Bu yılın haziran ayında yayımlanan bir araştırmaya göre, bilim insanları Karayip Denizi’nin tabanında yatan batık İspanyol gemisine ait büyük bir hazineye ulaştı. Uzmanlar, hazinenin altın sikkeler, gümüşler ve mücevherlerden oluştuğunu; bu değerli eşyaların büyük bölümünün İspanya’nın Güney Amerika’daki sömürgelerinden geldiğini belirtiyor.
1708'DE BATTI, 2025'TE YERİ KESİNLEŞTİ
San José, 8 Haziran 1708’de, İspanya Veraset Savaşı sırasında Kraliyet Donanması’nın saldırısına uğrayarak battı. O sırada geminin yaklaşık 200 ton yük taşıdığı biliniyor. Enkazın yeri uzun yıllar bilinmezken, çeşitli kuruluşlar 1980’lerden itibaren bulduklarını iddia etti; kesin konum ise ancak 2015’te doğrulanabildi.
Kolombiya hükümeti, yağmalama riskine karşı batığın yerini gizli tutarken, hazinenin kime ait olduğu konusunda yıllardır süren hukuki ve diplomatik tartışmalar da devam ediyor. ABD, Kolombiya, İspanya ve hatta Bolivya’nın hak iddia ettiği bu mirastan şimdiye dek çıkarılan ilk eserler arasında altın sikkeler, İnce işçilikli porselen parçaları ve bir korsan filminden çıkmış gibi duran devasa bir top bulunuyor.
NASIL BATTI?
Batık, Kolombiya’nın Cartagena kenti açıklarında yer alıyor. Kolombiya hükümeti, 2024’ten bu yana 'San José’nin Kalbine Doğru' adlı bir araştırma projesine liderlik ediyor. Bilim insanları ve deniz arkeologlarıyla birlikte çalışan ekipler, uzaktan kumandalı denizaltılar kullanarak önce altın sikkeleri tespit etti, ardından bu tarihî objelerin çıkarılması ve analizine başladı.
Çıkarılan sikkelerin, 16. yüzyıldan 18. yüzyıl ortalarına kadar İspanyol Amerikası’nda kullanılan, elle basılmış 'macuquina' türü olduğu belirlendi.
Uzmanlar, bu eserler üzerinde yapılacak ayrıntılı incelemelerle objelerin ne zaman ve hangi tekniklerle üretildiğini, dönemin teknolojik kapasitesini ve İspanya’nın Amerika’daki ticaret rotalarını daha net ortaya koymayı hedefliyor. Elde edilecek bulguların, San José’nin batış nedenine de ışık tutabileceği ifade ediliyor.
Geminin İngiliz Donanması’nın pususuyla battığı bilinse de, nasıl batırıldığı hâlâ tartışmalı. Bir teoriye göre, bir top mermisi barut mahzenine isabet etti ve bu durum gemi için ölümcül oldu; ancak bu iddia henüz kesin olarak kanıtlanmış değil.
