş bir tabloda sınırlı sayıda kabul gören figürlerden biri hâline geldi.
TELAFİSİ ZOR BİR KAYIP
Analize göre, Haddad ve beraberindeki üst düzey subayların uçak kazasında hayatını kaybettiğinin açıklanmasının ardından, yakın vadede askerî kurumun bu kaybı telafi edip edemeyeceğine dair ciddi endişeler gündeme geldi.
Güvenlik ortamının istikrarsız olduğu bir dönemde, bu ölçekteki liderlik tecrübesinin kısa sürede ikame edilmesinin zor olduğu vurgulandı.
Libyalı siyaset analisti Ferac Farkaş, Haddad gibi merkezi bir ismin ani kaybının, Batı Libya’daki askerî sahnede birleştirici liderlik vizyonunun yitirilmesi anlamına geldiğini söyledi.
Farkaş’a göre bu durum, bölgedeki tugay ve askerî birlikler arasındaki koordinasyonu zayıflatabilir; yerel ve bölgesel sadakatler üzerinden nüfuz rekabetinin yeniden canlanmasına ve Libya’nın batısındaki silahlı kuvvetlerde kurumsal reform çabalarının sekteye uğramasına yol açabilir.
Farkaş, Haddad’ın sahip olduğu saygınlık ve geniş kabulü taşıyan güçlü bir halefin seçilememesi halinde risklerin artacağını ifade ediyor.
BİRLEŞME ERTELENEBİLİR
Farkaş, al-Arabiya'ya demecinde, Haddad’ın Doğu Libya’da da saygı gören, doğu ile batı arasında güven unsuru oluşturan bir isim olduğuna dikkat çekti. Farkaş'a göre Haddad, bölünmeye karşı duran, çatışmaların sona erdirilmesini ve Libya’nın geleceği için ortak bir masada buluşulmasını savunan bir figürdü.
Bu nedenle, ölümünün askerî kurumun birleştirilmesine yönelik zaten yavaş ilerleyen süreci daha da olumsuz etkileyeceğinin altını çizdi.
BÖLÜNME DERİNLEŞEBİLİR
Al-Arabiya'ya konuşan Farkaş, Haddad’ın yokluğunun, henüz inşa ve kurumsallaşma aşamasındaki bir yapıda kurumsal askerî uzmanlık açısından doldurulması zor bir boşluk yaratacağını vurguladı.
Aynı askerî vizyona sahip bir alternatifin bulunmaması halinde, birleşme sürecinin daha da uzayabileceği uyarısında bulundu.
Farkaş’a göre Haddad’ın ölümü, yalnızca askerî değil, zaman zaman siyasi nitelik de taşıyan rolü nedeniyle, Libya’daki askerî kuruma ve onu birleştirmeyi hedefleyen güçlere ağır bir darbe anlamına geliyor.
Bu durumun Batı Libya’daki askerî dengeleri daha kırılgan hâle getirmesi ve kısa vadede yerel ittifakların daha belirleyici bir rol üstlenmesi ihtimali bulunuyor.
