İsrail-İran gerilimi tırmanırken, İran Devrim Muhafızları Komutanı, yaptığı açıklamada "Amerika bizi müzakerelerle aldatmaya çalıştı, biz onların kibri karşısında dik durduk. Hayber füzeleri yakında fırlatılacak; dünya gördükleriyle şoke olacak" dedi.
“Hayber-Şiken” olarak da bilinen bu füzeler, İran’ın yerli üretimi balistik füze sistemlerinden biri. İran’ın savunma sanayii tarafından geliştirilen Hayber füzesi, özellikle uzun menzilli hedefleri vurma kapasitesiyle öne çıkıyor. Peki Hayber füzesi tam olarak nedir? Nasıl çalışır ve ne tür bir teknolojiye sahiptir?
HAYBER FÜZESİ NEDİR?
Hayber füzesi, İran tarafından geliştirilen orta menzilli balistik füze sistemidir. Askeri adıyla “Kheibar Shekan” (Hayber’i Delen), Devrim Muhafızları tarafından 2022 yılında tanıtıldı. İsmini, İslam tarihinde önemli bir kuşatma olan Hayber Savaşı'ndan alır.
İran ordusuna göre Hayber Şekan, 1400 km'yi aşkın bir menzile sahip.
Bu füzeler, İran'ın İsrail'e Nisan 2024'te düzenlediği saldırıda da kullanıldı, ancak çoğu İsrail hava savunma sistemleri tarafından etkisiz hale getirildi.
HAYBER FÜZESİ'NİN ÖZELLİKLERİ
Bu füze, katı yakıt teknolojisi ile çalışır ve roketin ateşlenmesi sonrasında kendi başlığıyla hedefini yüksek hassasiyetle vurabilir. Özellikle radar sistemlerinden saklanacak şekilde tasarlanan yapısı sayesinde hava savunmalarını delme kabiliyetine sahiptir.
Menzil: Yaklaşık 1.450 kilometre
Yakıt Tipi: Katı yakıt
Fırlatma Sistemi: Mobil lançer (taşınabilir rampa sistemi)
Rehberlik: Gelişmiş yönlendirme ve terminal aşama kontrol sistemi
Taşıdığı Başlık: Yüksek patlayıcılı konvansiyonel savaş başlığı
İran Savunma Bakanlığı'na göre Hayber füzesi, yüksek hızda atmosfere girerken manevra yapabilen gelişmiş bir yapıya sahiptir. Bu sayede füze, hem radarlar tarafından daha geç tespit edilir hem de hava savunma sistemlerinden kaçabilir.
HAYBER FÜZESİ NASIL ÇALIŞIR?
Füze ateşlendiğinde, katı yakıt motoru devreye girerek yüksek hızla irtifa kazanır. Ardından önceden belirlenmiş koordinatlara yönlendirilir. Hedefe yaklaşırken terminal aşamada manevralar yaparak savunma sistemlerini şaşırtır. Bu özelliği, özellikle İsrail’in Demir Kubbe savunma sistemi gibi hava savunmalarını aşmasında etkili olabilir.
İRAN NEDEN HAYBER FÜZELERİNİ KULLANIYOR?
İran, Hayber füzelerini kullanarak hem askeri caydırıcılığını artırmak hem de bölgesel güç projeksiyonu yapmak istiyor. Füzenin özellikle İsrail’e karşı sembolik bir anlam taşıdığı da belirtiliyor. Zira Hayber, tarihsel olarak Müslümanların bir Yahudi kalesine karşı kazandığı zaferi simgeliyor.
